Выбрать главу

— Звяно ста-анавісь!

Старшы інструктар парашутнай справы зрабіў пераклічку звяна, па чарзе праглядаў надзетыя парашуты. Дайшла чарга да Люсі. Ён пацягнуў за папругі, агледзеў парашутныя сумкі і буркнуў сабе пад нос.

— Не падкачай сёння.

Не закончыўся яшчэ інструктаж, як з'явіўся доктар і нічога не кажучы стаў нашчупваць пульс.

Рэзка загудзелі маторы і самалёты адзін за другім сталі на стартавую пляцоўку. Звяно раздзялілася на дзве групы і накіравалася да самалётаў. Паволі ступала Люся па гумавых лесачках і зайшла ў кабіну самалёта. Тут былі Ясь, Валодзя і двое з механічнага завода. 3 кабіны ў тэлефон крычаў інструктар:

— Гатова!

Маторы дружна раўнулі. Люся бачыла праз вакно як стартавы ўзмахнуў сцяжкамі і адбег у бок. Паволі паплылі прысады і яна адчула лёгкія штуршкі. Потым насустрач за вакном хутка панесліся прысады, што за агарожай. На развароце Люся заўважыла перакошаны небасхіл і далёка ў сіняве мільгануў зубчаты край леса.

Валодзя сядзеў каля вакна і сачыў за стрэлкай альтыметра. Белы кончык яе, дрыжучы, паварочваўся, паказэаў: чатырыста, пяцьсот...

Калі вышыня была дзевяцьсот пяцьдзесят, інструктар сказаў цішэй як усе разы:

— Падрыхтавацца!..

Каля дзверац спыніўся токар механічнага завода. Ён азірнуўся на поруч стаяўшага сябра і нешта яму сказаў.

— Пашо-оў! — камандаваў інструктар.

Дзверцы адчыніліся... Уварваўся струмень ветру і злюча рваў камбінезон на токару. Ён з поўхвіліны пастаяў каля парога і рынуўся ўніз. Інструктар наглядаў.

За токарам рынуўся яго сябра і ўжо на чарзе стаяў Валодзя. Услед за ім, прыблізна на секунду пазней пакінуў самалёт Ясь. Паветраны акіян шыбануў з такім свістам, што аж дыханне заняло. Аграмаднае чудзішча зямлі кружылася з страшэннай сілай і неслася насустрач. У гэтым лёце разабраць што-небудзь цяжка — усё злілося ў неразборны зялёны круг. Ясь адлічыў пяць і тузануў за кольца. Зразу ж адчуў штуршок пад пахі і не паспеў агледзець як след распушчаны купал парашута, як адчуў, што з сілай у па­рашут хтосьці ўрэзаўся і прарваў яго. Яшчэ мацней куляючыся паляцеў ён уніз. Ясь тузануў кольца запаснога парашута. Аглянуўся і ўбачыў, што запасны распусціўся ўдала. Каля яго ўгары шалёна трэпле вецер прарваны і заблытаны з Люсіным другі парашут. Поруч апускалася Люся.

— За стропу хапайся! — зваў Ясь і чапляўся рукою за парашутную сумку на плячах, прыцягваў яе да сябе. Не паспеў ён апамятапца, як побач злева затрапяталі белыя брыжы чужога па­рашута. Вось і стропы. Іх ветрам шуганула бліжэй і стропы зблыталіся. Ясь убачыў Валодзю, збялеўшага нібы папера. Ён махаў рукою і нешта крычаў. Цяпер яны прызямліліся ўтраіх. Хуткасць зніжэння зменшылася. Вецер гойдэў іх, кідаючы ў бакі.

Люся шмарганула за кольца запаснога, але ён не раскрыўся, бо сумка была заблытана стропамі раней распушчанага. Яна парашыла адрэзаць стропы не дзейнічаючых парашутаў і гэтым даць магчымасць распусціцца запасному. Выняла нож і толькі намерылася рэзнуць, як Ясь, убачыушы гэта, крыкнуў:

— Схаваць нож!..

Ясь баяўся, што з гарачкі Люся адрэжа не толькі стропы заблытанага, але і распушчанага. Тады каменем паляузт уніз...

У Валодзі на плячах была зачынена сумка запаснога. Яся шуга­нула да Валодзі і ён сказаў яму, нацягваючы стропы заблытаных парашутаў:

— Распусці запасны!

Валодзя вышмаргнуў кольца запаснога і ўгары ўжо былі рас­пушчаны тры парашуты. Ясь аберуч, да болю сціснуў стропы парашутаў і, надцягваючыся, руляраў, каб стаць тварам к напрамку ветру.

Пачуўшы крык Яся і ўбачыўшы як старанна ён працуе над тым, каб удала прызямліцца, Люся з хваляваннем пазірала на яго рукі, моцна трымаючы парашутныя стропы. Яна была рада за Яся, за яго такую упэўненасць і спакой. 3 радасці глянула ўніз.

Далёка віднелася серабрыстая паласа затокі і шырока раскінуты дымны горад. Зямля набліжалася. Валодзя падцягваўся на стропах і паварочваўся тварам да Яся. Ясь камандваў.

— Падрыхтавацца к прызямленню!

Лявей віднеліся кусцікі, а пад імі расцілалася жоўтая пожня. Управа за кілометр радочкам стаялі слупкі агарожы аэрадрома.

Вось, вось зямля.

Ясь быў задаволены і адпусціўшы правую руку, паправіў папружку на плячы. Тым часам Валодзя на стропах пацягнуўся яшчэ і стаўшы на вугал хацеў нешта сказаць Ясю. Здрантвелыя пальцы левай рукі Яся не ўтрымалі ўсіх стропаў. Ён пацягнуўся схапіць правай, але было позна. Левая рука страціла сілу і упусціла стропы. Валодзя той час аддзяліўся на двух парашутах, кружыў і махаў ім, хутчэй ішоўшым да зямлі, рукою.