– Ну здароў, малец, – сказаў нехта.
Уладзімір стаў круціць галавой і, не заўважыўшы нікога, збянтэжана замер. Думкі яго блыталіся, а ў правым плячы ён адчуваў лёгкi боль. Акрамя таго, ныў палец на левай руцэ, але гэтыя пачуцці не вельмі перашкаджалі яму.
– Хто тут? Дзе я? – стаў пытацца мінчанін.
– У мяне, у бабы Марысі, – адказаў той жа голас, які раней павітаўся з гісторыкам, але той зноў не зразумеў, адкуль гэты голас гучаў.
Уладзімір збянтэжана заціх, але тут проста перад ім з'явілася ўладальніца голаса. Аказалася, што яна спускалася ў склеп і зараз, спрытна падняўшыся па лесвіцы, стаяла перад сваім госцем, трымаючы ў руках вялікую банку з памідорамі.
Каля дзесяці секунд людзі моўчкі глядзелі адзін на аднаго. Перад Уладзімірам стаяла даволі пажылая, але моцная і дужая, жанчына, у цёмнай хустцы і шэрай кофце. На нагах у яе былі нейкія дзіўныя, грубыя чаравікі са скуры. Гісторыка асабліва ўразіў позірк яе маленькіх цёмна-блакітных вачэй.
– Добры дзень, Валодзька, кажу.
– Вы ведаеце, як мяне завуць?
– А як жа, пашпарт жешь паглядзела.
– Пашпарт паглядзелі?
– У сумцы тваёй знайшла.
– Вы мяне што, прыцягнулі ад возера?
– Ну дык.
– Вы тут адна жывяце?
– Адна.
– А горад далёка?
– Далёка.
Размова з бабай Марысяй атрымлівалася вельмі кароткай, але і вельмі інфарматыўнай.
– У мяне ў руцэ быў… нож, – прамармытаў Уладзімір.
– Ну дык я ж выцягнула. Добры нож, у гаспадарцы спатрэбіцца.
Гісторык паглядзеў на сваю суразмоўніцу вельмі пільна і ўпершыню добра разгледзеў яе вайсковыя камуфляжныя штаны, з латкамі на каленях.
– А за руку ты не перажывай, – ласкава сказала Марыся, – зажыве. Ды і другая зажыве.
Бабуля ўсё так жа стаяла над ложкам Уладзіміра і спакойна глядзела на яго. Гісторык трохі прыўзняўся на ложку і абмацаў параненую нажом канечнасць.
– Рукі дык зажывуць, а вось ногі ты адмарозіў, прыйшлося адрэзаць, галубок, – сур'ёзна сказала Марыся.
Уладзімір у жаху адкінуў коўдру і скіраваў погляд на сваю ніжнюю палову. Ногі былі на месцы. Баба Марыся залілася звонкім смехам, зусім як маладзенькая дзяўчына. А сам Уладзімір адчуў лёгкі сорам, бо прадўстаў перад гаспадыняй у майтках.
– Прам не ведаю, што смяшней, страх твой або майтышчы, малец, – сказала баба Марыся.
Уладзімір збянтэжыўся яшчэ больш і захінуў коўдру.
– Калі трэба будзе да патрэбы, то гэта на двары, – сказала гаспадыня, усміхаючыся і адыходзячы ў далёкі кут пакоя, – а то прасціна жоўтая, вядома, але ты лепш усё-ткі на двор, дарагi.
Мінчанін зноў сумеўся, але памаўчаўшы, задаў яшчэ пытанне:
– Бабуля Марыся, а што з тымі?
– З якімі гэта тымі?
– Ну, з тымі іншымі?
– Тыя, якія цябе як зайца гналі?
– Ну так.
– Гэтых няма. Не прыйдуць, не бойся, малец.
Уладзімір памаўчаў і спытаў:
– А патэлефанаваць ад вас нельга. Ёсць у вас тэлефон?
– Быў ды паламаўся, унукі кажуць, што новы прывязуць, але ты не хвалюйся, хутка ўнучка з Мінска прыедзе, прывязе мне сёе-тое, а ў зваротны шлях цябе захопіць. Ты ж мінскі?
– Мінскі, – радасна адказаў госць.
– Ну вось.
– А хутка гэта калі?
– Ды зусім хутка. Прывязе, што трэба і назад віхрам. Да вечара ў Менску будзеш.
Уладзімір паківаў галавой і нават заплюшчыў вочы ад задавальнення.
«Да вечара ў Менску…» – падумаў ён.
Але тут жа ўспомніў, што нічога толкам не ведае пра тое, што адбылося ў яго дома. Ад чаго ўсё ж такі здарыўся пажар? Як там яго жонка? Гэтыя пытанні раптам разам нахлынулі на гісторыка.
– Пайшлі паямо, дахадзягу, – сказала Марыся, памахваючы рукой. – Толькі акуратна ўставай, усё-ткі слабенькі шчэ.
Праз хвіліну Уладзімір і яго гасцінная гаспадыня сядзелі на маленькай кухнi, дзе гісторык з добрым апетытам еў нейкі наварысты суп з глінянай талеркі.
– Гэта вам не вашае гарадское, з сурагатаў, так што лопай, малец, як трэба, – заўважыла, пасміхаючыся Марыся.
Паеўшы, госць апрануўся і выйшаў з хаты. Жыллё Марысі ўяўляла з сябе дыхтоўную хату, на самым ускрайку лесу. Больш паблізу ніхто не жыў. Цудоўны зімовы дзянёк у беларускім лесе настройваў на добры лад. Удалечыні мінчанін заўважыў тое самае возера.
– Ну як табе, басяк, падабаецца? – пачуў Уладзімір голас бабы Марысі, якая выйшла ўслед за ім на ганак.
– Ну так, – адказаў ёй гісторык.
– Я б цябе папрасіла дроў насекчы, але ў цябе рука баліць жа. І дарэчы, каб і не хварэла лапа, я ўсё роўна лепш цябе накалю. Тупай у дом, малец, не халадзiся тут.