Нарэшце прафесар зачыніў дзверы і ледзь цягнучы ногі прайшоў у залю, дзе яго ўжо чакаў наведвальнік.
– Вось і я, думаю, вы здагадваліся, што я прыйду, – сказаў яму госць.
– Што вам трэба, Панурыш? – дрыготкім голасам спытаў прафесар.
– Мне трэба, каб вы перасталі лезці ў нашы справы і палохаць гэтых дзетак? Вы што ж хочаце спудзіць мне гэтых звяркоў? Яны выбраны для таго, каб стаць часткай рытуалу, вы гэта ведаеце, а значыць: можаце спрабаваць мне перашкодзіць. Вам не здаецца, што гэта не вельмі разумна з вашага боку?
– Пакіньце ўсіх у спакоі, хтосьці проста падмануў вас, затлуміў галаву, усе гэтыя рытуалы – глупства і…
– І вы мне ўсё ж такі хочаце перашкодзіць? Так? Ну, раз гэта глупства, то можа і не варта?
Панурыш глядзеў на Лiтвакаса спадылба і ў паўзмроку вочы няпрошанага госця гарэлі амаль звышнатуральным агнём.
– Навошта вы ўвогуле распавялі мне пра ўсё гэта падчас нашай першай сустрэчы? – спытаў Лiтвакас, дрыжучы ўсім целам.
– Бо вам, як мне здавалася, магло хапіць таленту сёе-тое зразумець, сёе-тое дапоўніць, ды сёе-тое растлумачыць… мне… – у словах Панурыша, упершыню з пачатку размовы, пачуліся ноткі лёгкай няўпэўненасці.
– Дык вы чагосьці не разумееце, у нечым не ўпэўнены? – спытаў Лiтвакас.
– Скажам, той, хто адкрыў мне ісціну, усё-ткі нешта ўтойвае ад мяне, як бачыце, я з вамі вельмi шчыры, Лiтвакас. Я выйшаў на вас праз яго і зараз мы вырашым, ці будзеце вы для мяне карысным. Вядома, менавіта вашыя веды мелі ролю, але ці можаце вы растлумачыць яшчэ сёе-тое?
– Але пры гэтым усім вы ўсё ж жадаеце праводзіць вашыя абрады, хоць поўнай упэўненасці ў вас няма?
Панурыш некалькі секунд маўчаў, гледзячы ў падлогу, а затым падняў вочы і злёгку кіўнуў на знак згоды.
– Гэта значыць, вы… – Лiтвакас закашляўся і з цяжкасцю працягнуў, – вы…
– Вы-вы-вы, навошта мармытаць Лiтвакас? – вымавіў з іранічнай усмешкай Панурыш.
– Але дзяўчына? Вы сапраўды хочаце з ёй зрабіць гэта? – здушаным, ледзь чутным голасам вымавіў прафесар.
– І з ёй і з ім, а як жа, абавязкова. І ў вас ёсць толькі адна магчымасць – гэта калі вы застанецеся ў баку ад рытуалу і зараз жа скажыце мне, што менавіта распавялі дзяўчынцы. Ад вашага адказу будзе залежыць, захачу я паспрабаваць развеяць з вашай дапамогай свае сумневы ці захачу зрабіць зусім іншае.
– Добра, – ледзь чутна прамовіў Лiтвакас, – я застануся ў баку… Застануся!
Панурыш працягваў свідраваць прафесара філасофіі поглядам і іранічна ўсміхацца.
– Я хацеў папярэдзіць дзяўчынку, але не паспеў, – прамовіў Лiтвакас амаль умольным тонам.
Панурыш пляснуў у ладкі і радасна прамовіў:
– Тады ўсё добра, можаце не баяцца, ну і хадзем, хлопнем вашага выдатнага пiўка.
Лiтвакас і яго госць прайшлі на кухню, дзе Панурыш сам узяў бутэльку піва, адкрыў яе двума пальцамі, чым нямала здзівіў гаспадара, наліў цэлы келіх і даволі доўга, моўчкі, сядзеў і, пільна гледзячы на Лiтвакаса, піў прыемны напой, а затым, гэтак жа моўчкі, падняўся і, прайшоўшы міма скамянелага прафесара, выйшаў з хаты.
Праз некаторы час за ім выйшаў Лiтвакас і накіраваўся да вялікага маста праз раку.
– Здаецца, я пераканаў яго. Хай думае… Заўтра зноў пазваню Віцы. Сёння яна не хацела мяне слухаць, – прамармытаў сабе пад нос прафесар, заходзячы на мост.
Ён спыніўся палюбавацца выглядам горада і з задавальненнем прынюхваўся да свежага паветра. У гэты момант ён атрымаў удар у патыліцу, пасля чаго яго схапілі і перакінулi цераз парэнчы два чалавекі ў чорным, затым невядомыя, якія напалі на Лiтвакаса, бегам пакінулі месца нападу.
На некаторай адлегласці ад таго, што адбывалася, на другім баку маста, стаяў апошні госць прафесара філасофіі разам са сваёй світай.
– Не, не пераканаў, – прамовіў Панурыш і засмяяўся.
Віка ўздрыгнула і прачнулася, але амаль адразу зноўку забылася сном.
Глава 10. Трэці сон Вікі
Велізарны прастакутны палац стаяў над шырокай ракой. Ягоныя змрочныя сцены адлівалі халодным каменным бляскам. У адным з пышных пакояў гэтага будынка, тоўпіліся прыдворныя, а на невялікай адлегласці ад іх стаялі дзве персоны, якія казалі адзін аднаму нешта на французскай мове. Гэта былі Станіслаў Аўгуст Панятоўскі і Павел I.
– Як вам зараз падабаецца ваша становішча, мой дарагі і ганаровы госць? – спытаў адзін з суразмоўцаў.