Выбрать главу
Усе, хто быў мной пераможаны,— Станьце сябрамі. Я не на адзінку памножаны, На вас я памножаны, З вамі Былі мы на роўных закілзаны ў збрую, Прапахлую потам. Я сёння балюю, Вы — потым. Ва ўсіх будзе свята! Ніхто назаўжды не апошні... Зноў час, як араты, Засее ўзараныя пожні. I некага іншага Вынесе ўдача на грэбень — I кіне пад стужку на фінішы, Ламаючы рэбры.
Узвыюць разявы: "Ату! Пераможца забіты! Вось плата за славу!.."
I плёткі распусцяць, нібыта Афішамі плошчы засцелены I выслана вуліца кожная: КАНЦЭРТ ПЕРАМОЖЦАЎ А Д М Е Н Е Н Ы ! А Н Ш Л А Г НА КАНЦЭРТ ПЕРАМОЖАНЫХ!
У зале канцэртнай Засвішча ў тры пальцы галёрка... Не выжыць з працэнтаў! Пагаслая зорка — Не зорка.
Партэрныя крэслы — Дзе перхаць і перасыць — будуць парыпваць, Пакуль над аркестрам Не ўспыхне маланкаю першая скрыпка!
Нібыта збавенне, Нібы з нематы вызваленне...
Няхай на імгненне! Жыццё — за такое імгненне, Што першаю крыгай Дае крыгалому пачатак...
На сцэне, на рынгу, З пальчаткамі і без пальчатак, У прозе і ў вершах — Адчайны, нічым не падкупны, Змагаецца Першы, Каб выйшаў наперад наступны!
Не вечны ён, першы. Пад Млечным нязведаным Шляхам Ён шлях свой завершыць. Але не развеецца прахам. Душу яго ў комін Не выцягне з дымам і чадам...
Такі ж рызыкоўны — Душу перамогі ўдыхае нашчадак.
Такі ж непадробны: Адчайны, вясёлы, прыгожы,— Ва ўсім ён падобны На тых, хто яго пераможа. Хто пойдзе да мэты, Як рэкі Ідуць праз парогі...
Каб чыркнуць каметай На небе крутым Перамогі!

ЕС 987 654 З20+1

Стэнаграма аднаго эксперымента

— Шэф, мы гатовы.

— Паехалі.

НАД ЗЯМЛЁЮ КРУЖУ ПАДРАНКАМ ДЗЕ АРЭХАВЫЯ КУСТЫ ТАК ПУСТЫЯ ЯК ПАД ФІРАНКАЙ ВОКНЫ ВЫБІТЫЯ ПУСТЫЯ
ДЗЕ ЗВЯЛІСЯ СЛЯДЫ ЛАСІНЫЯ ДЗЕ Ў ЛАГЧЫНАХ ДАКУЛЬ ВІДАЦЬ ПАВУКАМІ ДЫМЫ НА АСІНАХ ЯК НА ШЫБЕНІЦАХ ВІСЯЦЬ
ДЗЕ НА ЧОРНЫ ДЫВАН СУНІЧНІКА ШТО Ў КУРОДЫМЕ СПАРАХНЕЎ СЯДЗЕ ЗМОРАНАЯ СІНІЦА I ЎЖО ЛАПКАЙ НЕ ЗВАРУХНЕ
ДЗЕ ПРАБІТЫ ЛЯСНЫЯ ШАТЫ СКАМЯНЕЛЫМІ ВЕРШАЛІНАМІ БЫЦЦАМ ПОМНІКАМІ ГЕРАСТРАТАМ

— Стоп, рабяты!.. З памерам нешта не тое. Праграмісты!.. Самусёў, у чым справа?

— Натхненне прапала. Паэтэса ўсё-ткі.

— Пашуткуй мне!.. Запускай, няхай хоць рыфму ў апошнім катрэне вымучае.

— Да якога слова?

— Вершалінамі.

ВЕРШЫ ВЕРШАЦЦА ВЕРШМАШЫНАМІ

— Стоп! Хто лексіку ўводзіў? Скуль такія адзінкі?

— Лексема в е р ш у заданні была:

"Э к а л а г і ч н ы в е р ш".

— А в е р ш м а ш ы н а скуль?

— Сама прыдумала.

— Гы-гы.

— Каму там смешна?

— Самусёву.

— Выбачайце, шэф. Анекдот успомніў. Расказаць?

— У аддзеле кадраў раскажаш. Запускай!

