ЛEHIHCKI СМЕХ
Ішла рэвалюцыя —
левай, левай!
Змагаліся не на жыццё,
на смерць.
Змагаўся Ленін.
І — усміхаўся Ленін.
Служыў рэвалюцыі
ленінскі смех,
Была рэвалюцыя.
Яе змяніла
пара завірух,
разрух,
галадух.
Розная контра
гразіла магілай.
Ды не здаваўся
ленінскі дух.
Ленін заставаўся Леніным —
і грозным, караючым мячом,
і рэвалюцыі добрым геніем,
яе душой,
яе Ільічом.
Ленінскі розум
ведаў даўно:
рэвалюцыю робіць не зло, а дабро.
Дабро рэвалюцыю параджае.
Рэвалюцыя дабро сцвярджае.
Дабру ж не да твару змрочныя шоры.
Яму падавай —
марш мажорны,
ды сонечны май,
ды светлую мару.
Усмешка дабру
больш да твару!
Усмешкаю той
і быў надзелены
Ільіч —
носьбіт людской надзеі,
тым гумарком,
што з народных глыбінь...
Старшыня Саўнаркома
жартаваць любіў.
Ведаў цану добрага жарта —
смяяўся шчыра і азартна.
Ведаў сілу сярпа і молата —
смяяўся радасна і молада.
Смех той слухала Расія,
і ў ёй абуджалася
новая сіла.
Смех той слухала гісторыя
і сама ўсміхалася:
«Здорава!..»
Я ленінскага смеху не чуў.
Ды, верны жывому Ільічу,
спасціг я альфу і амегу
яго выбуховага смеху.
То мудрасць смяялася над тупасцю,
над уяўнай глыбакадумнасцю,
прастата —
над фанабэрыяй,
дабрата —
над злым недаверам,
смяялася праўда —
над маною чорнай,
светлае заўтра —
над цёмным учора...
Адольваем шлях мы, за крокам крок,
Ленін дае нам за ўрокам урок.
Вучымся ў Леніна мы змагацца.
Будзем вучыцца ў яго — смяяцца!
БУРБОНЫ ВЯРТАЮЦЦА Ў ПАРЫЖ
Гістарычны эцюд
Што, рэвалюцыя, — гарыш!
Дагарае твой сцяг чырвоны!..
Бурбоны вяртаюцца ў Парыж,
на трон вяртаюцца бурбоны.
Ззяй, раяліст, тваё ўзяло!
Радуйся, люд забабонны!
Бурбоны жывучыя, як зло,
на дзіва жывучыя бурбоны.
Радуйся, дзікая Вандэя, —
перамагла контрідэя.
А ты чаго невясёлы, плебс?
Ці табе хмурыцца лепш?
У цябе такое ўражанне,
што не было дня ўчарашняга?
Не было штормаў, толькі штылі,
не было штурму Бастыліі,
не было Марата і Рабесп'ера,
не было якабінца П'ера?
Было ўсё гэта ці не было?
Ці ва сне наплыло і сплыло?
Ці толькі сон прысніўся, Францыя,
а прабуджэнне — рэстаўрацыя?
Чаго ты, Францыя, маўчыш?..
...Бурбоны вяртаюцца ў Парыж.
ДА ПЫТАННЯ АБ СКЛЕРОЗЕ
Расказ урача
Знаёмы ўрач з санаторыя
расказваў нядаўна мне:
«Склерозам некаторыя
хварэюць па ўласнай віне.
Ёсць адна асаблівасць
сасудаў мазгавых:
не любяць яны санлівасць,
бяздумнасць не па ix.
Ім дай працаваць з нагрузкаю.
Ім свежай думкі прыток
патрэбен, як рухі — мускулу,
як лёгкім —
азону глыток,
А іншы не хоча думаць,
не думае ўсур'ёз, —
і пачынаецца тупасць,
па-нашаму — склероз.
Вось адно нагляданне.
Лячэбнай гімнастыкі ўрач
праводзіць гульню-заданне
на ўменне парыраваць мяч
і тут жа прымаць рашэнне,
тут жа даваць адказ,
на ўменне не лезці ў кішэню
за словам усякі раз.
Спачатку гульня ідзе туга.
Прывыклі ж да папер,
і вось вылятаюць з круга
адзін за адным цяпер.
Лёгкае вельмі пытанне,
такое, як двойчы два,
простае вельмі заданне,
ды — хворая галава.
Прыхопленая склерозам,
не хоча кеміць яна.
Насілу збаўляецца розум
ад склератычнага сна.
Адна гульня, другая,
адзін сеанс, другі,
глядзіш — ііпамагае,
і мозг не такі тугі.
Ён рэагуе іначай,
ён пачынае жыць...
— Бачыце, што значыць
мазгамі варушыць, —
кажу, калі прымаю
я пацыентаў сваіх.
Тут залежнасць прамая
ад рухаў і думак жывых.
Яны патрэбны для нас так!
Яны для артэрый i вен —
першая з гімнастык,
лепшая з гігіен.
Тупайце, хлопцы,
тупайце,
каб жывоцік не рос.
Думайце, хлопцы, думайце,
іначай — бяда,
склероз...»