Выбрать главу
Marino
Dimitrij, vi ali’ ne povas esti; Alian mi ne amus.
Uzurpulo
                        Ne! sufiĉe— Ne volas mi dividi kun mortinto Al li apartenantan amantinon; Sufiĉe sin ŝajnigi! mi eldiros Jam tutan veron; sciu, ke Dimitrij Pereis, mortis—kaj ne reviviĝos; Ĉu volas scii vi, mi kiu estas? Al vi mi diros: estas mi monaĥo; Ekenuinte de mallibereco, Mi sub kapuĉo mia grandan planon Pripensis; mi al mondo mirindaĵon Preparis, kaj el monaĥej’ forkuris Mi al kozakoj bruaj kaj kuraĝaj; Ellernis rajdi mi kaj glavon uzi, Al vi mi venis, nomis min «Dimitrij» Kaj polojn mi sencerbajn tute trompis. Nu, kion diros, vi, Marin’ fiera? Ĉu vi kontentas per konfeso mia? Silentas vi?
Marino
                Ho, honto, ho, malĝojo! (Silento.)
Uzurpulo (mallaŭte)
Ho, kien do entiris min ĉagreno! Feliĉon, malfacile konstruitan, Mi por eterne, eble, pereigis. Mi estas malsaĝul’! (Laŭte.) Mi vidas, vidas; Vi forte hontas je ne princa amo; Eldiru do al mi fatalan vorton, En via man’ vi havas mian sorton; Atendas mi. (Stariĝas sur genuojn.)
Marino
                Vin levu, uzurpulo! Ĉu pensas vi en mi, per genuflekso, En konfidema kvazaŭ knabineto, Vantegan mian koron favorigi? Eraris vi: mi ĉe piedoj miaj Eĉ grafojn noblajn, kavalirojn vidis; Sed ilin malvarmege mi forĵetis, Kaj ne por vi, monaĥo forkurinta…
Uzurpulo (sin levas)
Ne malestimu junan uzurpulon; En li sin kaŝas, eble, grandaj ecoj, Je Moskva reĝa trono tute indaj Kaj indaj je plej kara mano via…
Marino
Je maŝo indaj, ho arogantulo!
Uzurpulo
Mi estas kulpa: dank’ al fiereco Mi Dion trompis, trompis ankaŭ reĝojn,— Mensogis mi; sed vi min ekzekuti Ne povas; antaŭ vi mi estas prava. Ne, mi ne povis trompi vin, Marino. Por mi vi estis sola nur sanktaĵo, Kun ĝi ŝajnigi min mi ne kuraĝis: Nur amo, amo nur ĵaluza, blinda, Nur sola amo mia min devigis Eldiri…
Marino
            Ho, per kio vi vin laŭdas! Konfeson vian ĉu postulis iu? Se vi, vagist’ sennoma, nesciata, Mirinde du popolojn jam blindigis,— Almenaŭ nun vi nepre devas esti Je via sukcesego tute inda Kaj kuraĝegan trompon garantii Nun per sekret’ profunda kaj eterna. Nu, diru, ĉu mi povas min aldoni Al vi kaj, forgesinte mian genton Kaj honton virgan, mian bonan sorton Kunigi kun mizera via sorto, Se mem vi ĉiam tiel flirtanime Kaj simple malhonoron vian montras? Vi nur pro amo ĉion elbabilis! Mi miras, kial antaŭ mia patro Vi ne malkovris sin pro amikeco, Aŭ ankaŭ antaŭ nia reĝ’ pro ĝojo, Aŭ antaŭ eĉ sinjoro Viŝneveckij Pro fervorego de fidela sklavo.
Uzurpulo
Al vi mi ĵuras, ke el koro mia Nur vi konfeson povis elturmenti; Mi ĵuras, ke neniam kaj nenie, Nek en festeno ĉe pokal’ da vino, Nek en amika kora parolado, Nek sub tranĉilo, nek en turmentado— Sekreton tiun ĉi mi elbabilos.
Marino
Al mi vi ĵuras, kaj mi devas kredi. Mi kredas! Sed, ĉu povas mi ekscii, Per kio ĵuras vi? Per nom’ de Dio, Vi, pia kvazaŭfil’ de jezuitoj? Aŭ per honor’, kiel heroo nobla? Aŭ, eble, kiel vera reĝa filo, Per sola reĝa vort’? Ĉu tiel? Diru.
Uzurpulo (fiere)
Min ombro de Minaca reĝ’ filigis, «Dimitrij» min el ĉerk’ malluma nomis, Kaj ĉirkaŭ mi popolojn ekondigis,— Kaj por ofer’ al mi Borison donis. Reĝido—mi. Sufiĉe! Mi nun hontas, Ke antaŭ vi, fierulino pola, Mi malaltiĝis. Fino! Nun adiaŭ! Milita ludo, miaj grandaj zorgoj Sopiron aman, eble, silentigos. Ho, kiel vin komencos mi malami, Forpasos kiam malhonora amo! Mi iros nun,—aŭ krono, aŭ pereo Atendas en Rusujo mian kapon; Ĉu en batalo mi honore mortos, Aŭ kiel eĉ krimul’ sur ŝtipo placa,— Ne estos vi jam mia amikino; Kun mi vi mian sorton ne dividos; Sed iam, eble, forte vi bedaŭros Pri tiu sorto, kiun vi forĵetis.
Marino
Sed se mi ĝustatempe vian trompon Elmontros klare antaŭ ĉiuj homoj?
Uzurpulo
Vi, eble, pensas, ke mi vin timegas! Ke oni kredos al knabino pola Pli multe, ol al mi, reĝido rusa? Sed sciu: reĝo, papo kaj sinjoroj Ne pensas eĉ pri ver’ de vortoj miaj. Dimitrij mi, aŭ ne—egale estas, Mi estas nur preteksto de milito. Nur tion ĉi bezonas ili; vin do, Ribelistin’, silenti ili igos. Adiaŭ.
Marino
            Ho, reĝido, haltu. Fine Mi aŭdas jam parolon de grandaĝo. Kun vi ĝi, princo, tute min pacigas. Atencon senprudentan mi forgesas, Reĝidon ree vidas. Sed aŭskultu: Jam tempo, tempo estas! Ne prokrastu, Konduku regimentojn vi al Moskvo; Posedu Kremlon, ankaŭ tronon Moskvan— Kaj poste jam al mi svatiston sendu; Sed, aŭdas Dio, dum piedo via Ankoraŭ ne ekpaŝos tronajn ŝtupojn, Dum ne deĵetos vi de tron’ Borison, Pri via am’ mi tute ne aŭskultos. (Foriras.)
Uzurpulo
Plivolas mi kun Godunov batali, Aŭ ruzi kun kortega jezuito, Ol kun virin’. Diablo ilin prenu! Konfuzas, elkurbiĝas ŝi, kaj rampas, El manoj lerte glitas, muĝas, pikas… Serpento estas!… Mi ne vane tremis. Ŝi nun apenaŭ min ne pereigis. Sed mi decidis: morgaŭ ni eliros.

