Кайса кажа:
"Журавель..."
Там яшчэ адна жанчына,
Што сама, як аблачына,
Воддаль ад усіх плыве,
Бо няма імя ў яе,
Аніяк яе не зваць...
Тых, каго ніяк не зваць,
Як пытаць?.. Пра што пытаць?..
Нават Бог таго не знае...
Аблачыну засцілае
Васільковым сінь-абрусам...
Можа, вып'е з беларусам?
Не, нічога на стале...
Але неба... Бог але...
"Калі ты ўзляцеў да неба,
Калі ты ўжо Божы госць,
Папрасі ў Мяне, што трэба.
Ну, з таго, што ў Бога ёсць..."
"А чаго ж няма
У Бога?
Як жа нечага не быць
Можа ў Бога?.."
"Ат!.. Ніколі ўжо такога
І не меў я анічога!.. -
Бог давай мяне дурыць. -
Столькі траты, бронь ты Божа!..
Смерць сама
ужо не можа
Для касы купіць брусок!
"Дай, - прыпёрлася, - квіток!.."
"А які квіток?.."
"Дарожны..."
І я бачу: гэты Божа -
Хітранькі беларусок.
Ён далей мне гне ляшчыну:
"Цягне ўсіх на дармаўшчыну!
Бог не даў! Бог не пачуў!..
Каб я сам меў, што б я:
Сына
Не абуў, не апрануў?
А так што на ім? Нічога!
Голы ўвесь, як Дух Святы!..
От, прыдумалі:
У Бога ўсяго многа!
Вунь у Бога
Мех адзін!.. І той пусты..."
"Але ж нешта ёсць на донцы?..
Гэта ўсё-ткі мех мяхоў..."
Бог зірнуў у сховы схоў:
"Што там?.. Пара верацёнцаў...
Смецце... Пара бессмяроццяў -
Адпушчэнне ўсіх грахоў".
Тут я выдаў нецярпенне,
Бог адразу ў мех палез:
"Не, няма ўжо з адпушчэннем,
Засталіся толькі без..."
"А на складзе?.. Дзесьці ў спраце?..
Недзе ў пыле?..
Патрасі
Мех..."
Як смерць,
бялее маці,
Ціха кажа:
"Не прасі...
Ані каліва якога,
Ні свайго і ні чужога,
Як бы ты ні бедаваў,
Не прасі ніколі ў Бога -
Ён і так табе ўсё даў...
Калі Божа даў суму -
Дзякуй за суму Яму.
Калі ў слёзы ты заплакаў -
Богу ты за слёзы дзякуй.
Кожна просьба
Богу ў вушы,
Кожны дзякуй
Богу ў душу".
Кажа Бог: "Я тут прыглух...
Што ты папрасіў?.. Кажух?..
Гэтай просьбе дам я рады...
На кажух... Насі на радасць..."
І я бачу: з той аўчыны...
Той суседскі... з мертвячыны...
Мусіць, любіць Бог не ўсіх,
Калі гэтак б'е пад дых..."
"Калі Твой я, Божа, госць,
Калі я ўзляцеў на неба,
Большай радасці не трэба,
Дзякуй той, якая ёсць".
Я вырастаў з дзіцячых апранах
Хутчэй, чым травы ў лета вырасталі...
Ды не ў дакор
за рост не па гадах
Абновы мне гады ў рады спраўлялі.
Ну што пашыеш з лахманоў вайны?
Якія ў вёсцы зрабаванай грошы?
А дзед бухторыў: "Поліўка... бліны...
Някепская яда - і рост харошы".
Як ні зіма - так звычная бяда:
Што апрануць, каб халады агораць?
Маўчаў я злосна: "Добрая яда!
У Лёнькі вунь суседава не горай.
Але ў мяне палаплены кажух,
А Лёньку на зіму пашылі новы..."
Дзед уздыхаў, дзед пераводзіў дух,
Казаў: "У Лёнькі бацька не вясковы.
І старшыня. З тваім не параўнаць".
"Кіла ў яго! - злаваў я. - Сквапны. Хіжы.
А старшыня - дык заўтра могуць зняць.
Ён рыжы. П'е. У нас не любяць рыжых.
Ім шчасце чорт варожыць на ражнах,
Вядзьмак ліе
алей ім у маслёнку..."
Патроны мы шукалі ў бліндажах -
І тут лімонкай і забіла Лёньку.
Ягоны бацька з п'яных слёз апух,
А вечарам, памінкамі дабіты,
Прынёс да нас пад пахаю кажух
І кінуў: "На!.. Хоць не табе пашыты".
Я закрычаў. Я ўрос плячыма ў печ.
Да кажуха баяўся дакрануцца.
Сусед прасіў: "Вазьміце... Гэта ж рэч...
Вазьміце, людцы! Ну вазьміце, людцы!.."
Знямеў мой крык. Паплыў у вочы змрок.
"Ачуйся ты!" - суседа ў спіну білі.
А ён сваё: "Харошы кажушок...
Прымерайся... Навыраст Лёньку шылі...
Тебе, бадай што, будзе ў самы раз,
Ты ўзяўся ростам!.. Вунь які ты выйшаў!.."