Ды голас высокі наш — не заглушыць
гулам гармат грымотным!
Ён да краю зямлі даляціць,
мур часу праб'е, несмяротны!
Хай ведае свет: на цара з гайнёй
меч пометы смела ўзнялі мы.
Мы выйшлі вайной, мы выйшлі вайной
на рабства — гора радзімы.
...Меч Расіі
аголены, чысты —
Дзекабрысты.
КВЕТКІ ЧАРНЫШЭЎСКАМУ
Як квэцалі ўшыр і ўдоўжкі
(пабольш каламазі на швабры!)
Таго эшафота дошкі,
куды вялі яго шаблі!
Закасвалі рукі каты
І — на вачах у Расіі —
Да слупа прыкоўвалі клятага
яе найвялікшага сына.
Стаяў ён, з журбою на твары,
і, ланцугом бразгочучы,
За частаколам жандараў
людскія шукаў вочы.
Ды стулена, уся ў парасонах —
няўжо гэтак дождж палошча? —
Маўчала ўперадзе сомам,
вады ў рот набраўшы, плошча.
Маўчала... Ні голасу... Чайкай
білася сэрца аб грудзі:
Усё ж злавілі — крычаць бы! —
ў сіло хлусні вас, людзі?
Як жа пайшлі на прыманку
злачынцаў, што гэтак царуюць,
Што кінулі Русь у ахранку
і чацвяртуюць?
Змірыліся як, што каты —
трэба ж гэтак злаўчыцца! —
Краіны усёй адваката
запісваюць у злачынцы?
А можа, сябе, як паходню,
у свет выносіў дарэмна?
Няўжо ж і не ўстане, уходаны,
агромністы край пад'ярэмны?.
Грымеў прыгавор над вухам,
ды падалі словы трухою:
Біла яго абухам
маўчанне людское.
I вось — як узнагарода,
як выбух над небам імглістым
У ногі... яму... калодніку —
ружаў букет агністы!
Ад плошчы абуджанай рэха
ляцела майскім абшарам:
У мёртвай цішы прарэху
ужо не залатаць жандарам!
Яснеў небасхіл за палеткамі,
зноў вочы глядзелі ўперад...
Пісаць бы паэму пра кветкі,
што ўратавалі веру!
Былі потым лёду годы,
але і ў вілюйскія сцюжы
Грэлі яго заўсёды
тыя ясныя ружы.
* * *
Кажуць, тысяча год,
як няма ўжо той зоркі ў сусвеце.
А святло ж яе
ў небе нашым па сёння — глянь —
засталося:
як яна хораша свеціць!
Кажуць, даўно на свеце няма
доктара Францыска (Георгія) Скарыны,
Міколы Гусоўскага,
Джардана Бруна,
Гамера...
4
* * *
Няхай табе даўно за сорак,
Ці ж варта аб гадах тужыць?
Адно: пад водбліск рэк і зорак
Цяпер паўней спяшаеш жыць.
Ды жураўлінай чарадою
Ляцяць пад воблакамі дні.
Схапі іх паспрабуй рукою,
Ты паспрабуй іх супыні.
Я час прыточваць не бяруся
I перад лёсам не дрыжу,
Ды кожным днём, што зноў прачнуўся
Як падарункам, даражу.
У звоне пчол, шматкаляровы,
Ідзе ён —далі расчыняць...
Баюся толькі: выпадкова
Падараваны дзень праспаць.
У кожным дні — свой бой, свой вецер
Свае вясёлкі, горан свой...
Іграйце ж, дні мае, у свеце,
Раскручвайся, жыцця сувой!
* * *
Гляджу:
другімі сталі берагі —
Павялі, парыжэлі
сітнягі,
Вяз агаліўся,
ссохла асака...
Адна яна,
нястрымная рака,
Як бегла
між карэння ды куп'я,
Так і бяжыць,
нястрымная бруя...
А ў нас, людзей,
скажыце, ці ж не так
Мы, што ні год,
мяняемся няўзнак.
Сівеем мы, цяжэем,
і ў свой час
Змяняюць нашы дзеці
ў свеце нас...
Бясконцая
крыві нашай рака
Цячэ ў вяках,
цячэ ў вяках!
* * *
Мае гады — вазы крутыя
З снапамі дзён.
За возам воз
Праз небасхілы залатыя
Ляціць маіх гадоў абоз.
Не згледзіш — новымі вазамі
Ён абрастае зноў, як бач.
Ну што ж, няхай!
Пад абадамі
Пружынь, зямлі зялёны мяч!
Як ходзяць воблакі блакітам!
Як грае дзень! Як зорыць ноч!
Плывуць ракеты і ракіты
Каля вазоў маіх, паўзбоч.