Маміны згадкі.
Шчаслівыя маміны дні.
Шчаслівая студня.
Усё яшчэ поіць людзей,
усё яшчэ поіць.
А дзеда ў Айнаравічах
ужо мала хто помніць.
Жнівень 2007 г.
Маўчанне каля занядбаных магіл
Зарослая бэзам
магіла бабулі Альжбеты.
А воддаль, за крокаў мо сотню,
другая, таксама зарослая, —
дзеда майго Мікалая.
Тады не было завядзёнкі,
каб побач хаваць.
Хавалі, дзе месца было...
Крыж там і там аднальковы:
з дзвюх металёвых труб,
пафарбаваны ў зялёнае,
з маленькай жалезнай
скрыжалькай для надпісу.
А надпісу ўжо і няма —
выцвіў ад часу, ад сонца, ад снегу
і сцёрся, скрыжалька — сляпая.
Як ты доўга не быў тут,
дзедаў і бабін унук!
Што ж цяпер прывяло?
I каго папракнеш за нядбанне?
Маўчыш.
Доўга стаіш і маўчыш.
Пра такое маўчыш,
што адно толькі вырвацца крыкам гатова.
Ды на могілках нельга крычаць.
Тут усё прамаўляецца ціха.
Вось і ты напаўголаса, здушана
кажаш самому сабе:
«Колькі з імі пайшло, адышло
ад тае Беларусі,
што тваёю была!
Што свяцілася ў іхніх вачох
і гучала ў іх вуснах!..»
Сёе-тое яшчэ засталося.
У тым ліку і песенька,
якою цябе забаўляла бабуля,
прыстукваючы
кончыкам пальца ў пятку:
«Кую, кую ножку,
паеду ў дарожку.
Дарожка крывая,
кабылка сляпая».
Не забылася. Помніцца.
Нават голас, здаецца, чуеш.
Вось і ўсё. I праведаў.
Пабыў ля магіл занядбаных.
«Паедзем, — ківаеш пляменніку. —
Вернемся ў тое, што ёсць...»
Ах, дарожка, дарожка,
і чаму ж ты крывая?
Ах, кабылка, кабылка,
і чаму ж ты сляпая?..
Жнівень 2007 г.
Даўні запіс пра Арменію
Быў там калісьці —
і запіс зрабіў у нататнічку:
«Божа мой мілы,
як любяць малых у Арменіі!
Мамы і таты,
дзяды і бабулі,
і няні ў садку,
і настаўнікі ў школе,
і ўсе-ўсе суседзі ў двары,
і незнаёмыя цёткі, дзядзькі
на вулцы ці ў скверыку, —
усе да малых прамаўляюць тут
толькі любоўю!
Адною любоўю!
Ды не такою, як мы да сваіх
прамаўляем звычайпа —
не нервовай, не воклічнай,
не павучалыгай,
а якойсьці, якойсьці...
не ведаю, як і сказаць...
галубінагалосай.
Колькі і дзе ні пачуў,
ні падслухаў, —
ну так: галубінагалосай!..»
Жнівень 2007 г.
Юбілейнае пасланне
Найдзену Вылчаву,
балгарскаму паэту
і перакладчыку, вялікаму
сябру Беларусі і беларускай
літаратуры
Дзе ты ёсць цяпер, мой друг і брат?
Можа, у сваёй Малой Брастніцы —
Там, дзе восемдзесят год назад
Бог судзіў табе на свет з'явіцца?
Там, на той сядзібе ўскрай піашы,
Што разбежыста імкне паўз вокны,
Дзе з балгарскай верай у душы
Ты ўжываўся ў жорсткі век грымотны.
Там, дзе ўпершыню і назаўжды
Зразумеў ты ісціну ад Бога:
Чалавек ёсць чалавек тады,
Калі існы дух яго — Свабода.
Гэта памаглі табе спазнаць
Боцеў, Вазаў, Явараў, Вапцараў,
Як, заседзеўшыся дапазна,
Цалаваў ты крылы іхніх мараў...
Гэта там, шчаслівы бацька, там,
Асягнуўшы продкаў моц і сілу,
Напісаў ты Запавет сымам —-
Уладзіміру і Самуілу: