Гэтым Уладзя і прыцягнуў да сябе больш пільную ўвагу. Менавіта тады пачаў яго абходжваць Славікбард, з якім ён пазнаёміўся некалі на пасяджэнні «Тутэйшых». Славік-бард, не па гадах каржакаваты і шыракаплечы, з крывымі, як у кавалерыста, нагамі і рукамі каваля, у якіх гітара здавалася дзіцячай цацкай, нібыта выпадкова ўбачыў яго на плошчы і падышоў са словамі пра тое, што час ужо са зброяй змагацца за незалежнасць Беларусі, што трэба ствараць вайсковыя адзінкі — гэтыя думкі Уладзя ўголас ніколі не выказваў, але і не здзівіўся: імі было насычанае само паветра над пляцам, і не аднаму яму прыйшлі яны ў галаву. Славік-бард увесь час круціўся каля яго і, безумоўна, пралічыў, што адбываецца. Зрэшты, схаваць тое было цяжка, а хутчэй — проста немагчыма. Да Уладзі падыходзілі хлопцы, дакладвалі пра сітуацыю. Акрамя таго была эйфарыя — партбосы перапалохаліся, здрэйфілі. Адчувалася, што іх стаўленік неўзабаве будзе адпраўлены ў «задні праход». Надзея на блізкія перамены стала такой рэальнай, што і Уладзя сам, відаць, трохі страціў пільнасць.
Увогуле, быў ён максімальна асцярожным, да чаго прывучаў і сваіх хлопцаў, бо не вельмі давяраў розным «знаёмым». Асабліва тым, хто дужа выхваляўся сваёй смеласцю. Не любіў ён і паказны (фальшывы) патрыятызм, які раптам стаў папулярным і на вачах ператвараўся ў шавінізм, асабліва ў Расіі. Хапала падобных «патрыётаў» і ў Беларусі, якія адкрыта хадзілі з «Пагонямі», намаляванымі на куртках на ўсю спіну, і лаялі ўжо не бальшавікоў, а маскалёў. Ён такіх да сябе стараўся не падпускаць. Яны падаваліся яму правакатарамі, бо сваім паказным «гераізмам» маглі нарабіць толькі шкоды і адвярнуць ад нацыянальнай ідэі звычайных людзей. Больш за тое, яшчэ з гомельскай «Талакі» ён засвоіў ісціну, што самыя «смелыя» ў падпольнай барацьбе якраз тыя, хто мае «дах», і не абы-дзе, а менавіта ў «органах». Яны правакуюць іншых на неабдуманыя ўчынкі. І таму трэба баяцца не тых, хто асцярожнічае, а тых, хто празмерна актыўнічае і падбівае супольнікаў на «смеласць». Гэта чыстая падстава… З часам ён пераканаўся, што не памыляўся. І сапраўды, самыя смелыя і рашучыя ў рэшце рэшт і аказваліся правакатарамі. А з іншага боку — некаторыя з ціхмяных, што наведвалі пасяджэнні той жа «Талакі» ці «Тутэйшых», таксама былі са «стукачоў», бо прыходзілі сюды, як на працу — ім было нецікава, яны з цяжкасцю даседжвалі да канца і ажывалі толькі тады, калі можна было разыходзіцца, ісці дамоў…
Славік-бард быў якраз са «смелых» і «актыўных» (меў заўсёдную кідкую бел-чырвона-белую стужачку на галаве, некалькі значкаў з «Пагоняй» на грудзях і нязменную сімпатыю ў моладзі), лез не ў свае справы і быў для любой дзіркі затычкай, таму ў фронце яму не дужа давяралі. Уладзя таксама трымаў Славікабарда на адлегласці і да стварэння самаабароны не падпускаў і блізка. Але і «службы» не драмалі, справу сваю ведалі і цягнулі лямку да апошняга, па-свойму рыхтуючыся да мажлівых пераменаў…
Аднойчы ў другой палове дня Уладзя са Славікамбардам разам выйшлі са штаб-кватэры фронту.
– Табе куды? — спытаў Славік-бард.
– На праспект Казінца, на сустрэчу.
– А мне на плошчу ягоную. Па дарозе, значыць. Давай таксоўку возьмем на дваіх, напалам…
– Давай, бо я не паспяваю.
Славік-бард кінуўся да вуліцы з узнятаю рукою. Праз колькі імгненняў каля яго спыніліся чырвоныя «жыгулі». Прыватнік, але якая розніца, цяпер многія так зарабляюць, спакойна падумаў Уладзя. Славік-бард зазірнуў у салон, перамовіўся з кіроўцам і паклікаў яго.
– За дзясятку завязе. Сядай, — і сам сеў наперадзе. На светлафоры «жыгулі» прыпыніліся, прыцерліся да збочыны. Уладзя не паспеў зрэагаваць, не зразумеў нават, што адбылося: з двух бакоў да машыны падышлі моцныя мужчыны, расчынілі дзверы і селі справа і злева ад яго. «Ня рыпайся, парэнь», — папярэдзіў адзін з іх, які быў у джынсоўцы. «Сядзі спакойна, і ўсё будзе хара... добра», — дадаў другі.
Машына ірванула да выезду з горада. Мужчыны былі мускулістыя, «качкі» — казалі пра такіх, і Уладзя нават праз адзенне адчуваў, як перакатваюцца іх цягліцы, — сядзець было цесна. Ён разумеў, што гэта не жарты. Але і не ўяўляў, што можа быць далей. Да Славіка-барда не апеляваў, бо той увагнуўся ў пярэднім крэсле, уціснуўся ў яго, каб быць не бачным яму.
– Задумаў гуляць з намі? Не выйдзе — не такіх абломвалі, — пачаў казаць той, што сядзеў злева, звяртаючыся, вядома ж, да Уладзі, але гледзячы наперад, застаючыся нерухомым, як помнік. — Думаў абдурыць нас, даваць дазаваную інфу... — Павысіў голас да злосці і павярнуўся да Уладзі: — Ты, сапляк, хацеў абыграць нас! Сваім дакладваць усё, а нам херню падсоўваць?.. Спачатку падпіску даяце, а потым у сваіх выданнях прызнанні друкуеце, як вас «стукачамі» рабілі. Свалата! Чысценькімі хочаце быць, калі смажаным запахла. Не выйдзе… Не на тых нарваліся!.. Мы ж цябе папярэджвалі, што ў нас вушы ўсюды, а рукі — доўгія… Войска ствараць надумаў — не выйдзе. Незалежнасці захацелася… Перакрыем кісларод. Мы вам галаву падняць не дадзім. Беларусь заўсёды была з намі, і нікуды мы яе не адпусцім… І прыбалтаў таксама. Хай яны пацешацца пакуль. А ў вас такія думкі — прысячэм на корані. Паднялі галаву з дзярма — шах, і няма галавы.