- Можна? - спытаўся я і сеў каля яе.
- Вядома, табе можна, - сказала яна, - а ты хто?
- Дзякую, - сказаў я, - я ніяк не магу пайсці дамоў, не магу, не магу, я хачу застацца тут, каля вас, калі вы дазволіце. Не, дамоў я ніяк не магу.
Яна заківала галавой як бы на знак разумення, і калі яна ківала, я гладзеў на завітак, які спадаў ёй з лоба да вуха, і ўбачыў, што прывялая кветка - камелія. З другой залы грымела музыка, каля буфета афіцыянткі хуценька выкрыквалі свае заказы.
- Заставайся тут, - сказала яна голасам, добра мною ўспрынятым. - Чаму ж ты не можаш ісці дамоў?
- Не магу. Дома мяне чакае... не, не магу, гэта надта страшна.
- Тады не спяшайся, заставайся тут. Толькі пратры спачатку акуляры, ты ж нічога не бачыш. Вось так, дай тваю хусцінку. Што будзем піць? Бургундскае?
Яна працерла мае акуляры; толькі цяпер я выразна разгледзеў яе бледны, рэзка акрэслены твар з нафарбаваным, чырвоным ротам, са светлымі, шэрымі вачыма, з гладкім, халодным лобам, з кароткім, тугім завіткам каля вуха. Яна зычліва і крыху дурасліва пачала апекавацца мною, заказала віна, чокнулася са мною і пры гэтым паглядзела ўніз, на мае чаравікі.
- А божачкі, а адкуль жа ж ты такі ўзяўся? Па табе, дык усё роўна як пеша з Парыжа. Так на баль не ходзяць.
Я адказаў з ухілкаю, крыху пасмяяўся, - хай гаворыць сама. Яна мне вельмі спадабалася, і гэта здзіўляла, бо такіх маладых дзяўчат я дагэтуль цураўся і глядзеў на іх з пэўным недаверам. А яна трымалася якраз так, як мне і трэба было ў той момант - о, яна і потым заўсёды разумела, як трэба са мною абыходзіцца. Яна была ў той меры ашчадлівая, у якой гэта мне і трэба было. Заказала бутэрброд і загадала мне з'есці яго. Наліла віна і загадала выпіць, толькі не адным глытком. Потым пахваліла за слухмянасць.
- Малайчынка, - падбадзёрыла яна, - з табою не цяжка. Гатова залажыцца, табе даўно не даводзілася нікога слухацца.
- Так, вы выйгралі. Але адкуль вы гэта ведаеце?
- Штука няхітрая. Слухацца - гэта як есці і піць: хто доўга не еў і не піў, таму ежа і пітво - самае дарагое на свеце. Табе падабаецца слухацца мяне, праўда ж?
- Вельмі падабаецца. Вы ўсё ведаеце.
- З табою лёгка. Бадай што, дружа, я магла б табе і сказаць, што цябе чакае дома і чаго ты так баішся. Але гэта ты і сам ведаеш, дык няма чаго нам і заводзіцца пра тое, праўда ж? Глупства! Альбо ты вешаешся - ну, дык вешайся, значыцца, у цябе ёсць прычыны, - альбо жывеш далей, і тады клапаціцца трэба толькі пра жыццё. Прасцей не бывае.
- О, - усклікнуў я, - калі б гэта было так проста! Пабажуся, я дастаткова клапаціўся пра жыццё, а толку?.. Павесіцца, можа, і цяжка, я гэтага не ведаю, не вешаўся. Але жыць куды, куды цяжэй! Сведка Бог, як яно цяжка!
- Ну, ты сам убачыш, што лёгка. Пачатак мы ўжо паклалі, ты працёр акуляры, паеў, папіў. Цяпер пойдзем і трошкі пачысцім твае штаны і чаравікі, ім гэта трэба. А потым ты станцуеш са мною шымі.
- Ну, вось бачыце, - усклікнуў я горача, - я ўсё-такі казаў праўду! Больш за ўсё на свеце мне шкада не выканаць які-небудзь ваш загад. А гэты якраз я і не магу выканаць. Не магу станцаваць ні шымі, ні вальса, ні полькі, ні як там яшчэ называюцца гэтыя штукі, я ніколі ў жыцці не вучыўся скакаць. Цяпер вы бачыце, што не так яно ўсё проста, як вам здаецца?
Прыгожая дзяўчына ўсміхнулася чырвонымі губамі і пахітала гладзенька зачасанай пад хлопчыка галоўкай. Зірнуўшы на незнаёмую, я ўжо палічыў быў, што яна падобная на Розу Крайслер, першую дзяўчыну, у якую я калісьці, хлапчуком, закахаўся, але тая была смуглая і цёмнавалосая. Не, я не ведаў, каго нагадала мне незнаёмая, я ведаў толькі, што гэта ўспамін з ранняй маладосці, з падлеткавасці.
- Чакай-чакай! - усклікнула яна. - Кажаш, не ўмееш скакаць? Зусім не ўмееш? Нават ўанстэп? І гэта кажучы, што няма ладу як клапаціўся пра жыццё? Ды ты проста зманіў, хлопча, у твае гады не след бы. Як ты можаш казаць, што клапоцішся пра жыццё, а сам нават танцаваць не хочаш?
- А калі не ўмею! Ніколі ж не вучыўся.
Яна засмяялася.
- Але ж пісаць і чытаць ты вучыўся, праўда, і лічыць, і, мабыць вучыўся яшчэ і з латыні і з французскай і ўсё такое іншае? Іду ў заклад, - гадоў дзесяць-дванаццаць ты праседзеў у школе, а потым яшчэ, бадай, вучыўся ва ўніверсітэце і нават, магчыма, цяпер доктар і ведаеш кітайскую альбо іспанскую. Што, не? Ну, вось бачыш. А колькі там тых часу і грошай на некалькі ўрокаў танцаў у цябе не знайшлося! Э-э!