— Вельмі добра! — пахваліў: «Ці ёсць там, дзе яна студэнткай, ці ёсць маладыя выкладчыкі? А можа, яна спала з каторым? Мо з такім, як той, які — памятаў са свайго — у час экзаменаў прапаноўваў кумпястым гультайкам... Глупства!» —Так трымаць: не век жа векаваць на малой пасадачцы. З вашымі здольнасцямі вы даб'ецеся значна большага, — а ў сабе: «Нічога яна не зробіць уласнага ў жыцці, бо несусветна павабная!»
— Дзякую пану загадчыку.
— Шчасліва вам, ды, як зычаць сабе студэнты, плламіце рукі-ногі на экзамене.
— Сардэчна дзякую!
— Бегайце, — Андрэй: «Папярэджу яе, каб не называла мяне панам загадчыкам. Але — гэта так, гэта нерэальнае». — Узгодніце з машыністкай, каб яна замяніла вас, — нагадаў ёй. «Цікава, які ў яе муж? Спагадлівы, дрэнны, мудры, дурань?»
— Заўтра я паспею забегчы на хвілінку і прыняць пошту, — пакарнела яна.
Яе муж? Андрэй падазраваў, што жывуць яны не столькі цікава, колькі з быстрынёю. Не задумваючыся. Вунь лекарка з вуліцы Бэма лічыць, што чалавек нараджаецца дзеля захавання гатунку. Усё іншае, што ён чыніць, неабавязковае: культура, цывілізацыя. З'яўляецца дзеля рэпрадукцыі, паўтарыла лекарка Андрэю. Яго, аднак, тады займала пытанне, як пазбыцца ўстрашных сноў. Як не пацець? Шаноўны пане, спіце пад ваўняным пледам. Мой пане, трэба нармальна працаваць, зама-гаць, спяшацца дамоў, увіхацца, мітусіцца за пакупкамі, адным словам, быць звычайным, і зласонні адляцяць ад вас, ад свядомасці, за сінія лясы. Здаровы не бачыць далей свайго носа. Страшнавата быць ім, злаваў Андрэй. Гэта вам, бо вы хворы, адсекла яму. Да пабачэння, і выклічце да мяне... I прачытала прозвішча з бюлетэня пацыента. Ёй не было калі. «Відаць, упераконана, што ўсе дурныя, апрача яе!»
— Яшчэ раз удачы вам, — кінуў ён услед сакратарцы, пад яе точаныя ногі.
Недзе дзерлася дзіця.
Нізка праляцеў санітарны самалёт, двухматорны. Андрэй прасачыў за ім — паміж заслонкамі на акне.
Пазваніў кіраўніку адміністрацыйна-гаспадарчай секцыі, каб той, не адцягваючы, з'явіўся перад ім: ёсць спраўка. Адміністрацыйны марудзіў, і Андрэю падумалася, што дапусціў памылку: трэба было перадаць гэта праз сакратарку.
Урэшце стаў ён на парозе.
— Добры дзень, — сказаў Андрэю, як сусед у шматкватэрным корпусе. Апусціўся ў крэсла без запрашэння, расчыніў папяросніцу. — Дыманём?
— Не, — Андрэй падпусціў да языка фразу, слініў яе ў камяк.
Адміністрацыйны раскурыўся, бесклапотна пазіраючы ў бакі, як хтосьці, каго зараз пахваляць. У яго прыкметны жывот, палоснае дыхценне; раскірачаны ён.
— Ну, дык што?
— Вы не склалі заяўку па запасныя часткі да грузавых машын! — грымнуў яму. — Не для вас жа даводзіць, што без іх наш транспарт не зрушыцца з месца і пачне ламавець. Да якога часу вы будзеце так бяздзейнікаваць?!
— Напішу, — нібы гікнуў. За гэтым яго словіскам забляяла нямалая бандка іх: камандуеш, ужо камандуеш, не прыся камандаваць, ты коратка пакамандуеш, далі табе пацешыцца ўладаю, бы дзіцяці цацкаю, і адбярупь яе; я перажыву тваё панаванпе, і, дарэчы, не толькі тваё, так-так... Паглядзеў, як дарослы, якога зачапіў хлапчук.
— Будзь аварыя — і вы мне за яе адкажаце! — не адступаўся Андрэй.
— Перад кім?
— Вы аглухлі?
— Ага...
— Што?!
— Нічога-нічога, я так сабе, — у яго поглядзе зарунела насмешка, якую лепш было вытлумачыць так. «Андрэй Антошка — гэта той, каго часова паставілі пастухом, каб папасвіў статак, які, несумнейна, разбёгся б у шкоду. Той, каго баяцца, але ў меру, без перабольшвання. Іначай тыя, хто паставіў яго, могуць прыйсці да вываду аб ягонай адпаведнасці...» — Ніякай аварыі не здарыцца, — пыхкаў дымам. — Аварыя за аварыяй, гэта рэдкасць. Не памятаю такога, каб адна за адною, пажар за пажарам, — з чорцікамі, падлыгач!
— Няўжо не даходзіць да вас, што без запасных... — Андрэй: «Не любіць ён начальства, але гэта таму, што сам не можа ім стаць».
— Не панікуйма: часткі выпішам! Дастанем іх.
— Як гэта — дастанем?!
— Легальна: пісанём, пашлём тое куды і належыць, ды праз пару дзён атрымаем...
— Пісанём... пашлём... — перадражніў яго. — Пан адміні-страцыйны кіраўнік, няўжо вам узбрыла, што вы размаўляеце з дурнем?
Андрэй расхадзіўся. Той не варушыўся.
— Каб я так здароў быў! — бязглуздна забажыўся ён перад Андрэем. — А дашлюць нам іх адмысловыя, во! — выставіў свой першакласны палец. — Праўду кажу, пан загадчык, — абмяк раптам і далей не мог мякнуць.
Як ні дзіўна, але сварка супакоіла Андрэя, пастудзіла. Яму захацелася дастаць з бібліятэчнай шафы кніжку і, захутаўшыся ў плед, пачытаць у ёй нешта разумнае,