Суддзя твой спіць, і спяць вартаўнікі;
А ў ката у твайго сягоння свята,
Яму й няўцям, што ты жывеш такі,
Хай вінаваты, хай не вінаваты.
Забойца, спі! У кнігах спіць закон,
I пыл палёг на літары закона —
Спакойна спі! Твой палахлі вы сон
Ніхто не прыйдзе патрывожыць сёння!
Дык што ж крычыш! Чаго баішся? Ты!..
Прад кім гатовы пахіліць калені?
Перад сумленнем? Прэч яго! Сумленне —
Вярыгі рознай дробнай свалаты!
А ты!..
I ўсё ж не спіш...
Крычыш...
Баішся ты...
* * *
Напярэдадні свята,
Напярэдадні свята
Урачыстыя твары
I чыстыя хаты,
I шчаслівыя мары
Лунаюць крылата
Напярэдадні свята,
Напярэдадні свята.
Спадзяюся на тое,
Што здзейсніцца, будзе
Гэта свята ва ўсіх,
I засмуцяцца людзі
Толькі тым, што мінула яно —
I па скверах
Вецер гоніць ашмоцце
Стракатых паперак...
СНЯГІ
У госці прыходзяць снягі
Не шумным застоллем,
Зацішшам,
Асветленых думак узвышшам
На шэрых раўнінах тугі.
Снягі —і
успаміны: чаму,
Пра што сумавалася ўчора,
Якое ўяўлялася гора
Зацішнаму сэрцу майму?
Снягі —
над усёй мітуснёй
Дасцежных маіх лістападаў,
Як вырай высокі
над садам,
Дзе дрэвы пасаджаны мной.
Снягі —
каб напоўніцца зноў
Душы маёй сумам і смехам,
Усім, што было да снягоў
I не засталося пад снегам.
* * *
Калі ваўкі збіраюцца у зграі
I глуха выюць, давяцца тугой,
Я вар'яцець паціху пачынаю,
Нібыта пазнаю, прыпамінаю
У іх выцці знаёмы голас.
Мой.
Мне жудасна.
Я чую, як звярэю.
Ратуюся чакаць, калі заднее
I знікне гэта ноч у небыццё...
I днём не ўспомню нават той падзеі,
Хоць шчэ пад языком і халадзее
Працяглае звярынае выццё.
* * *
Што за сумныя песні
спяваеш ты, Белая Русь!
Як зацішаны боль
яны ў сэрцы маім прарастаюць.
«Ой, ляцеў белы гусь...»
А куды ён ляцеў, белы гусь,
Калі ў небе тваім
толькі шэрыя гусі лятаюць?
З далячыняў сівых
наплывае самотны напеў,
Я прадоўжыць яго —
нават голас мне дай —
не бяруся...
Дык суцешыцца б тым,
што не толькі хацеў,
што паспеў
Прамільгнуць над табой,
праляцець над табой белым гусем...
НОЧ У ХАТЫНІ
Звон біўся ў звон.
Звон ападаў з нябёс.
Раскрыжаванае —
Лямантавала неба.
Дзіцячы енк,
Пах спаленага хлеба
Віхор счарнелы да яго узнёс.
Яму ў адказ
Зямля лямантавала,
Той лямант плыў ракой без берагоў!
Арэса здань, найстрашнага з багоў,
Людской крывёй на зорах праступала.
ВЕТЭРАН
Слава бокам абышла.
Па заявах, па даведках.
Не шукала — не знайшла,
Не хапіла славе сведкаў.
I каму сказаць з людзей,
Што за справы баявыя
Толькі раны балявыя
Прыпаяны да грудзей?..
* * *
Хтось затвор на вінтоўцы намацаў.
А птушкам
Збірацца ў дарогу.
Птушкі могуць вяртацца.
Кулі вяртацца
не могуць.
I нікуды не дзецца
Ад хвіліны,
ў якую
Ім сустрэцца:
Птушцы і кулі.
Неба ўскрыкне!..
I на воблака белае-белае
Кроў птушыная пырсне
Брусніцамі спелымі.
Куля болю не знае...
Шмат чародаў птушыных
Сакавік загайдае
На халодных галінах.
Ды гарачай рукою
Зноў намацае нехта затвор.
I няма нам спакою...
Бы чакаем мы стрэлу.
Ва ўпор.
РАМЯСТВО
Яму звязалі рукі за спіпой.
Надзелі пацеркі.
— Ідзі! — I з аўтаматаў
Услед яму паласанулі каты,
Забаўленыя катаўскай гульбой.
— Бягом! — Ён бег.
— Хутчэй! — Ён бег хутчэй.
Стралялі каты,
Каты рагаталі,
I справа,
Злева снайперы збівалі
Шкляныя пацеркі
З яго плячэй.
Дзінь! — пацерка.
Крычалі каты: — Брава!
Ад сумнага жыцця, відаць, яны
Такую вось вясёлую забаву
Прыдумалі ў вясёлы час вайны.
Дзінь! —
пацерка.
Агонь шкляны ўразаўся
У твар,
У вочы...
Потым вокрык:
— Стой!
О, вывучка рамесная, праслаўся!
Ён не загінуў. Ён сляпым застаўся.
Бо каты добра зналі рамяство.