Выгляне верабей з дупла - сядзіць сава, брыда гэткая. Гараць савіныя вочы, яе дзве залатыя поўні. Яму ўжо і есці хочацца, вераб’ю. Высуне галаву -пільнуе сава, гнюснасць такая. Аж плача верабей.
Тым часам днець пачало. А совы ўдзень нічога не бачаць, спяць. Пачала сава кляваць дзюбай. Пачалі ў яе вочы зліпацца. Нібы хто іх мёдам намазаў.
А птушкі заспалі. Такая ў лесе раса халодная. Так цёпла ў гнязде. Ну, яшчэ хвіліну паспім. Ну, яшчэ другую.
Выглянуў верабей - спіць сава. Дзень на дварэ, ды яшчэ з непрывычкі размарыла яе ў цёплым кажусе. Верабей чакаць не стаў. Выбраўся з дупла і давай лататы.
Толькі праз гадзіну дабудзіліся птушкі савы. Глянулі ў дупло, а вераб’ём там даўно і не пахне.
- Ах ён, нахаба! Ах ён, бусурман, бессаромныя вочы! Ну і ты, сава, добрая! Не падпільнавала, так? А нашто ж тады мы па перку скідаліся?!
- А вы чаго праспалі? - спытала сава.
- Добра, яшчэ пагаворым, - закрычалі птушкі. - У пагоню! Хапаць
вераб’я!
Ганяліся яны за вераб’ём цэлы год і неяк усё ж злавілі. Хацелі спачатку пакараць яго тым, што звязаць яму крылы. Але потым раздумалі. Прападзе верабей. І калі чалавечы суд павінен трымацца за чалавечнасць, то птушыны павінен трымацца за птушынасць. Таму звязалі вераб’ю не крылы, а ногі.
І стаў з таго часу верабей скакаць адразу дзвюма ножкамі.
А саве ўсе птушкі і да гэтага часу аніяк не могуць дараваць, што яна праспала. Надта ўжо сваіх пер’яў шкада.
І вось варта саве раніцай не дабрацца да дупла і заснуць недзе пад ялінай ці кустом, - тут усе птушкі навальваюцца на яе цэлай хмарай, скубуць ды крычаць:
- Аддай маё пер’е! Ад-дай маё пер-р-р’е!
Не верыш - спытай у старых людзей, у паляўнічых, якія гэта на свае вочы шмат разоў бачылі.
І хаця сава і суцяшае сябе, што арол ды сокал яе не чапаюць, а скубуць яе, бязвінную, адны вароны, сарокі ды пахучыя ўдоды - дрэннае гэта, па-мойму, суцяшэнне.
Дробязь тая - самае гэта нікуды не вартае на свеце. Лепей ужо з арлом схапіцца, абы толькі розная жамяра ды малеча цябе не шчыкалі і не скублі.
...Адзін толькі верабей, нават і цяпер, жыве сабе і не шманае. Ну, ногі скруцілі. Падумаеш, бяда вялікая. Скача сабе на абедзвюх адразу ды заліваецца:
Жабкі і чарапаха
На беразе маленькага ляснога возера-балотца разгарлаліся, разышліся і наладзілі канцэрт жабы. Церушыў на іхнія галоўкі цёплы дожджык, свяціла праз яго сонца. Весела было жабкам - вось яны і спявалі.
І тут прыплыла пратокай з такога самага суседняга балотца-возера вялікая балотная Чарапаха. Жыла яна адна, пачула вясёлыя спевы і вось прыплыла, вынырнула, напалову вылезла на бераг і ўся аж зморшчылася ад асалоды. Надта добра спявалі жабкі.
- Жабкі, жабкі, дзень добры.
- А ты што за цуда-юда? - спыталі жабкі.
- Я Чарапаха.
- Бачыць такое не бачылі, чуць гэткае не чулі. Значыць, не можа цябе
быць.
- Ды ёсць жа я, - сумна сказала Чарапаха. - І як жа вы добра спяваеце! Паўтарыце, калі ласка. Проста салаўі.
- Можам, - сказалі ўлешчаныя жабкі.
Ку-ма, кума Бор-ршчык вар-рыла.
- Выдатна, - сказала Чарапаха. - Выключна. Жабкі-жабкі, прыміце мяне ў
свой хор.
- А ты спяваць умееш?
- Не. Я слухаць люблю.
- Дык слухай. Здалёк. Ці прывядзі сястру, якая ўмее.
- І яна не ўмее, - сумна сказала Чарапаха. - Мы, чарапахі, не ўмеем спяваць. Голасу нам не дадзена.
- Дык нашто ты нам тады? - спыталі жабкі.
- А слухаць вас хто будзе? Хваліць?
- Нас і так усе чуюць. І ўсе хваляць
- Ну і я ціхенька сядзела б ды хваліла, - сказала добрая і разумная Чарапаха.
- Дык ты, можа, яшчэ нешта ўмееш? - спытала Галоўная Жаба ў хоры, якая аж дзьмулася ад важнасці.
- Плаваць умею. Ныраць.
- Гэта й мы ўмеем. А скакаць умееш?
- Не, - уздыхнула Чарапаха.
- Нічога ты не ўмееш... А мы яшчэ нясём ікру. Жабурынне.
- Я замест яе яйкі нясу, - сказала Чарапаха. - Вялікія.
- Ф-фу, - сказала Галоўная, - яйкі... Ну, паспрабуй усё ж заспяваць.
І Чарапаха зарыпела:
Свеціць месячык з гары На шчытах у чарапах
На глыбокія віры. Сіняе святло гарыць.
- Словы нішто сабе, - сказалі жабы, - але ж голас? Бр-р-р!
- Дык я б вам - словы, а вы б - спявалі.
- Словы ў нас не горшыя. Самі прыдумалі:
Што вар-рыла, кум-ма, кум-ма?
Борш, бор-ршч, бур-ракі.
- Добрыя словы, - сказала Чарапаха, - але галасы ў вас лепшыя.
- І што гэта за “шчыты ў чарапах”? - спытала Галоўная Жаба.