Ісці — уперад і ляцець — вышэй
яна вучыла мудра і ўпарта...
І сёння на вачах усіх людзей
мы дасягаем казачнага старту.
Ляціць ракета наша аж да зор!
І мы, хто першым на зямной планеце
адкрыў людзям і сонца, і прастор, —
яшчэ здабудзем Сонца, што ў Сусвеце.
СТРОНЦЫЙ
Стронцый-90 — радыёактыўны ізатоп.
Солі ж звычайнага стронцыя ўжываюцца
ў піратэхніцы.
Слова гэта сугучнае
са словам «сонца».
Ды іх рыфмаваць ці будзеш цяпер наўрад.
Разумееце, гэта слова «стронцый»?
(Паспрабуй пастаў яго
з сонцам у рад.)
Так, так, гэта той самы стронцый,
прад якім цьмянеюць
і порах, і свінец,
аб якім на кожнай газетнай старонцы
папярэджваюць:
«Стронцый — гэта канец».
Скажам, выбухне бомба на планеце дзесьці.
І з месца таго,
адразу ва ўсе бакі,
пачнецца стронцыя
смертаноснае шэсце,
якое не спыняць ні людзі,
ні іх багі.
Дзеці слабей за нас,
ім хопіць меншай дозы.
Ручкі працягваць
будуць да нас дарма, —
не ведаючы,
што тут не памогуць слёзы,
не верачы,
што тут паратунку няма.
Будзе няўцям малым,
што мы ім не абаронцы,
хаця засланялі да гэтага
ад самых розных бед;
што нас саміх
вось-вось даканае стронцый
і ўслед за дзецьмі
адправіць на той свет.
Калі ж нас там
пацягнуць у пекла якія дурні,
спрачацца не будзем,
з усмешкаю скажам:
«Пайшлі».
І здасца нам пекла
мірнаю смалакурняй
перад тым, што мы чулі і бачылі на зямлі...
Ды хопіць, бадай, каркаць.
Я чую словы папроку.
Я чую голас магутны i звонкі,
як майскі гром:
— Даволі з нас паніхід!
Вайна — назад, i ні кроку!
Далоў вайну —
гэты ўзаемны пагром!
А голас з будучага
гучыць шчасліва i урачыста:
— Бомбы скінуты ў мора,
гарматы пайшлі на злом.
Знішчана самае страшнае
на зямлі злачынства,
пакончана з самым вялікім
на свеце злом!
— А што са стронцыем,
гразою быцця чалавечага?
— А вы галаву ўзніміце,
вы паглядзіце ўверх!
Вы бачыце, цэлае неба
агнямі расквечана!
Вы бачыце гэты,
нябачаны шчэ, феерверк?!
Ён асвятляе,
напэўна, не менш як з паўсвета...
Гэта майстры піратэхнікі
розных краін
радуюцца разам,
што на вайну накладзена вета,
што на небе не будзе хмар,
а на зямлі — руін.
Вы толькі гляньце!
Не піратэхнікі — магі!
Заўважце, расшчодрыліся асабліва майстры
на чырвань і пурпур, —
як вялізныя ружы i макі,
палыхаюць-квітнеюць
паветраныя кастры.
Яны — бы асколкі
самога барвовага сонца.
I колер гэты
надае святочным агням
не што іншае,
як пераўтвораны стронцый,
радня таго стронцыя,
гразіў што гібеллю нам..
Ірвуцца, пырскаюць
агнямі ракеты ў паветры.
І, гледзячы радасна
на гэты дзівосны парад,
«сонца» і «стронцый»
рыфмуюць смела паэты
«стронцый» i «сонца»
ставяць у адзін рад.
САСНА
Вы бачылі, можа, якая яна?
Здалёку яна не відна...
Стаіць, як непрыкаяная,
у полі на ўзгорку адна.
Аб знешнім яе выглядзе
ужо не кажу. Хаця
і сонечных промняў, і вільгаці
хапае ёй для жыцця:
ні гонкасці той зайздроснай,
ні вогненна-меднай кары, —
чым вызначаюцца сосны
побач зусім, у бары.
Не вельмі ім там раскошна.
Заўсёды, вясной ці зімой,
дзяліцца даводзіцца кожнай
апошнім з суседкай сваёй.
Цяжкія бываюць годы.
Ды сосны і ў чорны дзень
пароўні ўсе дзеляць выгоды:
і сокі, і сонца, і цень.
І дружна, корань да кораня,
дружна, ствол да ствала,
стромкія, меднакорыя,
цягнуцца да святла.
Імкнуцца яны ў паднябессе...
Ну як параўнаеш іх
з сасной, што расце не ў лесе,
не ў ліку сясцёр сваіх!
...Вы бачылі, можа, якая яна?
У полі на ўзгорку адна
стаіць, як непрыкаяная,
гібее на пні сасна.
ПЕСНЯ ПРА ХЛЕБ
Паэма