Выбрать главу

Мікіта чапляе чырвоную хустачку на канец парасона і вывешвае праз ваконную фортачку.

З'ява VII

Гануля, Мікіта, Дама, Спраўнік.

ГАНУЛЯ (ломячы рукі). Што тут рабіць? Што тут рабіць?

МІКІТА. Меджду протчым, мамаша, не круцецеся без толку па хаце, а лепей глядзеце ў вакно, ці не йдуць ужо.

ГАНУЛЯ (гледзячы ў вакно). Нікога не відаць, толькі мамзэль Наста панеслася, як вецер.

МІКІТА (перастаўляючы то туды, то сюды кошык з пляшкамі). Лепей углядайцеся.

ГАНУЛЯ. Ідуць, ідуць! Не! Міма прайшлі.

МІКІТА. Папрабуйце праз другое вакно, меджду протчым, мамаша.

ГАНУЛЯ (гледзячы ў другое вакно). Ідуць, ідуць, мой сынок, ідуць!

МІКІТА. Можа, йзноў міма, меджду протчым.

ГАНУЛЯ. Не, здаецца. Пачакай. (Прыглядаецца на браму.) А мамачкі ж мае. Завярнуліся сюды да нас. (Пакінуўшы вакно.) Куды ж тут цяпер падзецца?!

МІКІТА. Вось неспадзяваная неспадзеўка! Оей! Оей! Меджду протчым, мамаша, не ламеце рук, а бярэцеся хутчэй за работу. Адварачывайце назад абразы, а я пакупкі буду парадкаваць.

Гануля адварачвае абразы. Мікіта хапае то за кошык, то за рэвальверы, не ведаючы, што куды падзець. Стук у дзверы.

Оей! Оей! Ужо ломяцца. Меджду протчым, мадам-сіньёра і вашародзіе, сядзеце або стойце спакойна: вы мае госці і вам волас з галавы не спадзе.

Мацнейшы стук у дзверы.

Оей! Оей! Куды тут што падзець? (Совае рэвальверы асадкамі ў адну і другую руку Даме.) Меджду протчым, мадам-сіньёра, патрымайце пісталеты. Я растыцкаю куды-небудзь пляшкі. (Хапаецца зноў за бутэлькі. Трэск ламаных дзвярэй.) Меджду протчым, мамаша, кіньце абразы і прыце хутчэй па портфэлі, што летась схавалі.

Гануля выбягае і пасля па аднаму зносіць партфелі. Мікіта хапае ў Дамы рэвальверы ў абедзве рукі за рулькі, секунду-другую бегае па хаце, пасля меціцца бегчы з настаўленымі рэвальверамі ў дзверы, але ўваходзяць і спатыкаюцца з ім на парозе: НАЧАЛЬНІК ПАТРУЛЯ, ДВУХ ПАТРУЛЬНЫХ, ГРАМАДЗЯНІН, у якога выразана кусок барады, і СПІЧЫНІ.

З'ява VIII

Тыя ж, Начальнік патруля, Двух патрульных, Грамадзянін, Спічыні.

НАЧАЛЬНІК ПАТРУЛЯ (спаткаўшы на парозе Мікіту з выстаўленымі рэвальверамі). Стаць! Ні з месца! Рукі ўверх!

Мікіта, адступіўшы колькі крокаў назад, выцягвае ўверх рукі.

Гэта што ў вас у руках?

МІКІТА (то апускаючы, то падымаючы па чарзе рукі і згодна з гэтым паварачваючы то ўправа, то ўлева галавой). Гэта... Гэта... ваша чырвонае благародзіе... гэта... як яно... качарэжкі! даліпан, качарэжкі!

НАЧАЛЬНІК ПАТРУЛЯ. Качарэжкі! Ну, палажэце іх на стол. (Мікіта кладзе. Начальнік, прыгледзеўшыся да Мікіты.) Але мы, здаецца, з вамі знаёмы?

МІКІТА (падазрона ўзіраючыся на Начальніка). Калі вашай чырвонай міласці падабаецца, то мы знаёмы; самдзеле знаёмы. Я надта рад з гэткага, меджду протчым, першага знаёмства.

НАЧАЛЬНІК. Помніце, як летась вялі мяне ў палон, а я ад вас спрытна ўцёк.

МІКІТА. А як жа, помню, меджду протчым, помню! Хто ад каго не ўцякае? I вы, ваша таварыскае родзіе, уцяклі, меджду протчым.

НАЧАЛЬНІК. Ваша фамілія?

МІКІТА. Колежскі рэгістратар Нікіці Зносілов, меджду протчым.

НАЧАЛЬНІК. Скажэце мне: вы ўчора грабілі кватэру грамадзяніна Боршчыка на Архірэйскім завулку?

МІКІТА. Нічога падобнага, мусье таварыш. Я не грабіў, — мяне, меджду протчым, грабілі — фрэнчык формельны, боты жоўценькія знялі...

НАЧАЛЬНІК. Не загаварывайце зубоў, а кажэце праўду.

МІКІТА. Праўду кажу, ваша чырвонасць, — даліпан, я не грабіў, меджду протчым.

СПІЧЫНІ. Пазвольце вам, гражданін рэгістратар, не паверыць: я сам, стоячы на скверы, каля вадакачкі, бачыў, як вы з іншымі цягалі рухомую маемасць з кватэры таварыша Боршчыка.

МІКІТА. Э! так бы і сказалі, гэр Спічыні, што я цягаў. Але я не грабіў. Усяго таго было, што я па загаду свайго, меджду протчым, начальніка насіў гэтыя рэчы яму ў гасцініцу «Парыж».

СПІЧЫНІ. Паложым, гэта таксама грабёж.

НАЧАЛЬНІК. I што далей было?

МІКІТА. Нічога. Там у нумары, куды я зносіў рэчы, сядзелі нейкія маладыя, меджду протчым, мусьі ў форме і нейкія маладыя, меджду протчым, мамзэлі без формы ды выпівалі пазнанскі лікер.

НАЧАЛЬНІК. I вы тых рэчаў к сабе ў хату не цягалі?

МІКІТА. Ані падвязачкі не прыцягнуў! Ага! Маю нават сведку. Мамзэль Наста была ў тэй самай кампаніі, дзе выпівалі, і бачыла, што я начальнікавы рэчы ўсе там складаў.