Выбрать главу

— Так, не выканала. Не буду я з Васем займацца, — выпаліла раптам Мая.

— Вось бачыце! — узрадаваўся Дзіма. — Яна ва ўсім вінаватая.

— Я ніяк не зразумею, што адбываецца? — Паўлік прыўзняўся ў пасцелі, але адразу ж са стогнам апусціўся на падушкі.

— Ляжы, ляжы, Паўлік, — кінулася да яго Каця, — табе нельга хвалявацца. Можа, ты ўсё ж растлумачыш, што там у вас з Васем здарылася? — звярнулася яна да Маі.

— А што я магу зрабіць, калі ён не хоча вучыцца… Прыходжу да яго, а ён альбо мадэль майструе, альбо ў кіно збіраецца.

— Трэба было яму растлумачыць, — зноў заступіўся за Васю Дзіма.

— А што яму тлумачыць, — загаварыў Паўлік, — не маленькі, сам павінен разумець. І Мая правільна зрабіла, што кінула да яго хадзіць.

— І гэта гаворыш ты? — абурыўся Дзіма. — Звеннявому варта было б разважаць інакш.

— Паўлік правільна гаворыць, — падтрымала звеннявога Каця.

Раптам у дзвярах зноў з'явіўся Вася.

— Дзе яна? Я ўспомніў. Гэта ж на яе я тады наляцеў, калі за мячом гнаўся.

— А пра двойку ты памятаеш? — спытаў Паўлік.

— Падумаеш, дробязь. Вядома, памятаю.

— Значыць, дрэнна памятаеш. Давядзецца прымаць меры. У летняе падарожжа мы цябе не возьмем, так і ведай.

— Не возьмеце? — устрывожыўся Вася. — Чаму?

— Мы не будзем браць у падарожжа двоечнікаў. Табе летам давядзецца займацца, навёрстваць дрэнна засвоены матэрыял.

— Як жа так! — з крыўдай у голасе сказаў Вася. — Я ж усю зіму рыхтаваўся да гэтага падарожжа.

— Давайце прагаласуем. — Паўлік быў няўмольны. — Хто за тое, каб…

— Пачакайце, сябры, — загаварыў Дзіма, — ці не занадта строга мы падыходзім да Басі? Хіба вы не ведаеце, што вучань нашай школы выратаваў ад смерці дзяўчынку? Гэты вучань — Вася!

— Ой, дзяўчынкі! — Каця падбегла да Басі.— Якая навіна! Вася, гэта праўда?

Але Вася, апусціўшы галаву, маўчаў.

— Якія мы табе дзяўчынкі? — абурыўся Дзіма. — І чаго ты ў яго пытаешся, — кіўнуў ён на Васю, — так ён і прызнаецца!

— А на якой вуліцы гэта адбылося? — пацікавіўся Паўлік.

— Так, так, раскажы, як гэта ўсё здарылася? — дзяўчынкі пачалі тармасіць Васю, але ён па-ранейшаму маўчаў, толькі кончыкі вушэй пачырванелі.

— Ну чаго вы да яго прычапіліся, — зноў заступіўся за Васю Дзіма, — самі бачыце, саромеецца чалавек. Не будзе ж ён сам пра свой подзвіг расказваць.

— Тады ты раскажы, калі ведаеш.

— Я? А што я магу расказаць? Ішлі мы, значыць, з Васем па вуліцы… па вуліцы… Як знарок назва з галавы вылецела…

У дзверы гучна пастукалі, і ў пакой увайшла жанчына з сакваяжам у руках.

— Хто тут хворы?

— Вось ён. — Каця паказала на Паўліка і падсунула крэсла. — Сядайце, калі ласка.

Доктар уважліва агледзела нагу Паўліка.

— Дзе ж гэта з табой здарылася? — спытала яна ў Паўліка.

— Проста няўдала ступіў.

— А ведаеш, хлопчык, — доктар уважліва паглядзела на Паўліка, — я цябе недзе бачыла. Вось толькі не памятаю дзе… Вось рэцэпт… Праз тры-чатыры дні будзеш здаровы. Ану, устань, прайдзіся.

Паўлік падняўся і, моцна кульгаючы, зрабіў некалькі крокаў.

— Дык гэта ж ты!.. — раптам радасна ўсклікнула жанчына, прыціскаючы Паўліка да сябе. — Цяпер я цябе пазнала. Гэта ты выратаваў маю дачушку. Нарэшце я цябе знайшла!..

— Прабачце, доктар, — пачала Каця.

— Мяне завуць Марыя Паўлаўна.

— Прабачце, Марыя Паўлаўна, але вашу дачку выратаваў не ён, а вось гэты хлопчык. — І Каця паказала на Васю.

— Няўжо? — Марыя Паўлаўна разгублена падышла да Басі.— Ты?

— Не… не я, — Вася нарэшце падняў галаву.

— Дзіма, што ж гэта такое? — Каця неўразумела паглядзела на Дзіму.

Цяпер ужо і ён сарамліва апусціў галаву.

— Я так сказаў таму, што хацеў, каб вы даравалі майму сябру. Я не ведаў, хто сапраўды выратаваў дзяўчынку.

— Дык вось чаму, Паўлік, у цябе баліць нага?! — нарэшце здагадалася Мая.

— Значыць, ты хацеў абараніць свайго сябра? — спыталася, звяртаючыся да Дзімы, Марыя Паўлаўна.

— Ага, — ціха адказаў Дзіма.

— Але ж яму такая абарона не патрэбна. Праўда, Вася?

— Праўда, — гэтак жа ціха адказаў хлопчык.

— А тое, што вы паміж сабой сябруеце, гэта вельмі добра.

— У нас, Марыя Паўлаўна, усё звяно дружнае, — з гонарам сказала Каця.

— Гэта я паспела ўжо заўважыць, — усміхаючыся, сказала Марыя Паўлаўна. — Толькі добра запомніце, дарагія мае сябры, што ў дружбе самае галоўнае і самае каштоўнае — гэта сумленнасць і праўдзівасць.