Аднойчы, - сказаў я, — я выехаў у лес і паспрабаваў расшыфраваць мову дрэваў. Я доўга ўслухоўваўся ў іх рып, гуд, шолах. Ламаў кару. Шараваў рукамі мох. Але ўсё было марна. Я нядужы.
Ад хвалявання праекціроўшчык ускочыў і стаў хадзіць па прылазніку — падлога зарыпела, надрыўна забурчэла лядоўня, лямпачка ў свяцільні пацямнела і зрабілася марэлевай.
Падзякуйце мне, — паведаміў праекціроўшчык, — на гэтым тыдні я падпісаў генеральны праект. У наступным месяцы, згодна з праектам, ваша хата ідзе пад знос, разам з прылеглымі да яе гаражамі і прысядзібнымі надзеламі.
Вы разумны чалавек! — здзівіўся я.
А вы ведаеце, — раптам зашаптаў праекціроўшчык, — учора, калі сонца выкацілася з-за хмары, я стаяў на часопісным століку і разважаў пра псіхалогію птаха. I мне прыйшла думка запусціць у неба мой вядзёрны гарбатнік. Я нават уявіў, як ён будзе куляцца ў паветры. Гэткі сінтэз хмары, сонца, птаха і жабкі.
Вунь! — раптам закрычаў я, тыкаючы пальцам у кут.
Праекціроўшчык спуджана вырачыў вочы.
Вунь! — зноў закрычаў я. — Там хаваецца дамавік-лазнік! Там бліскае вока! Калі так бліскае вока, дзесьці нараджаюцца дзеці пад грукат барабанаў!
Праекціроўшчык рэзка выдыхнуў паветра, рыкнуў і апусціўся на кукішкі.
Пачакайце, — замармытаў я, таксама апускаючыся на кукішкі. — Цягнікі ідуць па раскладзе. Таму яны і не сутыкаюцца.
Я не цягнік — я бронецягнік, — удакладніў праекціроўшчык.
Калі ў лазні яшчэ жывуць дамавікі-лазнікі, значыць, лазню вы не знясеце... Вы не праекціроўшчык!.. Вы не злодзей!.. Хто вы?!
Я той, хто імчыць на крылах ночы! — заекатаў госць. — Я заглушаю выццё мора! Я марыную ласгавак! Я выношваю шкодныя ідэі! Я вельмі падазроны суб'ект! Я ўкушу вас за левую нагу!
Хто вы?! Хто вы?! — з пафасам заенчыў я.
Я твой брат, няшчасны.
Падае заслона.
1996-1997
4
КУЛЬТ АСОБЫ
У 1999 годзе ў Рэспубліканскім палацы мастацтваў Беларусі я правёў перформанс "Культ асобы", які стаў працягам майго чарадзейства, зробленага ў Бярэсці ў 1998 годзе на Акцыі "Чацьвёра і Вішнёў-аб'ект". Тады мяне зрэзалі нажом са сцяны. У гэты раз я скалаціў мабільную перформарную групу, гэтак званую "Спецбрыгаду афрыканскіх братоў", якая мусіла мне дапамагчы ў ажыццяўленні маіх грандыёзных планаў. I мы рабілі культурныя выбухі! У Палац мастацтваў я заехаў у чырвонай труне, пасля чаго мяне забальзаміравалі цестам і аблілі бензінам. Прысутныя былі проста шакіраваны. У адной жанчыны здарылася істэрыка. Мая місія была выкананая. Як вядома, на месцы палаца некалі табарыліся могілкі... Канцэпцыі скрыжоўваліся свастыкай. У сваіх склепах ад злосці варушыліся Сталін, Ленін і Гітлер.
Афрыканеры прачыталі мой трактат "Культ асобы", закалацілі труну і панеслі цела ў маўзалей. Зайздросціце, дыктатары, канцлеры, прэзідэнты і сакратары ЦК КПБ! Пры жыцці я стаў не проста культавым, а нашчадкам вялікіх фараонаў.
Аб'екты могуць быць вечнымі.
Вішнёў-аб'ект - рэдкая форма вычварэння.
Аб'ект — і ў Афрыцы аб'ект.
Вішнёў-аб'ект — гэта патэнцыяльны вораг маразматыкаў.
Аб'екты могуць ператраўліваць сегменты вычварэння.
Не кажы аб'екту, што ён інсталяцыя, бо атрымаецца акт людажэрства, машынажэрства, дрэважэрства, звяругажэрства, тараканажэрства і г. д.
Аб'ект не заўсёды ў поўнай меры аб'ектыўнасць.
Аб'екты бываюць шызафрэнічнымі з прычыны сваёй генеалогіі.
Аб'ект можа выдаваць паролі, піктаграмы, графікі і іншую лухту, а можа не выдаваць нічога.
Вішнёў-аб'ект, безумоўна, салодкая рэч.
Вішнёвы выспяваюць на тубыльскіх прасторах, бо там шмат цукру і какосаў.
Аб'ект — гармонія і дыскамфорт на адной пысе.
У аб'ектах нараджаюцца дзеці.
Ты таксама аб'ект.
Вішнёвы-аб'екты як вынік пабочнага эфекту.
Розум — гэта аб'ект у аб'екце.
Аб'екты маюць розныя смакі.
Тэрыторыя — прастора для дыктатуры аб'екта.
Паважанае спадарства! Таямнічы рытуал пахавання скончаны. Прашу сяброў і блізкіх нябожчыка пакінуць пляцоўку.