Het was teveel — veel te veel — voor Charlie Johns om in een keer te verwerken. ‘Mielwis weet niet dat jou dit is overkomen.’
‘Dat klopt.’
‘Froure... is hier, in leven?’ (Maar Nasive had gezegd dat de rotsverschuiving jaren geleden was geweest!)
‘Hoe lang geleden, Philos?’
‘Jaren. Soutin — het kind — hij is bijna even groot als jij.’
‘Maar... waarom snijden jullie je van alles af?’ vroeg Charlie, overdonderd door dit verhaal.
‘Zo gauw ik kon begon ik mij in alles en iedereen in Ledom te verdiepen. Ik begon mij dingen af te vragen die nog nooit in mijn hoofd waren opgekomen. De Ledomieten zijn open en eerlijk — dat weet je — maar ze zijn menselijk en hebben behoefte aan privacy. Misschien dat dit de manier is om die te krijgen — zij beantwoorden vragen, maar praten niet uit zichzelf. Er zijn geheimen zowel in Geneeskunde als in Wetenschap. Niet in die dwaze politieke zin, zoals bij jullie. Maar er zijn dingen waar men zich eenvoudig niet in verdiept. Zo zal niemand zich afvragen waarom onze baby’s een maand in afzondering blijven voor iemand ze te zien krijgt. Het was ook maar per ongeluk dat ik de Controlepersoon heb ontdekt.’
‘Wat is de Controlepersoon?’
‘Een in de Geneeskunde verstopt kind. Een homo sap., die kunstmatig in slaap wordt gehouden. Een soort controle om hun werk aan te toetsen. Je ziet dus dat onze drie dode baby’s en Soutin niet de enige homo saps. zijn die hier geboren werden. Toen ik de Controlepersoon ontdekte, besloten wij Soutin te verbergen, hetgeen natuurlijk impliceerde dat Froure bij hem moest blijven. Soutin zag er nogal gek uit toen hij werd geboren. Neem me niet kwalijk Charlie, maar voor ons zag hij er gek uit. Maar we hielden van hem. En we zijn steeds meer van hem gaan houden. Mielwis zal hem nooit krijgen.’
‘Maar wat gebeurt er dan met hem?’
‘Dat hangt van jou af, Charlie!’
‘Van mij?’
‘Wil je hem mee terug nemen?’
Charlie staarde naar het levendige, gevoelige gezicht in het zilverige licht. Hij dacht aan de tragische situatie van deze twee gelieven, aan de liefde die zij voor hun kind hadden. Hij dacht ook aan het kind zelf, begraven als een mol. Hoe kon hij het mee terugnemen naar zijn eigen tijd? Een kind dat de taal niet sprak, de gebruiken niet kende! Dat was erger dan alles wat Mielwis kon ondernemen. Hij wilde zijn hoofd al schudden, maar opeens zag hij het gespannen gezicht van Philos. Seace en Mielwis zouden iets dergelijks nooit toestaan. (Maar herinner, herinner je? Hij kende de werking van de machine, herinner je?) ‘Kun je ons in de tijdmachine krijgen zonder dat iemand het merkt, Philos?’
‘Als het moet wel, ja.’
‘Dan neem ik hem mee terug.’
Wat Philos zei was misschien niets bijzonders. Maar de manier waarop hij het zei was de grootste beloning die Charlie Johns ooit had gekregen. Met stralende ogen fluisterde Philos: ‘Laten we het Froure en Soutin gaan vertellen.’
Philos deed zijn jas dicht en gaf Charlie een teken hetzelfde te doen. Daarna legde hij beide handen, boven elkaar, op de muur aan de overkant. Zijn vingers zonken weg in verborgen steunen en hij trok. Een deel van de rots, manshoog, draaide de kamer in. Charlie voelde de koude lucht langs zijn gezicht strijken. ‘Een soort luchtsluis. We zijn nu al aan de andere kant van de hemel,’ verklaarde Philos. ‘Ik moet deze tunnel sluiten, want een constant luchtverlies zou op het drukstation argwaan kunnen wekken.’ Voor het eerst begreep Charlie dat de warme frisse lucht in Ledom door een drukstation geregeld werd.
‘Is het winter?’
‘Nee, maar we zitten erg hoog. Ik ga eerst en wacht op je.’
Hij stapte in het wigvormige kamertje en drukte tegen de binnenmuur. Het kamertje draaide rond en kwam even later leeg terug. Ook Charlie stapte in en drukte. Het leek of hij bijna tegelijkertijd, onder de sterren, op een heuveltop stond. Het was zo koud dat hij naar adem snakte. In het heldere licht van de sterren renden zij de heuvel af. Voor een rotswand, beneden, bleven ze staan. Philos deed een deur open en zij voelden een warme wind. Zij gingen naar binnen en de wind sloot de deur. Daarna opende Philos een tweede deur en in een lange ruime kamer met een echt houtvuur, kwam Froure blij en gelukkig op hun toe rennen. Soutin rende achter hem aan. Charlie Johns had het gevoel of de grond zich onder hem opende en hij stamelde een woord: ‘Laura.’