Limo Litva

(16 Oktobro 1604)

Princo KURBSKIJ kaj UZURPULO, ambaŭ estas rajde. Regimentoj proksimiĝas al limo.

Kurbskij. (Alveturinte unue.)
Jen estas ĝi, jen estas rusa limo! Rusujo sankta! mi jam estas via! Kun malestim’ mi polvon alilandan Forskuas; kun avid’ aeron novan Enspiras mi: por mi ĝi estas hejma; Ho, patro mia! nun animo via Konsolis tute sin, kaj jam en ĉerko Ekĝojos viaj malfeliĉaj ostoj! Hered’ ekbrilis ree nia grava, Plej glora glav’—de Moskvaj reĝoj servo! Nun en festeno brua ekdiboĉos Ĝi pro espero-reĝo, patro nia!…
Uzurpulo. (Li veturas malrapide kun mallevita kapo.)
Feliĉa estas li! animo pura En li de ĝojo, gloro ekpetolis! Heroo mia, ho mi vin envias! Heroo, en ekzilo edukita, Ofendojn patrajn tute forgesinte, Liberiginte lian kulpon tutan, Vi prepariĝas pro Johana filo Nun verŝi vian sangon,—leĝan reĝon Redoni al patrujo… Estas vero, En vi anim’ de ĝojo devas flami.
Kurbskij
Ĉu vi ne ĝojas en animo via? Rusujo estas via jam, reĝido. En ĝi jam vin atendas ĉiuj koroj, Kaj via Moskvo, via Kreml’ kaj regno.