Tepa etagini o‘rab olgan otliq qo‘shin hammani yuqoriga, ikkinchi qurshov tomonga o‘tkazib yubordi, ikkinchi kenturiya esa tepa boshiga faqat qatlga daxldor odamlarnigina o‘tkazib, butun olomonni jadallik bilan tepaning gir aylanasiga yoyib yubordi, natijada tomoshatalab olomon yuqorida — piyodalar zanjiri, pastda — otliqlar tizmasi oralig‘ida qoldi. Endi ular qatlni piyodalarning siyrak tizmasi orasidan kuzatishi mumkin edi.
Alqissa, mash’um izdihomning tepa boshiga ko‘tarilganiga, mana, uch soatdan ko‘proq vaqt o‘tdi, garchi quyosh endi Taqir Tepa ustidan og‘a boshlagan bo‘lsa ham, hanuz uning harorati dosh berib bo‘lmaydigan darajada ediki, Tepani ikkita halqaga olgan suvoriylar ham, navkarlar ham issiqdan qattiq iztirob chekishar, daqqinafaslikdan xunob bo‘lishar va uch jinoyatchini ichlarida rosa bo‘ralab so‘kishib, ularning tezroq o‘lishini astoydil istardilar.
Tepa etagida turgan kichkina jussali suvoriylar komandirining peshanasi jiqqa ho‘l, ogpyuq ko‘ylagi qora terga botgan bo‘lib, u birinchi vzvodning ko‘n chelagi oldiga dam-badam borar, undan hovuchlab suv ichar, boshidagi sallasini ho‘llardi. Shu raftoridan u xiyol yengil tortib, nari ketar va yana yuqoriga o‘rlagan tuproq yo‘lning u chetidan-bu chetiga tinmay tanda qo‘yar edi. Uning uzun shopi bog‘ichlangan etigining qo‘njiga «tap-tap» urilardi. Bu bilan u o‘z suvoriylariga sabr-bardoshli bo‘lishda namuna ko‘rsatmoqchi bo‘lar, ammo shunday bo‘lsa ham, ularga rahmi kelgan va nayzalardan piramidalar hosil qilib, ular ustiga oq plashlarini yopib, soyabon yasashga ijozat bergan edi. Suriyalik suvoriylar mana shu chaylalarda shafqatsiz qizdirayotgan oftobdan jon saqlay boshlagan edilar. Chelaklar dam o‘tmay bo‘shar va vzvodlarning navbatchilari galma-gal tepa etagidagi jarlikdan suv ta-shirdilar; bu jarliqda ko‘rimsiz tut daraxtlarining olachalpoq soyasida loyqa bir jilg‘a bu do‘zaxona jaziramada umrining so‘nggi kunlarini kechirib jildirab oqardi. Harorat taftidan yuvosh bo‘lib qolgan otlarni ushlab turgan suvoriylar ham shu yerda beqaror soya ilinjida zerikib turardilar.
Askarlarning bu yerda it azobida o‘tirishlariyu mahbuslarni bo‘ralab so‘kishlari besabab emas edi. Chunki prokuratorning qatl paytida o‘zi uchun manfur bo‘lgan Yershalaim shahrida tartibsizliklar yuz beradi deb hadiksirashi, uning baxtiga o‘rinsiz bo‘lib chikdi. Qatl boshlanganiga uch soatdan oshganida, hech kutilmaganda, yuqorigi piyodalar tizmasi bilan tepa etagidagi otliqlar tizmasi o‘rtasiga joylashgan tomoshabinlardan birontasi ham qolmadi. Quyoshning qaynoq tig‘i ularni jizg‘inak qilib, hammalarini Yershalaim tomon quvgan edi. Endi mana shu ikki halqa oralig‘ida bu tepaga qanday kelib qolgani noma’lum bo‘lgan ikkita egasiz it qolgan edi, xolos. Lekin jazirama issiq bu itlarning ham sillasini quritgan edi, shu bois ular bag‘rilarini yerga berib, tillarini osiltirib hansirab yotarkanlar, quyosh taftiga parvo qilmay, cho‘g‘dek qizigan toshlaru yer bag‘irlab o‘sgan allaqanday tikanli o‘simliklar oralab zir yugurib yurgan bu yerdagi birdan-bir jonzodlar — yashil kaltakesaklarga ham parvo qilmasdilar.
O‘limga hukm etilganlarni biron kimsa na hammayog‘ini lashkar bosib ketgan Yershalaimning o‘zida, na bu yerda — qo‘sh halqaga olingan tepada qutqarishga urinib ko‘rdi, oqibat olomon shaharga qaytdi, zero ushbu qatl jarayonining hech bir qiziqarli jihati bo‘lmadi, shaharda esa bu payt bugun kechqurun kirib keladigan ulug‘ ayyom — pasxa bayramiga tayyorgarlik boshlangan edi.
Yuqori halqadagi rim piyodalari pastdagi otliqlardan ham ko‘proq iztirob chekishardi. Kenturion Kalamushkush o‘z askarlariga faqat dubulg‘alarini yechib, boshlariga ho‘llangan oq belbog‘ yopishgagina ijozat berdi, lekin ularni nayzalarini qo‘llaridan qo‘ydirmay mudom tik ushlab turdi. O‘zi esa xuddi shunaqa, lekin ho‘llanmagan quruq belbog‘ni boshiga yopib olib, hatto ko‘ylagiga yopishtirilgan sher basharasini ifodalovchi kumush qalqonchalarni ham, oyog‘iga bog‘langan zirhni ham, beliga osib olgan shamshir bilan pichoqni ham yechmay, jallodlarga yaqin yerda u yoqdan-bu yoqqa yurib turardi. Garchi quyosh o‘tkir tig‘ini to‘g‘ri Kalamushkushga qaratgan bo‘lsa ham, bu uni aslo bezovta qilmas, ko‘kragidagi sher basharalariga esa qarab bo‘lmasdi, chunki ular oftob shu’lasida xuddi erib biqirlab qaynayotgan kumushdek ko‘zni qamashtirardi.
Kalamushkushning ajivasi chiqqan yuzida na toliqish, na norozilik alomatlari mavjud edi, bil’aks devqomat kenturion shu zaydda to kun botguncha, so‘ng tong otguncha keyin yana kunbo‘yi — qisqasi qancha vaqt kerak bo‘lsa shuncha, qo‘llarini mis to‘qali zalvar kamariga qo‘yib, goh qatl etilayotganlar bog‘langan ustunlarga, goh tepa boshini ihota qilib turgan askarlarga doim birday xo‘mrayib qaragancha, oyog‘i ostidan chiqib qolgan va zamonlar o‘tishi bilan oppoq oqarib ketgan odam suyaklarini yoki mayda shag‘al toshlarni ag‘darma etigining tumshug‘i bilan har doimgidek beparvo tarzda tepib o‘tishga qodirdek ko‘rinardi.
Qaytarma qalpoqli odam ustunlardan sal nariroqda uch oyoqli kursida qimir etmay beparvo o‘tirarkan, zerikkanidan ahyon-ahyonda qo‘lidagi cho‘p bilan yer chizib qum kavlardi.
Endi tepani qurshab olgan ikki halqa orasida bironta ham odam qolmagandi, degan gapga kelsak, bu unchalik to‘g‘ri emas. Bu yerda bitta odam qolgan edi, lekin uni ko‘pchilik ko‘rmagan edi. U tepa boshiga chiqadigan ochiq yo‘l tomonda emas (aynan shu tomondan qatl manzarasini kuzatish qulay edi), balki uning chiqishga noqulay va notekis bo‘lgan, ko‘p yerlari o‘prilgan, yorilgan shimoliy yonbag‘riga, qovjiray boshlagan anjir daraxti bir zov labida xudo qarg‘agan qaqroq yerga yopishib jon saqlayotgan yerga joylashgan edi.
Qatl ishiga daxli bo‘lmagan mana shu yagona tomoshabin qatl boshlangan chog‘dan, ya’ni salkam to‘rt soatdan buyon, deyarli hech soya bermaydigan shu anjir ostida bir xarsangtosh ustida o‘tirardi. To‘g‘ri, qatlni kuzatish uchun u noqulay joy tanlagan edi. Lekin, har qalay mahkumlar bog‘lapgan ustunlar, shuningdek, kenturionning ko‘ksidagi yaraqlab turgan ikkita qalqoncha ham askarlar tizmasi orasidan unga yaqqol ko‘rinib turardiki, odamlar ko‘ziga tashlanmaslikka va hech kimni bezovta qilmaslikka uringan kishi uchun shu manzaraning o‘zi kifoya edi chamasi.
Lekin u bundan to‘rt soatcha burun, ya’ni qatl boshlanayotgan chog‘da tamomila boshqacha harakat qilib, sal bo‘lmasa o‘zini sezdirib qo‘yayozgan edi, shuning uchun bo‘lsa kerak, endi o‘z atvorini o‘zgartirib, xilvatga chekingan edi.
Bu yerda u qatl marosimi endigina tepa boshiga ko‘tarilgan paytda paydo bo‘lgandi, uning shoshilib kelganligi yaqqol sezilib turar, og‘ir-og‘ir hansirardi. U tepalikka yurib emas, yugurib chiqdi, odamlarni turtib oldinga o‘tdi va tepa bag‘irlab yoyilgan askarlar tizmasi nainki uning, butun olomonning oldini to‘sib olganini ko‘rib, o‘zini ovsarlikka soldi, eng odmi usulni qo‘llab, g‘ijingan askarlarning «hoy-hoy» lashiga tushunmayotgan odamday, to‘ppa-to‘g‘ri qatl maydoniga askarlar safini yorib o‘tmoqchi bo‘ldi. Bu qilmishi uchun u nayzaning to‘mtoq tomoni bilan ko‘kragiga zarba yedi va og‘riq alamidan emas, umidi puchga chiqqanidan chinqirib yuborib, orqaga tisarildi. U jismoniy og‘riqni his qilmaydigan, mutlaqo loqayd odamday xira ko‘zlari bilan zarba urgan legionerga bir qarab qo‘ydi.
So‘ng ko‘kragini changallab «quv-quv» yo‘talgancha, halloslab, tepani gir aylanib chiqdi, u tepaning shimol tomonida qatl maydoniga sezdirmay o‘tib olsa bo‘ladigan biron tirqish topilsa kerak deb umid qilgan edi. Ammo u kechikkan — halqa yopilgan edi. Shunda og‘ir iztirobdan afti bujmayib ketgan bu odam aravalardan ustun va to‘sinlar tushirilayotgan yerga yorib o‘tish niyatidan voz kechdi. Chunki bu urinishidan hech naf chiqmas, bil’aks o‘zi qo‘lga tushib qolishi mumkin edi, vaholanki, aynan shu butun qo‘lga tushish uning rejasiga zid edi.