– Ладна, фідарасы, – сказаў ён, дапаліўшы. – Давайце паспрабуем, што да чаго.
Ён узяў чорны неглыбокі тазік і даў яго Ткачу, каб той набраў вады. Калі Віталь прынёс яе, Максім выліў амаль усю ваду на зямлю й высыпаў у таз траціну пачка прыкормкі.
– Ты так не рабі. Ты ваду лі ў прыкормку. У мяне досьвед. І рукі.
Максім аддаў тазік Ткачу й той стаў перамешваць шараватую масу, якая адначасова пахла сьвежасьпечаным хлебам, чымсьці тонка ў печы падгарэлым, мёдам, кветкамі й чыстым, дыстыляваным смакам. Калі прыкормка была гатовая, Максім працягнуў Ткачу скрыначку зь белым апарышам і адсыпаў у газэтную старонку матыля. Віталь сышоў, прыхапіўшы свой футарал.
Праводзіўшы позіркам Ткача, Максім павярнуўся да сваёй вуды. Каля яе на лаве сядзеў Віктар з рачэўнямі ў руках.
– Дапаможаш?
– Чым?
– Трэба мяса прывязаць.
Максім вылаяўся як належыць, узгадаўшы, куды канкрэтна швагер мусіць прывязаць сабе гнільлё.
– Я званітую, – сказаў Віктар, не зьмяніўшыся тварам.
Сам не чакаўшы, Максім задумаўся. Штосьці было ў гэтым пераадольваньні сябе.
– Ведаеш, настолькі ідыёцкіх прапановаў мне яшчэ ніхто не рабіў.
– А ты маёй сяструсе?
– Так. Прыблізна такая ж ёб-тая ідэя была.
– А я твой фатэль да вады аднясу. Ты ж разам зь ім утопісься. Ці зламаеш што.
– Засьцялі стол газэтаю, – сказаў Максім і пайшоў шукаць у аптэчцы вату.
Ён узяў таксама нож, лёску й плястыкавую накрыўку ад торта, якую невядома нашто прыхапіў на рыбалку. Максім ужо хацеў вываліць гнільлё ў накрыўку, але сказаў швагру спачатку падрыхтаваць самі рачэўні. Гэта былі невялікія складныя конусы. У раскладзеным выглядзе ля вяршыні сыходзіліся два сагнутыя драты, якія Віктар завязваў між сабою нэйлёнаваю вяроўкаю, каб пасткі ня склаліся ў вадзе. Калі рачэўні былі гатовыя, Максім запаліў і вываліў мяса ў накрыўку.
Пакуль смурод не адчуваўся. Рыбак падхапіў нажом кавалак мяса й кінуў яго на стол. Торкнуўшы гнільлё, ён зрабіў у ім дзірку. Дым трапіў Максіму ў левае вока, той устаў і адышоў на некалькі мэтраў ад стала. Сьлёзы ліліся з абодвух шчылінаў, у якія ператварыліся рэфлекторна заплюшчаныя вочы. Віктар стаяў побач са шваграм.
– Праз пахно, так? Максім не адказаў.
– Э, на! Сюды, ля! Сама дастаў! – закрычаў ад берагу Ткач.
– Пайшлі паглядзім, не магу з гэтым мясам. Руку дай.
Так яны й спусьціліся да берагу. Максім з заплаканым тварам і Віктар, як хлопчык пры блазьне.
– Пранцы на цябе! – Віктар не прыхоўваў зайздрасьць.
Максім нарэшце адплюшчыў вочы. На беразе ляжаў лешч. Максім такіх не лавіў. На вока ў ім быў акурат кіляграм.
– Нармальны падлешч. Прам тут узяў? – запытаў Віктар.
– Не, б-я. На Дзьвіну зганяў.
– Гэта не падлешч. Гэта лешч. Ён жоўты й гарбаты. – Рыба падскочыла ў кірунку вады, але Віктар адсунуў яе нагой падалей. – Звычайна такога памеру белыя, але гэты жоўты й гарбаты. Вынікае, лешч. Віншую, калега. – Ткач падскочыў і абняў спачатку Віктара, а пасьля й Максіма. – Блін, а мы час на тваё лайно марнуем. – І Максім пачаў уздымацца да паляны, ставячы ногі на самыя вялікі карэньні з тых, якія трымалі бераг. Каб было лягчэй, ён лічыў крокі й намагаўся рабіць іх шырэйшымі.
Дзесьці недалёка запікаў сыгналізатар.
За сталом Максім узяў нож і паспрабаваў прапхнуць ім лёску празь дзірку ў мясе. Але не атрымалася, ён узяў кавалак мяса двума пальцамі.
– Рачэўню, – папрасіў ён.
Атрымаўшы сетку, укінуў мяса ў яе і прывязаў лёску, прапусьціўшы празь ячэйку ў дне. Абедзьве далоні зрабіліся сьлізкімі. З вачэй зноў пачалі падаць сьлёзы.
– Згані ты нах-й гэтую асу! Згані яе нах-й! – Толькі пасьля словаў швагра Віктар зьвярнуў на яе ўвагу і напраўду пачаў адганяць, прыгаворваючы “б-я, б-я” і трымаючыся адною рукою за нос.
Ад стала Максім устаў, калі былі гатовыя чатыры рачэўні з шасьці. Ён падышоў да сасны й прыхіліўся да яе, трымаючы далоні так нізка, як мог. Пачыналіся ваніты. Віктар распаліў цыгарэту і ўставіў швагру ў рот. Максім уцягнуў паветра й тут жа ікнуў. Цыгарэта вылецела ў пясок. Віктар затаптаў яе. Як і мінулым разам, ікаўка адагнала ваніты. Максім вярнуўся да рачэўняў і хутка, ня больш чым за паўхвіліны, падрыхтаваў абедзьве.
– Мінэт з маёй сяструхі, – сказаў Віктар.
– Ідзі закідай. Толькі спачатку аднясі куды гэтае гнільлё, – Максім кіўнуў на скрынку. – Стой. На рукі мне палі спачатку.
Выявілася, што вады – адна бутэлька, якую ўзяў кіроўца. Віктар паліў півам. Пах сышоў, толькі калі бутэлька спусьцела на палову. Швагер пачаў зьбіраць пікар. Прымацаваўшы шпулю, ён адставіў яго, узяў Максімаў фатэль і пацягнуў да вады. Там ён расклаў яго й надзейна ўсталяваў. Вярнуўся па торбы і іх таксама аднёс на бераг.