‘Als je soms om je heen kijkt, word je gewoon bang,’ zegt Herb.
Jeanette zit popcorn te verven, zodat Davy er een Indianenketting van kan maken. Davy is pas vijf, maar hij kan goed met naald en draad overweg. ‘Kijk dan niet. Waar kijk je naar?’
‘Naar de radio. Luister nou eens.’ Een klagende stem jammert een lied. ‘Wie is dat?’
‘Weet ik veel,’ antwoordt Jeanette licht geïrriteerd. ‘Ik kan me niet druk maken over al die groepjes. Ze klinken allemaal hetzelfde.’
‘Luister nou eens! Wie is dat?’
Ze gaat verder met het paars verven van de popcorn en raadt: ‘Die jongen met dat uitgemergelde gezicht die we gisteren op de televisie gezien hebben.’
‘Nee!’ zegt hij triomfantelijk. ‘Luister nou eens goed. Dat was een man, type jongen. Dit is een vrouw, type meisje.’
‘Welnee.’ Ze luistert een tijdje, geeft dan toe: ‘Je hebt gelijk, ja.’
‘Ik weet dat ik gelijk heb en dat benauwt me.’ Herb slaat op het tijdschrift dat hij heeft zitten lezen. ‘Weet je wat de cartoonist Al Capp zegt? Dat je binnenkort op tijdschriftfoto’s niet meer kunt zien of iemand een vrouw of een man is. De knapste is de man. En terwijl ik dat zit te lezen, hoor ik op de radio een meisje met een jongensstem zingen.’
‘En dat benauwt je?’
‘Je moet toegeven dat het verwarrend is. Als we zo doorgaan komt er een mutatie, en dan zie je binnenkort helemaal geen verschil meer.’
‘Dat kan toch niet!’
‘Ik weet het zeker. We krijgen nog eens een tweevoudig type, een dubbel-seks-mens.’
‘Je overdrijft weer, Herb.’
‘Heb jij dan niet het gevoel dat er een soort kracht is die vrouwen in mannen probeert te veranderen en andersom? Het zijn niet alleen die zangers. Kijk eens naar Rusland. En naar Rood China! De vrouwen dragen daar overalls en werken als paarden. Het is de andere kant van die plaat die we net gehoord hebben.’
‘O nee,’ zegt Jeanette, terwijl ze verder gaat met popcorn verven. ‘De andere kant is Stardust.’
‘Je zei Laura en...’
Charlie keek naar de balkenzoldering. ‘Neem me niet kwalijk,’ zei hij zwakjes. ‘Ik denk dat ik wat slaap te kort ben gekomen.’
‘Wat is een Laura?’
Charlie keek naar de Ledomiet met zijn donkerblonde haren, zijn grijze ogen en fijn gevormde lippen. ‘Laura was mijn geliefde,’ zei hij vermoeid. ‘Jij moet Froure zijn.’ Ze keken elkaar aan.
Naast, net niet achter, de pilaar stond Soutin. Een gezicht, een mooi gezicht, dat jongensachtig noch te knap was. Nee, het was Laura niet. Zij had alleen Laura’s haar.
Zij.
‘Dit is Soutin,’ zei Philos. Hij..’
‘Hij?’ herhaalde Charlie perplex.
‘Ja, natuurlijk. Wat moet ik anders zeggen?’
Ja, dacht Charlie. Hij had gelijk. In hun taal bestond het onderscheid tussen vrouwelijk en mannelijk niet. Iedereen was ‘het’, maar dit was door Charlie automatisch vertaald in ‘hij’.
‘Je hebt net zulk haar als Laura,’ zei hij tegen het meisje.
‘Ik ben blij dat je er bent,’ zei ze verlegen.
Er was geen tijd voor Charlie om te slapen. Zij lieten hem wat rusten en gaven hem te eten. Philos en Froure liepen door het huis. De onderkant was ondergronds en de bovenkant stond op de rand voor een plateau, ontoegankelijk voor alles dat geen vleugels had. Achter het huis waren bossen en weilanden waar Soutin met pijl en boog herten had geschoten. Philos en Froure huilden. Zij wisten dat zij dit huis nooit zouden terugzien. Charlie vroeg zich af wat er gebeuren zou als hij Soutin eenmaal had meegenomen. Wat stond er op verraad? Hij kon het niet vragen. In hun taal bestonden geen begrippen als straf en wraak.