Вярнуўся, нарэшце, Букер. Аднак ісці ў салун, дзе прадавалі піва, адмаўляўся невядома па якой прычыне. Лявонка настояў. Букеру нічога не заставалася, як згадзіцца.
Гэта быў звычайны сапун з півам, віскі і бутэрбродамі. У выхадныя і вечарамі тут збіраліся навакольныя фермеры. І цяпер было поўна народу. Некаторыя з прысутных, калі Лявонка з Букерам увайшлі ў салун, дэманстратыўна пакінулі памяшканне, але прускавец не надаў гэтаму значэння.
— Што будзем піць? — паглядзеў на яго буфетчык, кінуўшы позірк і на негра, які стаяў трохі ззаду.
Лявонка загледзеўся на буфет, застаўлены бутэлькамі рознай формы з каляровымі этыкеткамі.
— Два віскі.
— Бербон-віскі? — удакладніў буфетчык.
Лявонка кіўнуў галавой:
— Бербон-віскі і піва.
Буфетчык разліў па шклянках бербон-віскі, дабавіў туды імбірнага піва, падсунуў бліжэй да кліента і паклаў на прылавак два сандвічы з сырам. Лявонка расплаціўся і са шклянкамі ў руках накіраваўся да аднаго са столікаў, што стаяў ля сцяны. Букер прынёс сандвічы і два куфлі піва. Чокнуліся шклянкамі, адпілі па палавіне, закусілі сандвічамі. Няблага…
Лявонка азірнуўся. Ля стойкі круціліся дзве жанчыны ў стракатых сукенках. Апроч густой касметыкі і распусты, на іх тварыках нічога нельга было ўгледзець. За столікамі ля супрацьлеглай сцяны гаманіла кампанія нейкіх страката апранутых мужчын у ссунутых на патыліцу капелюшах. Сярод іх — прускавец заўважыў — быў і жаніх Анет — Пітэр. На шыі ў яго была павязана зялёная ў белы гарошак хусцінка. Яны з важным выглядам сядзелі вакол стала, пілі і закусвалі, пры гэтым ігралі ў карты і шумна гаманілі, час ад часу аклікаючы буфетчыка, і той падносіў ім яшчэ нешта з яды і пітва. Лявонка не звяртаў на іх увагі, як бы прыслухоўваючыся да сябе, адчуваючы, як алкаголь пранікае ў жылы, узнімае настрой. Пасля віскі яны з Букерам прыступілі да піва. Негр некалькімі магутнымі глыткамі за адзін раз асушыў увесь куфель. Прускавец ажно раскрыў рот ад здзіўлення. Такога ён яшчэ не бачыў. Дамовіліся ўзяць яшчэ па куфлі.
— Гаспадар, два піва! — гукнуў пасмялелы Лявонка ў бок буфета, як гэта рабілі людзі за суседнім столікам.
— Гэй ты, грынэр! — пачулася адтуль.
Прускавец не адразу зразумеў што гэта магло адносіцца да яго, але адзін з тых бамбізаў, што сядзелі за суседнім столікам, аддзяліўся ад кампаніі і падышоў да яго. Ён быў у нейкім рудым капелюшы з выгнутымі палямі і цёмна-чырвонай кашулі ў вялікую клетку. На поясе целяпалася кабура. Ад яго добра-такі патыхала джынам. Кінулася ў вочы зняважлівая складка ля губ.
— Твой брат? — ён кіўнуў на Букера, які сядзеў, угнуўшы галаву.
Пытанне было з тых, якія здаўна называюць рытарычнымі. Лявонка адчуў нядобрае.
— Гэта яшчэ невядома, чаму яны ўвесь час разам, можа, яны таго… — данеслася з-за суседняга століка. Там зарагаталі.
Прускавец прамаўчаў, нічога не адказаў. Іх было больш, і яны былі мацней. Па спіне прабег непрыемны халадок. Калі што-якое — за яго няма каму заступіцца. Хіба што Букер.
Чалавек у рудым капелюшы стаяў, п'яна пахістваючыся, ля іх століка, як бы чакаў адказу, потым тупа паглядзеў на Букера. Той яшчэ больш угнуўся.
— Выйдзі! — дыхнуў джынам бамбіза. — Я не хачу, каб ты тут знаходзіўся!
Потым зноў перавёў погляд на Лявонку:
— Амерыка — краіна белых! Я не дазволю!.. — Твар яго ажно перакасіла ад злосці.
Усе навокал аціхлі, насцярожыліся. Гэты бамбіза, па ўсім відаць, меў тут адпаведны аўтарытэт. І тут хлопец пачуў унутраны голас, які гучаў крыху пагардліва, але патрабавальна: «Баішся?.. Не бойся!.. Будзь уважлівей. Ты нічога благога не зрабіў».
— Вы арыштаваць нас хочаце? — дрыжачым голасам запытаў Букер.
У душы Лявонка ўсё ж такі спадзяваўся, што Букер з яго магутнай фізічнай сілай як-небудзь дапаможа або хоць бы прыкрые ззаду. Але Букер нерухома сядзеў за сталом, угнуўшы галаву ў плечы і калоцячыся ад страху, які перадаўся і сябру. Лявонка адчуў цеплаваты струмень недзе праміж ног, на сцягне: «Піва. Хутка ж яно праходзіць праз нутро…» — паспеў падумаць ён і пачаў паднімацца. Чалавек у рудым капелюшы, выбраўшы момант, калі Лявонка прыўстаў з крэсла, ударыў яго знізу, у падбародак. Удар быў па-п'янаму неахайны, але моцны. У прускаўца ўваччу палыхнулі іскры, рэзкі боль апёк шчаку, і ў роце адчуўся саланаваты прысмак. «За што?» Ад крыўды ўзняўся ўсплёск ярасці. Ён не абдумана, а хутчэй інстынктыўна размахнуўся і сунуў крыўдзіцелю кулаком у твар. Той захістаўся, але ўтрымаў раўнавагу, схапіўшыся рукамі за столік.
— А я табе ўсю морду расквашу! — па-баявому, каб падбадзёрыць сябе, крыкнуў прускавец, успомніўшы раптам матчыну мову. І ў гэты час адчуў удар ззаду — такі, нібыта ўся столь абвалілася на галаву. Паспеў зрабіць яшчэ некалькі крокаў і ўпаў на крэслы, якія ў беспарадку стаялі ля сцяны. Узняўся слуп пылу, але гэтага ён ужо не ўбачыў. Хапіла, аднак, сілы каб пачуць, як нехта з бамбізаў сказаў: