З’явіўся Чапуха.
– Чапуха,– сказаў ён. – Мог бы і не рваць абутак. Збіраюцца. Слесар гармонік працірае. Клаўка перад люстэркам чапурыцца.
– Ды тая ўмее круціцца перад люстэркам!– папракнула Груня.
– Дакруціцца! – паабяцала Чапушыха.
Кіпцік жа насіўся па двары, не знаходзячы, здавалася, месца. Нарэшце спыніўся, дазволіў сказаць сабе голасам камандзіра:
– Бабы! Вы ж, ядры вашу, не ўдарце ў гразь! Будзьце, як артысткі! Самыя што ні ёсць народныя! Станюты і Мардзюковы нашы!.. Толькі я адрапартую... Груня, чуеш?
Груня, прыкметна рысуючыся, кіўнула:
– Я цябе чую, Кіпцік, калі ты і спіш.
– Толькі я адрапартую – уручай, Груня, букет. Не дай Мішку апамятацца. Чапушыха!
– А ты пасля свайго Чапухі... А што ж ты, Амерыканец, будзеш уручаць Мішку? Хіба што мятлу?
– Не ведаю,– абыякава паціснуў плычыма Амерыканец.
– Хавайце, хавайце мётлы!– загадала Груня. – Каб падумаў курортнік, што тут у яго заўсёды быў такі парадак.
Чапуха першы ўбачыў, што на горцы паказаўся пукаты і марудны, бы чарапаха, аўтобус.
– Едзе, каб яго!.. – дрыготкім голасам паведаміў ён.– Ч... чапуха! Ці першы раз?..
Амерыканец, падалося, згубіў голас. Кіпцік патупаў чамусьці ў хляўчук, а калі паказаўся адтуль, замахаў на ўсіх:
– Разбегліся, разбегліся па сваіх месцах! Хуценька! Стаім там, дзе і дамаўляліся.
Яго паслухаліся.
– З бабай... з бабай ідзе,– Кіпцік ускараскаўся на паркан, паведаміў. – Мётлы пахавалі? Пахавалі. Чапуха, а туш? Туш дзе? Я каго за Слесарам пасылаў?
Чапуха паціснуў плячыма:
– Абяцаў, паразіт!
– Заб’ю-ю-ю!– прыгразіў Чапусе Кіпцік.
Аднак не паспеў – прарыпелі, неяк таямніча і ўрачыста, веснічкі, і на двары паказаўся Арынавіч. За ім жанчына, такая ж худоба, як і ён сам. У руках – сумкі, чамаданы, мала таго, дык і на плячах розныя рамяні, на шыі ў Мішкі. Кіпцік перш- наперш звярнуў увагу, што маладзічка прыгожая. Арынавіч, падалося яму, разгубіўся: ён глядзеў на землякоў, і нічога не мог зразумець. Лыпнуў вачыма, працёр іх, папярэдне паставіўшы сумкі на зямлю:
–Ці памыліўся? Дзе я? Я, прабачце, дадому трапіў? Ці... куды? – а ўбачыўшы знаёмыя твары, засвяціўся радасцю. – Прывітанне, землякі!
Аднак яму ніхто не адказаў – усе глядзелі на Кіпціка, шыкалі на яго, бо той парушыў сцэнарый сустрэчы курортніка. Нарэшце Кіпцік схамянуўся, зрабіў крок наперад, за ім рвануў было і Чапуха, але своечасова апамятаўся.
– Таварыш Арынавіч! Дакладваю...– прахрыпеў Кіпцік, аднак яго згроб у бярэмя Арынавіч, патрос, памуляў:– Ды што ты мне будзеш тут дакладваць?!
Амерыканец потайкам перахрысціўся:
– Прапалі...
– Чапуха, хоць і прападзём!
– Першага Кіпціка задушыць... – сказаў і адвярнуўся Амерыканец.
Мішка ж трос Кіпціка:
– Дзядзька Трафім! Дзядзька! Ты паглядзі, каго я прывёз? Людзі! Ды вы толькі гляньце!
У гэты час на падворку з’явіліся Слесар і Клаўка, аднак на іх мала хто звярнуў увагу.
Арынавіч працягваў сваё:
– Знаёмцеся: Марыя! Жонка мая! Марыя, знаёмся-я!
Марыя падала далонь Кіпціку:
– Марыя.
– Кіпцік,– сказаў і ікнуў Кіпцік. – Па-нашаму. Ага.
– Вельмі прыемна.
– Амерыканец,– пастараўся ўсміхнуцца Амерыканец, а ўбачыўшы разгубленасць на твары жанчыны, удакладніў. – Праўда, праўда: Амерыканец.
Арынавіч, які ішоў ззаду за Марыяй, шапнуў:
– Амерыканец, Амерыканец.
– Зразумела. Марыя.
– Чапуха!
– А я Чапушыха!
– Так, так: Чапуха і Чапушыха,– зноў дазволіў сказаць сабе Арынавіч.
– Марыя,– жанчына падала руку Слесару.
– Слесар,– усміхнуўся Слесар і паказаў на жонку. – А гэта мая Клаўдзія Сцяпанаўна. Палавіна, так сказаць.
– Вельмі прыемна,– Марыя затрымала на Клаўцы доўгі і зацікаўлены позірк, а руку не падала.
Пакуль Марыя і Груня знаёміліся, Кіпцік паспеў шапнуць Амерыканцу:
– Цаца! Як бусліва ходзіць па балоце. Доўга яна тут не патупае. Не тая глеба. Бачылі і не такіх...
Амерыканец кіўнуў: а я ж хіба не пра тое?
– Ну, і як вам мая жонка – спадабалася? – абвёў зацікаўленым і шчаслівым позіркам усіх сваіх землякоў Арынавіч. – Га?
– Чапу...– толькі гэта і паспеў сказаць Чапуха, але своечасова апомніўся і спытаў мякка і памяркоўна. – Гэта што там, на курорце, усім баб даюць?
– Усім, дзядзька Чапуха, усім!– пацвердзіў Арынавіч.
– Тады трэба ехаць,– засмяяўся Чапуха.
І адразу ж атрымаў па карку. Ад Чапушыхі.
– А што?– увабраў галаву ў плечы Чапуха. – І з’езджу. Ды чапуха-а!
– Едзь, але можаш зусім не вяртацца, – хмыкнула Чапушыха і лёгенька адштурхнула ад сябе Чапуху.