Выбрать главу

Пакуль жонка падбірала патрэбныя словы, Кіпцік ужо вынес суседу прысуд:

– Ён! Ён, паразіт! Пятрок! У мяне пяцёрку прасіў? Прасіў.

Груня насцярожылася:

– І ты яму не даў?

– А я яму не даў. Не даў. І вось – фінал.

– Правільна – адпомсціў. Ён, дарэчы, што табе ўзамен паабяцаў?

– А тое і паабяцаў, што, кажа, бутэлька як бутэлька, а ты мяне яшчэ не аднойчы ўспомніш. Табе, кажа, яшчэ не раз ікнецца, – Кіпцік і сапраўды ікнуў, спалохана глянуў на жонку. – Бачыш, пачалося?

– Пазнач Петрака крыжыкам, – параіла Груня.

– Пазначаю, – Кіпцік паставіў крыжык, ікнуў. – Чорт рагаты, га! Бачыш? Пазначыў і ікнуў. Ікаецца, каб яму!.. Лепш бы я тую пяцёрку прэзентаваў яму.

– Не памрэш, калі паікаеш трохі, – штурханула Груня ў плячо мужа. – Далей, далей глядзі!

– Ага. Далей Сцяпан ідзе. Сцяпан можа і не можа. Скрытны ён чалавек. Хоць і нашкодзіць, а не прызнаецца. А можа яго іншым метадам узяць? – Вочы у Кіпціка раптам загарэліся, бы лямпачкі.

Адразу ж успыхнулі яны і ў Груні:

– Якім, Кіпцічак мой?

– Шклянку яму наліць – і адразу, як піць даць, развяжацца язык. Збегай, вазьмі бутэлечку.

Вочы-лямпачкі ў Груні адразу патухлі, яна сумна сказала:

– Ну які ж са Сцяпана злачынца? Ды ён і не дадумаецца да такога. У яго цэбар, а не галава. Пусты перавод фінансаў. Далей, далей ідзі, Кіпцік. Ды варушыся, варушыся!

Кіпцік зморшчыўся, але нічога не заставалася рабіць, як напружыць памяць, прыгадаць, хто жыве за Сцяпанам.

– Іду, іду далей, – ківаў ён галавой. – Далей... Вокны забіты... забіты... забіты... крыж-накрыж... Хоць музей рабі пад адкрытым небам. – І ён раптам ускочыў з табурэткі. – Павел! Павел Струк! Ён! І ведаеш, за што на мяне камень носіць?

За што камень носіць на Кіпціка Струк, Груня так і не даведалася, – зайшла Клаўка, і пачала без уступу, нараспеў:

– Што гэта я чула! Скажы каму – не павераць. Няўжо, дзядзька Кіпцік? Га, цётка Груня?

Груня агрэсіўна нацэліла на Клаўку вочы:

– А што ты чула, лахудра? А што ты чула? Нам, можна сказаць, – гора, бяда, а ты – чула!

Кіпцік, каб не даць разгарэцца полымю, цыкнуў на жонку:

– Ша! Цішэй, цішэй, Груня. Не разганяйся. Цябе тады не спыніш.

– Ты каго абараняеш? Ты каго?.. – натапырылася Груня.

– Ну, будзе, будзе, бабы! – суцешыў Кіпцік жанчын. – Не да вас.

А Клаўка, сядаючы, паціснула плячыма:

– А хіба я вінавата? Толькі і размоў у вёсцы пра курэй... пра сабаку... пра вокны.

Груня супакоіла сябе:

– Здавалася б, свае людзі, а языкамі мянцяць. І не стомяцца ж!

– А што людзям яшчэ рабіць? -- паправіла хустку на галаве Клаўка. – Не ўсё ж на градках поўзаць. І пагаварыць хочацца.

– Знойдзем! З-пад зямлі дастанем! Я сама распраўлюся з супастатам! На ўсю катушку! – дала адчуць Клаўцы, а заадно і ўсёй вёсцы, Груня, што тут не хаханькі ім.

Кіпцік жа запэўніў жонку:

– Веру, веру, маладзіца.

А да Клаўкі звярнуўся з пытаннем:

– Інструмент з сабой?

Клаўка ўздыхнула, палезла пад сукенку па карты, дастала іх, выдыхнула з палёгкай:

– Як знаццё было, што спатрэбяцца.

– Прыкінь-ка на іх. Што яны скажуць, цікава? – папрасіў гаспадар хаты. – Ты не крыўдуй, Клаўдзія, не крыўдуй. Груню таксама зразумець трэба.

– А мне што? – хмыкнула Клаўка. – Хіба ж я гэта вартавала? Мая хата з краю. Скажы каму – не павераць. Дзівосы!

– Праз тыдзень-другі ўжо і Мішка, мусіць, вяртаецца. Чужыя дні хутка ляцяць. Паспець трэба знайсці. Ой, гора! Хоць бы цягнік зламаўся!.. – Груня паморшчылася, як ніколі раней.

Кіпцік падбадзёрыў:

– Паспеем, паспеем, маладзіца. Ну-ну, Клаўка!

Клаўка расклала карты, бубніла нешта сабе пад нос, а тады сказала гучна:

– Выпадае табе, дзядзька Кіпцік, дарога...

– Я ж і кажу яму: едзь, дурань стары, у міліцыю, – ажывілася Груня. – Бачыш, і карты пра тое ж самае. Неслух!

Кіпцік прыклаў палец да роту:

– Ша!

– Казённы дом... – працягвала Клаўка.

У Груні ажно вочы пабольшалі:

– Няўжо Мішка ў суд падасці?!

– Без панікі, Груня! Ну-ну! – Кіпцік перавёў позірк з жонкі на варажбітку. – Мішка не такі.

– Чакае цябе, дзядзька, сур’ёзная размова з пікавым каралём...

– Гэта Мішка... Мішка, – прашаптала роспачна Груня і скрыжавала рукі на грудзях.

Кіпцік папрасіў у Клаўкі карту, паднёс яе да вачэй:

– Ён... Арынавіч... Яго, яго валасы на карце. І чуб такі... калі там, на курорце, не абалванілі. Бяры карту. На. – І ён падаў Клаўцы карту, і сам сябе падбадзёрыў. – А што, хіба я ніколі не размаўляў з Мішкам? Знойдзем, знойдзем агульную мову.