Грышка перш трохі пабойваўся, што клопату яму прыбавіцца, трэба будзе ноч і дзень тырчаць у тым доме, аж не: раз гараджане-грыбнікі папрасіліся, другі раз маладая парачка пад выглядам рыбакоў на двое сутак зашылася, ды Марчанок во самы часты госць. Аднаго і боязна, што калі-небудзь папяросу незатушаную кіне на дыван, і тады ўжо яму, Грышку, нездабраваць, гэта — факт.
«Эх, зараз бы пляшачку!» — стукнуў далонямі Марчанок, паварушыў палкаю дровы ў цяпельцы — іскры падняліся ўгору звілістымі аранжавымі шнуркамі. «Часта ж ты на рыбу ходзіш»,— сказаў Грышка так, каб расцвяліць Марчанка і паслухаць, што ён скажа. «Хвароба мая, разумееш? І часу ў мяне цяпер во пасюлечка»,— паказаў на горла. «А ты што?» — «З трактара мяне папёрлі... Ускорасці пасля таго як скардзіцца ездзіў. Сам я вінаваты: абярнуўся ў кювет, ледзь не раздушыла...— Марчанок нечакана асекся: мабыць, жаль да самога сябе сціснуў яму сэрца.— А мо і адпомсцілі — хто знае?»
Каля Сажа пад абрывам бліскаў ліхтарык: Міша са Стасем ставілі донкі. Плюхала пад нагамі вада. Хлопцы глуха, як пад зямлёю, гаманілі. Кацілася над цемнавата-шкляною паверхняю Сажа пара, хавала далёкі бераг. За Лысай гарою светлаю гіганцкаю сыраежкаю азарылася неба, дыхала, сачылася ружовым колерам. Счахала цяпельца, хутка на змену яго кволай ірванай зыркасці прыйдзе роўнае, шырокае і вечнае святло ад сонца. Няма чалавека на зямлі, у якога б не заныла сэрца ад сустрэчы з гэтымі цнатлівымі, раннімі промнямі, якія мякка, пяшчотна кладуцца, дробяцца ў расу, на зямлю, усю такую даверлівую, шчырую і мірную, як далонь маці пад шчакою соннага дзіця.
Мужчыны нейкі час маўчалі. Марчанок, хоць і балбатун, ведаў у гаворцы лад і чакаў цяпер, калі Грышка пачне ў яго пытаць, а Грышка думаў, ці варта наогул лезці да Марчанка, сыпаць на рану соль. І Грышка не спытаў, ці працуе цяпер Марчанок, а той — во! — аж пакрыўдзіўся, што Грышка такі абыякавы, бо ледзь трываў, каб не рассыпацца пахвальбою.
«Я, брат, цяпер начальнік! — сказаў нарэшце Марчанок, калі адчуў, што маўчанне здоўжылася, а Грышка сядзіць скамянелы і не рыпаецца.— Большы, чым ты... Да мяне ўсе, як адзін: «Данілавіч, Данілавіч...» Во дажыўся Марчанок! На пілараме я!..— ледзь не крыкнуў Марчанок, каб уразіць Грышку. А Грышку і праўда аж цяплом пракаціла паміж лапатак: апошнія дні адно і думаў, як завезці ды папіліць калодкі. Калі трохі астыў, падумаў: «На лаўца і звер бяжыць». «Хо-о! — узрадаваўся ён.— Дык я жыву!.. Мне якраз дошкі на франтон трэба».
Марчанок закапыліў нос, пахмыкаў: моў, не так усё проста, думаеш, я кінуся зразу табе насустрач, да начальніка падходчык трэба, патанцаваць каля яго, унізіцца, і то не ўсягды дабром канчаецца... Сам жа, Грышка, дарагі, муштраваў мяне. Праўду казалі нашы дзяды: не плюй у калодзеж... «Ну. прывозь, будзем глядзець»,— ужо без пыхі сказаў Марчанок, і Грышка падумаў, што пашэнціла, без валакіты папілуе яму калодкі Марчанок: папілуе-то папілуе, але і няпэўнасць нейкая, макулінка неспакою засталіся ў душы, з якіх уначы няйначай вырасце аж чарада трывог.
Міша караскаўся на абрыў, хапаючыся рукамі за цвёрдыя, сухія камякі глею, тонкія жоўтыя каліўцы лазы. На беразе на траве дрыгаўся акунь. Міша падняў яго, прынёс да цяпельца. «Во!» — кінуў пад ногі бацьку акуня. «Пайшло дзела! — засмяяўся Марчанок.— Паплюй на яго». Міша нечакана і праўда ўзяў у рукі акуня і тры разы фукнуў на яго, ды яшчэ і слоўцамі абагрэў: «Лавіся, рыбка, вялікая і малая!»
Ужо свяціла сонца, рассеялася над Сажом пара. Падняліся з дубоў, закружылі над лугам чароды шпакоў, узляталі так высока ў неба, што здавалася, быццам гэта не чарада птушак, а нехта сыпнуў жменю маку. У лазовым кусце вяла гуў-дундзеў вялізны паласаты шэршань: то садзіўся на лісціну, то поўз па жоўтым атожылку і ўсё чыкаў сваімі сківіцамі-клюшнямі — збіраў «зязюліны слінкі». На мелкаводдзі ўсхадзіліся, плёскалі яльцы і верхаводка.
Грышку ўжо было не да рыбы. Сядзеў на беразе, сусліў папяросу, тады-сяды паглядваў на Мішу, які, бы зацугляны, бегаў каля донак, але пакуль, акрамя акуня, болей нічога не спаймаў. Так і абеду прычакалі. Сонца стаяла яркае, высокае, чыстае, і Сож ажно зіхацеў ад бліскавак; хваль не было, бо не было ветру, а знаць, і клёў будзе паршывы: не любіць рыба ціхай спякотнай пагоды, забіваецца пад карчы, у ямы і ляжыць там нерухома, размораная; ёй ці дожджычак падавай, як тым грыбам, ці то вецер, ледзь не шквальны, калі вудачку закінуць цяжка: заносіць кручок на бераг. Усё жывое звязана нябачнымі ніцямі, думаў Грышка, урастае адно ў адно, раствараецца, як малако ў вадзе.