ТРАНЬЁ
Прычына ўся ў калі б: «калі б пайшла».
Дык што ж, сіньёр, згадзіцеся са мною:
Калі я ў вас, шаноўны Мінала,
Засватаю дачку і стану зяцем,
То я, сваіх бацькоў адзіны сын
I спадчыннік адзіны іх багаццяў,
Пакіну ёй у Пізе не адзін,
А пяць дамоў цагляных ды багатых,
Нічым не горшых, чым у Грэм’ё дом.
Апроч таго — дзве тысячы ў дукатах
Зямельнай рэнты чыстым серабром.—
Ну што, жаніх, я даў вам дулю ёмка?
ГРЭМ’Ё
Дзве тысячы прыбытку ад зямель!
Мне столькі не набраць з маіх маёнткаў;
Я даць магу ў прыдачу карабель,
Які цяпер на якары ў Марселі.—
Ну што, прымак, цяпер вы макам селі!
ТРАНЬЁ
Я — сеў? Супернічак, усім вядома,
Чатыры ў нас такія караблі
Ды тузін з гакам шхун і галіёнаў.
Калі б яшчэ вы трошкі наскраблі,
Я ў торзе абганю — і ёй пакіну.
ГРЭМ’Ё
На жаль, я ўсё, што меў, прапанаваў,
А болей даць з таго, што я даваў,
Я не змагу. Што не змагу, то не...
Не толькі ж тое сонца, што ў акне.
ТРАНЬЁ
Аперадзіць — купіць. Яна за мною.
Вы абяцалі; Грэм’ё ўжо не ў лік.
БАПТЫСТА
Сказаць па праўдзе, вы сваёй цаною
Пераўзышлі. Багаты вы кулік
На бедным кірмашы сярод балота,
Ды не кажыце гоп, не ўзяўшы брода.
Я зразумеў тут з вашай абяцанкі,
Што спадчынаю ўсёю нашу Б’янку
Надзеліць бацька ваш. Да вас пытанне:
Ці згодзен ён зрабіць ёй завяшчанне
Яшчэ да смерці? Згодзіцца — бярыце,
А не — прабачце. Што ні гаварыце,
А той, хто ўсё прымае ў абяцанку,
Падчас трымае — дзірку ў абаранку.
ТРАНЬЁ
I маладыя могуць дуба даць.
БАПТЫСТА
Усяк бывае з грэшным чалавекам:
Каму — калі? — не можам мы сказаць.—
Дык вось, сіньёры, як мы парашылі:
У гэтую нядзелю адгуляць
Вяселле Катарыны, а пасля,
Праз тыдзень, зможам ціха, спакваля
Вяселле Б’янкі і Лючэнц’ё справіць.
Але калі не будзе завяшчання,
То й не пайсці вам з Б’янкай на вянчанне.
Аддам яе за Грэм’ё, так і знайце;
Што ж,— дзякуй вам абодвум — і бывайце.
ГРЭМ’Ё
Бывай, сусед!
БАПТЫСТА выходзіць.
А ты, марцовы кот,
Мне больш не страшны. Ну, ці чулі дзіва,
Каб сівы дзед быў ёлуп, абармот,
Што ўсё табе аддасць, а сам лісліва —
К сынку пад старасць на хлябы і піва?
Брахня! Аж верне ад такой маны:
Ты хітры, але й бацька не дурны.
ТРАНЬЁ
Сатлей ты прахам, лысы жываглот,—
Не смейся! Я шчэ зведаю ўрачыстасць:
Прыдумаў я адзін рашучы ход,
Каб дагадзіць шаноўнаму Баптысту.
Я думаю, што ўяўнаму Лючэнц’ё
I бог вялеў уяўнага Вінчэнц’ё
Ўзяць у бацькі. Усё наадварот:
Не тата — сына, каб прадоўжыць род,
А сын, які узяўся быць за свата,
Каб высватаць,— стварыць павінен тату.
(Выходзіць.)
АКТ III
СЦЭНА I
Падуя. Пакой у доме Баптысты.
Уваходзяць ЛЮЧЭНЦ'Ё, ГАРТЭНЗ’Ё і Б’ЯНКА.
ЛЮЧЭНЦ’Ё
Музыка, не шмаруйце так па струнах.
Ці вы забыліся пра пачастунак,
Якім вас прывітала Катарына?
ГАРТЭНЗ’Ё
Уедлівы шкаляр, вы знаць павінны,
Што лютня — ўсёй гармоніі багіня;
Вы зоймецеся справамі другімі,
А мы з гадзінку зоймемся іграннем,
А потым — адпачнеце за чытаннем.
ЛЮЧЭНЦ’Ё
Скрыпач — партач, смаркач — адно і тое ж,
Адкуль жа невуку тупому знаць
Аб прызначэнні музыкі: спакоем
Мозг, сілы чалавека асвяжаць
Пасля работы, дум і цяжкай працы.
Ну, вось што: зараз я пачну займацца,
А там, як свой урок закончу я,
Пацешыць нас гармонія твая.