ТВОРЫ, НАДРУКАВАНЫЯ
ВІШНЁВЫМІ БОТАМІ
Нататкі пра акцыю Зміцeра Вішнёва ў галерэі «Шостая лінія» - перформанс «Краіна кактусаў», выставу візуальнай паэзіі «Падземныя графумусы» і прэзентацыю кнігі «Штабкавы тамтам»
Аналізуючы сваю творчую дзейнасць за апошнія месяцы, я прыходжу да высновы, што пэўны розгалас вакол прозвішча Вішнёў зроблены. Увесь час прыгадваю да банальнага камічны, чыста кіношны выпадак, калі ў метро да мяне падышла дзяўчынка і з усмешкай паведаміла: «Вы - не Далі, вы - Вішнёвы кракадзіл». Было прыемна, што мяне пачынаюць пазнаваць.
Пра акцыю, якую я правёў у галерэі сучаснага мастацтва «Шостая лінія», напісалі дваццаць тры выданні і зрабілі перадачы тры праграмы тэлебачання і чатыры радыёкампаніі. Свой скандальны вобраз я зафіксаваў дзесяткамі журналісцкіх пёраў, фотаапаратаў, відэакамераў і дыктафонаў.
А пачалося ўсё з выбівання прэстыжнай залы пад акцыю майго размаляванага натхненнем цела. Але ж, як эгафутурыстычны нот-постмадэрніст і першы вялікі афрыканіст, заяўляю, што мужна перамог усе складанасці і даказаў свае поўнае права на грандыёзны праект. Я ніколі не хаваў і не хаваю, што лічу сябе чалавекам выключнай творчай велічыні. Заўсёды вылучаўся сярод сяброў-паэтаў-культуролагаў-празаікаў-мастакоў панка-анархіяй. Абзываю сябе не паэтам, а чалавекам-гарой. Нездарма ж у тысячы падрыхтаваных да акцыі запрашальнікаў вялікімі літарамі і лічбамі надрукавалі: «Зміцер Вішнёў — паэт-цыклоп, лідэр сярод сусветных творцаў!» Каб быць зусім шчырым, прызнаюся: я ствараю афрыканскія краявіды пры дапамозе музыкі, ветру і вадасцёкаў. Мая паэзія — самая лепшая паэзія кракадзілаў, сланоў, жырафаў, ягуараў і шырокіх каменных праспектаў. Я пастаянна пра гэта кажу, але многія знаёмцы і сябры толькі пасмейваюцца. Праз дваццаць гадоў яны зразумеюць, як моцна памыляліся, калі, задыхаючыся ад смеху, блекаталі аб вішнёўскай творчасці як бурбалкапусканні. Ужо цяпер некаторыя з іх пры сустрэчы са мной пачынаюць азірацца. Гэтымі апошнімі я пагарджаю, бо яны зайздросцяць, што ў крамах купляюць лепш за ўсё мае кнігі і карціны, у той самы момант як іх кволыя на вобразнасць і сэнс тэксты і малюнкі не падабаюцца нават пацукам. У мяне ж дома развялося столькі афрыканскіх мух, што ўсе радкі я вымушаны хаваць у валізу. Бо насякомыя любяць садзіцца і гадзіць менавіта на мае бессмяротныя творы.
Ідэя пра больш шчыльнае далучэнне да выяўленчага мастацтва прыйшла мне ў галаву ад вялікай жарсці да Ганкі Шханавай. Яна актыўна спрабавала ігнараваць існаванне генія Зміцера Вішнёва. I на ўсе мае клоунскія і акрабацкія тру-ла-ла старанна чмыхала. Нават падарунак на Дзень Святога Валянціна ў выглядзе кансервы з мясам каровы, дзе на этыкетцы было намалявана пульсуючае сэрца, яе не ўразіў. Я ўжо маўчу пра вялізны драўляны шчыт перад вокнамі з прызнаннем: «Подлая Шханка! Я цябе кахаю у твой святы дзень! Змій Віш». Яна і гэта праігнаравала. Дзякуючы званку яе суседзяў мне пасля давялося доўга тлумачыць мясцовым міліцыянтам, што гэтак я хацеў пажартаваць. I вось, калі я страціў надзею атруціць сваім эстэцтвам прыгожую Шханаву, то вырашыў пайсці на крайні выпадак — акцыя! Так! Толькі яна можа канчаткова дыскрэ- дытаваць мяне ў вачах каханай і паставіць у шэраг сусветна вядомых вар'ятаў свету! Што Сальвадор Далі, Казімір Малевіч альбо Канстанцін Алімпаў у параўнанні са Зміцерам Вішнёвым?! Маё вар'яцтва выкладзена на шпалы перад коламі цягніка. Я спалучыў у адно цэлае літаратуру, музыку і жывапіс. Прыцягнуты ледзь не за вушы да куратарства шалёнай акцыі Юрась Барысевіч у сваім артыкуле, напісаным для афішаў і ўлётак, апраўдваўся, што Зміцер Вішнёў, маўляў, ідзе навобмацак па слядах Гіёма Апалінэра і Андрэя Вазнясенскага. Яму яшчэ не хапіла смеласці прадэкламаваць аб маёй прыхільнасці да Эрнста Неізвеснага і Алега Цалкова. Я ж рушыў сваім шляхам.
Нягледзячы на маю цыклапічнасць, мне давялося шмат папацець, каб у вачах наведнікаў акцыі маё цела не зменшылася да памераў прусака.
У гаспадарчай краме, недалёка ад Камароўскага рынку, я купіў усе пяцілітровыя вёдры, што меліся ў продажы. Роўна пятнаццаць штук. Ні больш. Ні менш. Кармічная лічба. Літаральна столькі ж я сабраў кактусаў па аддзелах культуры, дзіцячых бібліятэках, школках і каханках. У некаторых месцах мне аддавалі калючых прыгажуноў адразу і з задавальненнем, але ж зрэдчас даводзілася ісці і на розныя правакацыі. Так, у адной дзіцячай бібліятэцы спалоханай жанчыне я прачытаў цэлую паэму пра кракадзілаў. Яна тут жа прыйшла да высновы, што кактусы — сваякі зубатых шэльмаў. I, каб ад мяне хутчэй пазбавіцца, проста вымушана была ахвяраваць паўднёваамерыканскі кактус. Але ж вёдры! Несці іх з крамы мне дапамагаў вядомы паліндраміст Віктар Жыбуль.