Тры камедыі

СЕБАСЦЬЯН

Прашу цябе, дакучны грэк, ідзі! —
На грошы за адчэпку і — правальвай,
А станеш дакучаць, не так заробіш.

БЛАЗЕН

У цябе шчодрая рука, слова гонару. Разумныя людзі, што цыркаюць манеткі дурням, набываюць добрую славу, але толькі пасля сотай падачкі.

Уваходзяць сэр ТОБІ, сэр ЭНДРУ і ФАБІЯН.

СЭР ЭНДРУ

Ага, вы зноў тут, сіньёр? Вось вам, вось — атрымайце!

СЕБАСЦЬЯН

А вось вам здачы,— вось, і вось, і вось! —
Вы што, сіньёры, ўсе павар’яцелі?

СЭР ТОБІ

Стоп, стоп, сіньёр, бо я закіну тваю шпагу на дах гэтага дома!

БЛАЗЕН

Пра гэта я неадкладна далажу гаспадыні. Ні з адным з вас я і за два грошы не памяняўся б скурай. (Выходзіць.)

СЭР ТОБІ

Сіньёр, спыніся, злітуйся над слабым!

СЭР ЭНДРУ

Не, няхай б’е. Я знайду на яго ўправу. Калі толькі ў Ілірыі ёсць закон, ён адчуе на сабе яго сілу. Тое, што я ўдарыў яго першы, для суда не мае ніякага значэння.

СЕБАСЦЬЯН

Прэч руку!

СЭР ЭНДРУ

Не, сіньёр, я вас не пушчу. Вы, мой юны ваяўнік, схавайце сваю жалязяку. Вельмі ж ужо вы раз’юшыліся. Ну!

СЕБАСЦЬЯН

Не дамся вам у рукі, не спрабуйце
Узяць хітрасцю: не на таго напалі.
Жадаеце яшчэ працягваць схватку?
Што ж,— шпагу нагало! Я згодзен біцца.

СЭР ТОБІ

Што, што? Ну не — тады прыйдзецца мне раздабыць пару кілішкаў тваёй шалёнай крыві.

Уваходзіць АЛІВІЯ.

АЛІВІЯ

Стой, Тобі! Стой! Загадваю: ні з месца!

СЭР ТОБІ

Чаго ты ад нас хочаш, гаспадыня?

АЛІВІЯ

Дакуль жа будзе так, дзікун няўдзячны?
Такому б жыць у джунглях ці ў пячоры —
Пачцівасці ніякай. Прэч адсюль! —
Ты не крыўдуй, Цэзарыё, што так
З табою абышліся.— Прэч, разбойнік!

Выходзяць сэр ТОБІ, сэр ЭНДРУ і ФАБІЯН.

Прашу цябе, мой горды друг, няхай
Твой розум, а не злосць, утворыць суд
Над гэтым грубым і несправядлівым
Учынкам дзікуна. Цяпер заходзь
У дом — смялей! — і там, калі пачуеш,
Якую процьму глупства і няславы
Тут натварыў па п’янцы гэты невук,
Ты усміхнешся. Пойдзем, пойдзем, мілы,
Не адмаўляй. Агідны чалавек:
Біў у цябе, а сэрца мне рассек.

СЕБАСЦЬЯН

Што гэта тут? Незразумела мне:
Павар’яцелі ўсе, ці я — у сне?
Куды ж цяпер прыгоніць плынь прыбою?
Э, выйграла-прайграла, я — з табою!

АЛІВІЯ

Прашу ж, ідзі. Я буду за кампас.

СЕБАСЦЬЯН

Мадам, іду.

АЛІВІЯ

За мной — і ў добры час!

Выходзяць.

СЦЭНА II

Дом Алівіі.

Уваходзяць МАРЫЯ і БЛАЗЕН.

МАРЫЯ

На, нацягні на сябе гэтыя транты і прыклей бараду. Трэба ж, каб ён паверыў, што ты сэр Топас, свяшчэннік. I не марудзь, калі ласка, а я тым часам падскочу па сэра Тобі. (Выбягае.)

БЛАЗЕН

Зраблю, усё зраблю — і надзенуся, і прыкінуся. Добра бы о б, каб я быў першы, хто прыкідваецца ў такім адзенні. На жаль, я не дабраў росту, каб пераканаўча выглядаць у такім сане, і перабраў у вазе, каб мяне маглі прыняць за стараннага студэнта. Дарэчы, быць чалавекам і дбайным гаспадаром нічым не горш, чым лічыцца заклапочаным дабрадзеем і вялікім вучоным. А вось і мае саюзнікі.

Уваходзяць сэр ТОБІ і МАРЫЯ.

СЭР ТОБІ

Блаславі цябе Юпітэр, святы айцец.

БЛАЗЕН

Bonos dies, сэр Тобі, бо як калісьці сказаў пляменніцы караля Гарбадука нейкі пражскі пустэльнік, што ніколі не меў справы ні з пяром, ні з чарнілам: «Тое, што ёсць — ёсць». Так і я, стаўшы святым айцом, я ёсць сэр святы айцец, бо што ёсць «тое», як не «тое», і што значыць «ёсць», як не «ёсць»?