Выбрать главу

Мы все снова в Саду памяти.

Источники, из которых автором почерпнуты цитаты:

1. Неопубликованные

Beylin Maria Wspomnienia.

Bielska Katarzyna Wspomnienia.

Bychowski Ryszard Jan Droga wiodła przez Wilno (poświęcone pamięci Nachuma Zingera z Warszawy).

Mortkowicz-Olczakowa Hanna Wspomnienia.

Mortkowiczowa Janina Wspomnienia.

2. Опубликованные

Bartoszewski Władysław 1859 dni Warszawy. Kraków, 1974.

Beylin Karolina Dni powszednie Warszawy w latach 1880 1900. Warszawa, 1972.

Beylin Karolina W Warszawie, w latach 1900 1914. Warszawa, 1972.

Budzyńska Celina Strzępy rodzinnej sagi. Warszawa, 1997.

Bychowski Ryszard Jan List do ojca // Zeszyty Literackie. 1991. N 34.

Gala Alina Asymilacja Żydów w Królestwie Polskim [1864 1897]. Warszawa, 1989.

Cywiński Bogdan Rodowody niepokornych. Warszawa, 1967. Czarna księga komunizmu. Warszawa, 1999.

Davies Norman Orzeł biały, czerwona gwiazda. Kraków, 2000.

Helsztyński Stanisław. Przybyszewski. Warszawa, 1973.

Hirszfeld Ludwik Historia jednego życia. Warszawa, 2000.

Hoesik Ferdinand Dom rodzicielski. Kraków, 1935.

Kancewicz Jan. Wuj Maks // Ludzie bliscy. Warszawa, 1960.

Karski Jan Tajne państwo. Warszawa, 2000.

Korboński Stefan. W imieniu Rzeczypospolitej // Ten jest z ojczyzny mojej. Polacy z pomocą Żydom 1939 1945. Oprac.

Bartoszewski W. i Lewinówna Z. Kraków, 1969.

Leder Witold. Przeżyłem tamten proces // Polityka, 1988, N 49.

Maria Ena. Gdzie miłość dojrzewała do bohaterstwa. Niepokalanów, 1999.

Mortkowicz Hanna Gorycz wiośniana, Warszawa, 1928.

Mortkowicz-Olczakowa Hanna Bunt wspomnień. Warszawa, 1961.

Mortkowicz-Olczakowa Hanna Pod znakiem kłoska. Warszawa, 1962.

Mortkowicz-Olczakowa Hanna Ryś (wspomnienie o Ryszardzie Bychowskim) // Tygodnik Powszechny, 1946

Mortkowicz-Olczakowa Hanna Wspomnienie o Irenie Grabowskiej // Ten jest z ojczyzny mojej. Polacy z pomocą Żydom 1939–1945. Oprac. Bartoszewski W. i Lewinówna Z. Kraków, 1969.

Mortkowiczowa Janina Anulka. Warszawa, 1928.

Mortkowiczowa Janina Stacho. Warszawa, 1906.

Nałkowska Zofia Dzienniki 1909–1917. Warszawa, 1976.

Nowak-Jeziorański Jan Kurier z Warszawy. Kraków, 2000 Ostatni list Szmula Zygielbojma // Ten jest z ojczyzny mojej. Polacy z pomocą Żydom 1939–1945. Oprać. Bartoszewski W. i Lewinówna Z. Kraków, 1969.

Podhorecki Leszek Historia Polski 1796–1997. Warszawa, 1998. Sokolnicki Michał Czternaście lat. Warszawa, 1936.

Wałecki Henryk Wybór pism. Warszawa, 1967.

Wymiana więźniów politycznych pomiędzy II Rzeczpospolitą a Sowietami w okresie międzywojennym. Warszawa, 2000.

Żeleński-Boy Tadeusz O Krakowie. Kraków, 1969.

Żeromski Stefan Na probostwie w Wyszkowie. Warszawa, 1929.

Немое прошлое заговорило… От переводчика

Имя Иоанны Ольчак-Роникер, дочери известной польской писательницы межвоенного двадцатилетия Ханны Морткович-Ольчак и внучки варшавских издателей Янины и Якуба Мортковичей в Польше хорошо известно. Ей принадлежат документальные повести о краковском кабаре «Пивница под Баранами» — уникальном явлении культуры советской эпохи, ставшем на многие годы одним из очагов свободомыслия и бескомпромиссности. Она — автор сценариев для телевизионных фильмов Анджея Вайды, и его мнение о книге «В саду памяти» — первое:

«Герои этой „личной“ истории, показанной на фоне Истории с большой буквы, — близкие родственники автора: бабушка, ее родня, тетки, дядья, кузины и кузены. Ассимилированные евреи — польская интеллигенция. Позитивисты, которые видели свою главную задачу в труде — служить народу. Безумные романтики, поверившие, что можно до основания потрясти мир. И те и другие оказались позднее в. дьявольски сложных условиях тоталитаризма: коммунистического и фашистского… Самый талантливый сценарист не придумал бы таких хитросплетений. Только жизнь может столь драматичным образом создавать и перемешивать человеческие судьбы».

Вайда, как никакой другой художник, по опыту знает, как трудно сегодня найти роман, вымышленные образы которого по силе убедительности и проникновения могли бы состязаться с реальными действующими лицами. Нет ничего удивительного в том, что книга «В саду памяти» стала в Польше бестселлером, получила одну из самых престижных в стране литературных премий — «Нике».