МАРЫЯ
I спакайней стане ў доме.
СЭР ТОБІ
Ведаеце што: мы яго звяжам і ўпхнём у цёмную камору. Пляменніца мая пераканалася ўжо, што ён «без цара ў галаве». Такім чынам, сябры, мы можам працягваць пацеху сабе на забаву, а яму ў навуку, пакуль сама пацеха не лопне ад смеху. Тады толькі мы злітуемся з яго, раскажам перад людзьмі пра сваю выдумку і карануем цябе, містрыс, лаўровым вя... венічкам як апазнавальніцу псіхаў. Але... глядзіце, глядзіце!..
Уваходзіць сэр ЭНДРУ.
ФАБІЯН
Яшчэ адна забава, як для майскага ранішніка!
СЭР ЭНДРУ
Вось — мой выклік, чытайце. Ён з воцатам і перцам, дальбог.
ФАБІЯН
Такі востры?
СЭР ЭНДРУ
Ядавіты, і той уюнок у гэтым пераканаецца. Вы толькі прачытайце.
СЭР ТОБІ
Дай сюды. (Чытае.) «Малакасос, хто б ты ні быў, ты ні больш ні менш, як шалудзівы шчанюк».
ФАБІЯН
Трапна і смела.
СЭР ТОБІ
(чытае далей)
«Не здзіўляйся і не круці мазгамі ў здагадках, чаму я цябе так абзываю, бо ніякіх тлумачэнняў гэтага ты ад мяне не дачакаешся».
ФАБІЯН
Прадбачлівая агаворка: яна засцерагае цябе ад караючай рукі закона.
СЭР ТОБІ
(чытае далей)
«Ты раз-поразу прыходзіш да лэдзі Алівіі, і яна, у мяне на вачах, аказвае табе ласкавую міласць, а ты ёй бессаромна і беспардонна хлусіш, нягоднік, але я цябе выклікаю не пагэтаму».
ФАБІЯН
Коратка і сярдзіта, проста-такі выдатна, а сэнсу — ніякага.
СЭР ТОБІ
(чытае далей)
«Я падсцерагу цябе, як будзеш вяртацца дамоў, і там, калі выпадзе шчасце мяне ўкакошыць...»
ФАБІЯН
«укакошыць...» — надзвычайна!
СЭР ТОБІ
(чытае далей)
«...ты мяне заб’еш, як баязлівец і разбойнік з вялікай дарогі».
ФАБІЯН
А вам, я бачу, хацелася б і героем праславіцца, і ад смерці пазбавіцца. Хітра!
СЭР ТОБІ
(чытае далей)
«Бывай, і памілуй бог адну з нашых душ! Магчыма, што ён памілуе маю, бо я спадзяюся на лепшае, а табе скажу: сцеражыся!
Твой друг, калі ты мяне не пакрыўдзіш, і твой люты вораг
Эндру Эг’ючык».
Калі гэта пісьмо яго не расшавеліць, дык ён наогул не здольны шавяліцца. Я яго ўручу яму.
МАРЫЯ
У вас будзе для гэтага зручны выпадак: ён якраз размаўляе цяпер з мілэдзі і павінен скора вяртацца назад.
СЭР ТОБІ
Ідзі, сэр Эндру, і, як шпік, чакай яго ў канцы саду. Як убачыш, так і пачынай яго лаяць, як толькі ўмееш, бо часам адборная лаянка, калі яе упэўнена выкрыкваеш, дае лепшае ўяўленне аб мужнасці, чым учынкі сапраўды адважнага чалавека. Валюхай, старына!
СЭР ЭНДРУ
Ну, лаянцы мяне не вучыць. Я ўжо яму ўсыплю, ой, усыплю!
(Выходзіць.)
СЭР ТОБІ
Яго «сачыненне» я запхнуў у кішэню, там яно і сатрэцца. Мяркуючы па знешнім выглядзе і манерах, той малады чалавек не абы-хто — ён з галавой і выхаваны няблага. Яго пасрэдніцтва паміж ягоным гаспадаром і маёй пляменніцай таксама сведчаць, што гэта джэнтльмен! Так што крывое пісіва — гм, прабачайце, містрыс,— крывая пісаніна нашага сэра Чыкчырыка, гэтае пісі...— пісаніна пацвярджае тое самае і не нагоніць на юнака ніякага страху. Разумны чалавек адразу скеміць, што выклік напісаў дурань. Не, мой дарагі Чыкчырык, я перадам твой выклік на словах; надзялю цябе нечуванай славай храбрасці і падстрашу юнага сіньёра, а ён, па маладосці сваёй, лёгка мне паверыць. Адным словам, пушчуся ва ўсё грэшнае,— што яго супернік і шалёны, і гарачы, і лоўкі, як чорт. Гэта версія так напалохае іх абодвух, што пры сустрэчы яны заб’юць адзін аднаго позіркамі, як чарадзейныя васіліскі.
Паказваецца АЛІВІЯ з ВІЁЛАЙ.
ФАБІЯН
Вунь ён ідзе з вашай пляменніцай. Схіліцеся ўбок, пакуль ён развітаецца, і адразу ж — за ім назіркам!
СЭР ТОБІ
А я тым часам паварушу мазгамі, каб прыдумаць якія-небудзь жахлівыя выразы для ягонага выкліку.
Выходзяць сэр ТОБІ, ФАБІЯН і МАРЫЯ.
АЛІВІЯ