ПАЭМА МОРА
1
Што будзем рабіць з табой, мая змора?
Да мора!
Адкуль жураўліная гэта пакора?
Да мора!
Душа захацела марскога прастору...
Да мора!
Лета прайшло, а другое не скора...
Да мора!
Сябры і сям'яне, не трэба дакору!
Да мора!
Як быццам там іншыя шчасце і гора...
Да мора!
2
Выйду на бераг рана,
маленна скажу ў цішы:
«Павей, абвей, марана,
марана, мой твар асвяжы.
Другія павевы і ветры
на ім пакідалі свой след.
Абвей, каб зноў быў светлы,
быў свежы шмат зім і лет.
Марана, я чую твой подых,
лёгкі, як дотык у сне...»
Марана ідзе па водах
і ў твар ціха вее мне.
3
Шумела мора за акном...
Яно было спакойным зранку,
ды зашумела перад сном —
як быццам пела калыханку:
«Спі, чалавеча, спі, засні.
Ты спіш заўсёды ноччу цёмнай,
пасля штодзённай мітусні,
пасля сваёй турботы дзённай.
А мне — шумець,
і я шумлю,
насуперак усякім зморам.
Мне — кідаць хвалю на зямлю,
мне — кідаць выклік ціхім зорам.
Спі, чалавеча, спі, засні.
Ты тут часовы,
чалавеча.
Аднойчы ты заснеш зусім.
А мне — шумець,
шумець мне вечна.
Шумець і ноччу мне і днём,
шумець зімою мне і летам».
Шумела мора за акном.
Спаў моцна чалавек, і гэты
чалавек — быў я...
4
Якое было яно?
(Хаця не сказалi «мора»,
ды ясна было ўсё адно,
што мы пра мора гаворым.)
Якое мора было?
Не гуло, не раўло
яно раз'юшаным зверам,
зыбалася ў рытме мерным —
было міласэрным.
Якое мора было?
На гэты раз не гняло,
змрочна не бушавала,
не гнала цёмнага вала —
мілавала.
Якое мора было?
Ззяла, як серабро.
Хвалі не дыбіла,
гальку не драбіла —
любіла.
Якое мора было?
Шчодра дарыла цяпло,
горача ўздыхала,
на ўлонні сваім калыхала —
кахала.
5
Адсыпаюся ў белай пасцелі.
А купаюся ў Чорным моры.
Ажываюць зноў сілы ў целе.
Аджывае душа на прасторы.
Гэта здорава, проста здорава!
Шчыра ўдзячны табе, прырода,
што табою мне мора падорана —
за мой клопат зямны ўзнагарода.
Гэта здорава —
рана прачнуцца
і шчасліва ўсміхнуцца: мора!
Збегчы ўніз, на хаду распрануцца,
на бягу ад зямлі адштурхнуцца,
акунуцца, усміхнуцца: мора!
І паплыць як далей ад сушы,
і забыцца на бераг цэлы...
Ты ратуй, мора, нашы душы!
Ты гартуй, мора, нашы целы!
6
Шчаслівы ты быў
і быў нешчаслівы...
Прылівы-адлівы, адлівы-прылівы.
Цвярозы разлік
і жывыя парывы...
Прылівы-адлівы, адлівы-прылівы.
Надзея, твае зелянеюць зноў нівы...
Прылівы-адлівы
Прыходзім-адходзім,
наш поступ імклівы...
Адлівы-прылівы
«І будзеце зноў вы,
раз ёсць, раз былі вы...»
Прылівы-адлівы
«Зноў шэпт паўтарыцца,
гарачы, гуллівы..
Прылівы-адлівы, адлівы-прылівы.