ПОЎНЫ ВЕРШАМІ I БЫЛІНАМІ ЛЕС ЛІСЦЁВЫ ХВАЁВЫ ЗМЕШАНЫ ЛЕС ТЫ ПОМСТАЮ БУДЗЕШ УСЦЕШАНЫ СКРОЗЬ АРЭШНІКІ МЫ ЯК ВЕРШНІКІ ПРАЛАМАЛІСЯ
НЕ ДА ВЕРШЫКАЎ

— Чаму спынілася? Усё ж нармальна.

— Характар паказвае. Лірычнае я.

— Ты ў мяне дажартуешся!

— Думае яна, шэф.

— Яна думае! А ў цябе галава для чаго?

— Для перасадкі.

— Для лысіны ў цябе галава.

— Я не вінаваты, што лысы. Мяне ўраклі малога.

— Пайшла!..

НАС НІБЫТА ЎРАКЛІ СУРОЧЫЛІ I ЗЯМЛЯ У ЗАВОДАХ I ФАБРЫКАХ НА АРЭШЫНЕ ЯБЛЫКАМ СТОЧАНЫМ ЛЕДЗЬ ВІСІЦЬ ПАСАДЗІ СВАЮ ЯБЛЫНЮ

— Ну што там, нарэшце!..

— Засаромелася. Яблык на арэшыну павесіла.

— Ёй усё адно: што арэх, што яблык. Абы круглы.

— I лысы.

— Гы...

— До выдурвацца!

— Шэф, сур'ёзна: не ідзе ў яе сёння гэты памер.

— А што за памер такі? Ямб? Харэй?

— Гекзаметр.

— Гы-гы.

— Каму там зноў смешна?

— Самусёву.

— Выбачайце, шэф. Гамера ўспомніў: вяртаецца Адысей з камандзіроўкі...

— Самусёў!

— А жонка...

— Самусёў!

— Што?

— Ты ў Грэцыі ў камандзіроўцы быў?

— Не.

— I не будзеш. I жонцы гэта перадай.

— Шэф, пашкадуйце... Паспрабуем накінуць пару стоп.

— Накінь. Толькі гэта апошняе, што ты ў мяне робіш.

ПОМСТА ЛЮДСКАЯ НІШТО ПЕРАД ПОМСТАЙ ПРЫРОДЫ СПРАТЫ ЛЮДСКІЯ НІШТО ПЕРАД СПРАТАМІ ВЕЧНАСЦІ СПРАТАМІ ВЕЧНАСЦІ СПРАТАМІ ВЕЧНАСЦІ ЗНІКНУЦЬ У ВЕЧНАСЦІ СПРАТАХ ЛЯСЫ I НАРОДЫ БЕЗ ЧАЛАВЕЧНАСЦІ БЕЗ ЧАЛАВЕЧНАСЦІ БЕЗ ЧАЛАВЕЧНАСЦІ БЕЗ ЧАЛАВЕЧНАСЦІ БЕЗ ЧАЛАВЕЧНАСЦІ

— Самусёў! Доўга яна заікацца будзе?

— Заклініла яе на чалавечнасці. У, жа-ле-за!

— Эксперымент скончаны. Нікога не затрымліваю. Усе вольныя.

— Шэф...

— Прывітанне жонцы, Самусёў!

БАЛАДА ГОРАДА
Перад сённяшнім днём на далонях маіх, як на плошчах, піраміды гадоў. Ім пара ўжо зрабіць пералік. Быў год-горад... Калісь я увайшоў у яго пераможцам, адштурхнуўшы плячом — непатрэбны вяртацца — цягнік.
Я з'явіўся спазнаць таямніцу свайго існавання, кругабегу твайго,— горад, ідал мой, сфінкс,— каб дапяць ад асноў да высноў і на зданях таемных, на вежах каменных маўчання, на шляхоў скрыжаваннях развесіць імклівыя ветразі слоў.
За наіўнасць караюць... Ты ў зрэнках загадку затойваў, калі я трос цябе за грудкі і крычаў: — Разгадаў!
Знаў, якая адплата прыдумана лёсам за тое мне?.. Ці не знаў?
Ты маўчаў... Бубны плошчаў маўчалі. Маўчала струна кантрабаса-праспекта. На цымбалах правулкаў і вулак дарэмна я граць спрабаваў!
Знаў ты тое, што прыйдзе яна, загадае: — У пекла!
Горад! Ідал мой! Сфінкс! У якіх пірамідах яе ты ад іншых хаваў?
Ніспаслаў яе помсціць? Што ж, каці свае вуліцы глуха, зледзянелым асфальтам пад нагамі ў мяне халадзей, падстаўляй сваё вуха каменнае, радасна слухай святкаванне надзеі — і роспач: не стала надзей.
Рукі так вырываюць!.. Я кожнай збалелай гадзінай, што прайшла без яе — катавамы мільёны разоў!