— Усе думалі, што я загінуў. А я вось проста нарэшце, здаецца, дайшоў, наблізіўся да Вас. Мы здолелі. Глядзіце, мы з Вамі, усё ж пераадолелі час!
Гаўдзі пасталеў. Ён цяпер выглядаў нават старэйшым за мяне. Але ягоная вострая, светлая ўсешка, ягоны пагляд, як і раней, заставаліся для мяне цэлым акіянам святла, у якім я раставала — і адраджалася наноў.
Я раставала і адраджалася наноў у незвычайным аксамітным пялёсткавым ззянні магічнага светланоснага, жывога крышталіку любові...
З першых беларускіх фэнтазі
Як толькі снег стаў гарачым, ён зразумеў, што ягонае існаванне на Зямлі скнчана, бо дакладна ведаў, нішто не жыве, не расце ў гарачыні, як нішто не жыве, не расце ў холадзе. Невыносная, смяротная сцюжа сталася невыноснай, смяротнай спёкай. Сонца засляпіла вочы. І ў тое самае імгненне, калі снег, у гурбу якога ён уваліўся, апёк яго, як агонь, перад ягонымі вачыма ў вясёлкавым сонечным ззянні з’явіўся чароўны замак, адзін з тых, якімі ён столькі разоў мроіў на маляваных дыванах, што аздабляюць сцены ў хатах ці не ўсіх навакоьлных вёсак, да кожнай з якіх яму цяпер ісці ды ісці. Не дайшоў. Уваліўся ў снег. І ўсё заглушыла, апякла завея. І вось тады чароўны замак сам прыплыў да яго. Дзверы расчыніліся.
— Дзядзька Язэ-ээп!
— ЭЭЭП! — рэхам азвалася наваколле.
На прыступках замка стаяў дзіўны маленькі чалавечак. Хопчык? Дзядзька Язэп падняўся. Абтрэс снег. Прыгледзеўся.
— Ты хто? — спытаў ён збянтэжана.
— Эээп.
Снег раставаў, сцякаў кроплямі, ручаінкамі, лужыны выпараліся, і з-пад іх прабівался трава. І праз цёплы туман твару таго. Хто стаяў на парозе чароўнаг азамка, было не ўгледзець. Толькі сілуэт. Невысокі чалавечак, пэўна ж, хлапчук у даўгой белай сарочцы. Вялікая галава і вушы, як вушкі пасудзіны, тырчком. Беднае дзіця! Дражняць пэўна... Цёпла. Цяпло. Вось яна формула жыцця — не мароз, н ехолад, не агонь, не спёка, а цеплыня і вільгаць. Дзядзька Язэп расшпіліў світку, пад ёй мірганула падпярэзаная тканым пасам сарочка-вышыванка, зрабіў колькі крокаў наперад і апынуўся перад прыступкамі, на якіх стаяў... лапавухі хлопчык з ... дарослым, старэчым тварам. Гэта быў не хлопчык, а дарослы чалавек-недаростак. На ягоным зморшчаным, як печаны яблык твары, блукала радасная, нават узнёслая ўсмешка. А вялікія лупатыя цёмныя вочы праменіліся шчасцем.
— За-раз я злаў-лю тва-ю мо-ву і мы па-га-во-рым, - павольна, па складах, загаварыў дзіўны незнаёмец. — Ты толь-кі га-ва-ры са мною. Чым больш ты са мною будзеш гаварыць, тым хутчэй мы зможам паразумецца. Што гэта ў цябе на... — і ён правёў сваёю ручкаю-лапкай па шчацэ і падбароддзі.
— Барада. Гэта мая сівая барада. Дажывеш да маіх гадоў і ў цябе вырасце такая... — пераадольваюч ызбянтэжанасць і. Што там казаць. Страх, адказаў дзядзька Язэп і зрабіў яшчэ адзін крок да чароўнага замка. І толькі тут, яго ажно перасмыкнула, ён зразумеў, што ўжо бачыў гэтаг адзіўнага чалавечка, ды што там, ён добра ведае яго, ведае кожную зморшчынку н аягоным твары, ведае круглыя лупатыя цёмныя воч ыбез зрэнак. І нават гэтую даўгую белую сарочку... Ён ведае. Не можа быць. Ён жа сам, сам намаляваў калісьці такога. Такіх н аадной са сваіх карцін. Яны віталі Сонца... І ў іх былі даўгія сівыя бароды...
— Не, у мяне не вырасце. Я не той, пра каго ты падумаў. Я з іншай планеты. Але ты ведаеш мяне. І маю планету ведаеш. Кал іты пераступіш парог гэтага, табою ж прыдуманага замка, ты пазнаеш, ты пазнаеш маю. Нашу з табою планету...
— Але як я сюды трапіў? — спытаў дзядзька Язэп, — апошняе, што я памятаю, гэта зорнае неба і снег, гурба снегу, у якую я ўваліўся, спачатку халодны, сцюдзёны, а потым нясцерпна пякучы, гарачы снег.
— А ты хіба не ведаеш, што ўсе жывыя істоты, як толькі спазнаюць абсалютны холад ці абсалютную спёку, адразу трапляюць у свет сваіх мараў, у свет сваіх мрояў...
— Дык вось чаму нашую багіню смерці звалі Мара... — задумліва вымавіў дзядзька Язэп.
— Мара... але ты мастак. Мастакі, пісьменнікі, тыя, кам удадзены талент увасабляць у творах вобразны свет сваёй мары, у ім, гэтым свеце, і жывуць пасля, калі пераступяць парог Вечнасці.
— Гэта значыць, што я памёр? — удакладніў дзядзька Язэп і ўздыхнуў.
— Ты памрэш дл ятых, з кім жыў н а Зямлі. Але ж ты вельмі рэдка маляваў тых, хто жыў з табою побач. Ты спрабаваў уявіць тых, хто жыў раней, і нас, жыхароў іншых планет. Ты лягчэй існаваў не ў рэальным, а ва ўяўным. Табою самім створаным свеце. Ты адзін з першых сярод зямлян намаляваў нас такімі, якія мы ёсць наяве. Не так далёка ад цябе, у Расіі жыў яшчэ адзін касмічны вандроўнік — Цыялкоўскі. Але ён спрабаваў вынайсці транспарт, здольны пераадолець зямное прыцягненне. І праз некалькі стагоддзяў людзі, скарыстаўшы ракеты, даляцяць і да нашай планеты. А твой шлях да нас быў самым наўпростым. Ты нафантазіраваў, да не, хутчэй, дзякуючы сваёй мастацкай інтуіцыі, убачыў нас такімі, якія мы ёсць наяве. “Нябесныя бегі” тваёй фантазіі наблізілі цябе да ісціны, і вось ты тут, на парозе табою самім нафантазіраванга чароўнага замка. Ён чакае цябе. Заходзь. Я дапамагу табе пераступіць парог тваёй Мары...