АБЯРОН
Будзе шум тут. Скрый сябе ты —
Бо прахопіцца і гэты.
ПУК
Хочаш — падай, хочаш — стой:
Двое склешчацца з адной.
Я люблю, калі ўсе рэчы
Мітусяцца ў калатэчы.
Уваходзяць ЛІЗАНДР і АЛЕНА.
ЛІЗАНДР
Я не цвялюся — падзівіся проста!
Ці тужыць здзек? Ці плача гамана?
А я ў слязах. Хрышчонай гэткім хростам
Прысязе не ўласцівая мана,
Хіба прысяга можа быць маною,
Асвечаная праўдаю самою?!
АЛЕНА
Па-д’ябальску ты круцішся, імгліш,
Прысягай вынішчаючы прысягу.
На Герміі ты ставіш крыж, вазьмі ж
I пакладзі прысягі дзве на вагі —
Што Герміі даваў і мне затым:
Адна вага ў іх, і абедзве — дым.
ЛІЗАНДР
Я быў без глузду, калі з ёю спрогся
АЛЕНА
Як і цяпер, калі раз-два, й адрокся.
ЛІЗАНДР
Дзяметрый не цябе — яе кахае.
ДЗЯМЕТРЫЙ
(прачынаецца)
Алена! Німфа, ўвасабленне раю!
З чым бляск вачэй тваіх я параўнаю?!
Крышталь — падробка! Губ тваіх ласункі —
Як вішні, што чакаюць пацалунка!
Руку ўзнясеш — і ўжо, нібы вароны,
Чарнеюць Таўра снежныя кароны.
Царэўна чысціні! Дазволь прыпасці
Да гэтай ручкі — да пячаткі шчасця.
АЛЕНА
О пекла! Ганьба! Змовіліся разам
З мяне блюзнерыць, дапякаць абразай!..
Каб вы былі шляхетнейшых паводзін —
Мне раны не вярэдзіў бы ніводзін.
Няўжо вам простай непавагі мала,
Што дорыце даважкі гэтак дбала?!
Каб вы былі мужчыны не знадворку,
Вы прыпынілі б гэтую гаворку —
Дзе заляцанні пазіраюць скоса,
Дзе хваласпевы джаляць, быццам восы.
Спіраліся за Гермію ў каханні,
Цяпер жа за Алену — ў ганьбаванні.
Вось дык геройства, рыцарскія чыны —
Увесці ў слёзы, ўвесці ў плач дзяўчыну
Без дай прычын... Ці гэта новы знак
У кодэксе мужчынскасці, магчыма,—
Каб з небаракі здзекавацца так?!
ЛІЗАНДР
Тут лішняе, Дзяметрый, крываслоўе.
Ты Гермію кахаеш. На здароўе!
Я на яе з ахвотаю, спаўна
Правы перадаю: твая яна.
А мне ўступі, прашу цябе, Алену —
Яе кахаю пачуццём нятленным.
АЛЕНА
Якія шахі-махі зношу, мены!
ДЗЯМЕТРЫЙ
Бяры, Лізандр, сабе свой скарб агулам.
Я заляцаўся?! Гэта ўжо ў мінулым.
Да Герміі хадзіла сэрца ў госці,
Цяпер прыйшло дадому, ягамосці,
Каб тут застацца!..
ЛІЗАНДР
(Алене)
Хлусіць ён, не вер!
ДЗЯМЕТРЫЙ
Чужое веры не ганьбуй, блюзнер!
А не, дык пакаранне напаткае.
Глядзі, хто тут! Каго кахаеш — тая.
Уваходзіць ГЕРМІЯ.
ГЕРМІЯ
Сляпая ноч, што засланяе вока,
Для вуха адтуляецца далёка.
Хай гасіць розум зроку, ды затое
Слых абвастрае чуйнасцю двайною.
Знайшоў цябе, Лізандр, не мой пагляд —
Праз цемру слых мяне вёў наўздагад.
Чаму ты знік? Мне жах вярэдзіў грудзі...
ЛІЗАНДР
Калі каханне кліча — не марудзяць.
ГЕРМІЯ
Куды? Якое? Ўпрочкі ад мяне?
ЛІЗАНДР
Не бачыш — і дзівуешся, я ж — не.
Маё каханне — вось яно: Алена,
Чыя краса ў нябёсы б’е праменна.
Табой жа пагарджаю: невідушча
Зідушчага расшукваеш ты ў пушчы.
ГЕРМІЯ
Што кажаш ты?!.— Дзівотныя манеўры....
АЛЕНА
I ты, і ты — о трэба ж! — з іхняй хеўры!
Цяпер я разумею: вы ўсе трое
Інсцэніроўкі гнюснае героі.
Няўдзячніца, адступніца-сяброўка!
Ты, значыць, стала іхняй памагатай,
Каб ганьбаваць мяне супольна з імі?!
Няўжо былое нашае сяброўства,
Сардэчныя размовы і гадзіны,
Якія мы дзялілі па-сястрынску,
Шкадуючы, што час занадта хутка
Разлучыць нас,— усё гэта забыта?!.
Дзяцінны век і школьныя гады?!.
Мы, як два боствы ўмелыя, з табою
Пасеўшы побач, жвава, ў дзве іголкі
Адзін узор, бывала, вышывалі,
Спяваючы адну і тую ж песню.
I нашы рукі, душы й галасы —
Усё было адзіным. Мы раслі,
Нібы двайняткі-вішні: звонку — розна,
Але сумесна сутнасцю самой;
Дзве ягадкі, але з адной сцяблінкі;
Два целы, але з сэрцам, што адно;
Дзве часткі аднаго герба, якія
Вянчаюцца каронаю адной.
Ганьбуючы мяне, адначасова
Ганьбуеш ты і нашую любоў.
Учынак не сяброўскі, не дзявоцкі —
Цябе за гэта ўвесь наш род асудзіць,
Хаця знявагі зношу я адна.