Вокладкі якія... О-го-го.
Ну, стаяць. А толку? Што з таго?..
Дык нашто пісаць і для чаго
Тое, што нікому не патрэбна?
I пра што
Пісаць?.. З грудка свайго
Услаўляць праслаўленых?.. Ганебна,
Бараніць абдзеленых? Каго?..
Не, пара канчаць!..
Труха, кара,
Мітульга наўкола, мішура,
Сцёртых слоў біблейская аскома.
Рві апошні ліст з календара!
Пра жыццё наскрозь усё вядома.
Што за ім? —
даведацца пара.
Хто ў жыцці трымае? Толькі страх.
Страх адзін,
Што там
Таксама прах,
Прах адзін — і болей анічога,
Ні чарцей ніякіх і ні бога.
Як
з труны
глядзіць
нябожчык
строга!
Што ў яго заплюшчаных вачах:
Скончаная,
Новая дарога?
Будучага цені ці былога?
Што ён бачыць у бясконцых снах?
Вершы — сны.
Паэзіі тамы —
Соннікі. Паэты — шарлатаны,
Ашуканцы, шулеры, шаманы,
Вечнікі кайданаў і турмы...
Геніі, прарокі —
з іх гурмы.
Па заслугах — суд ім! Бо якы
Пасярод разбою і вайны
Навявалі залатыя сны,
Клікалі ў завоблачныя высі...
Ну якія
з гэтых сноў
збыліся?
Што ў іх кнігах, акрамя маны?
До маніць. I іншым, і сабе.
До штукарыць. Потам на ілбе,
Балявой крывінкай на губе
Не мана, а праўда праступае:
Слову, што народзіцца ў табе,
Далакоп магілу ўжо капае.
Сіла слоў... Якая ў слове сіла?
Колькі слоў у кроў перамясіла
Сіла ўлады, зброі —
і магіла
Роўная з зямлёй. Пясок ды жвір.
Весяліла слова, галасіла.
Вопратку блазенскую насіла,
Распранулі —
пустата. Пухір.
Зеўрыць пустата. Яна гатова
Праглынуць.
Адрокшыся ад слова,
Трэба адракацца ад жыцця.
Больш рабіць няма чаго...
Хаця..."
Верш начны перапісаў нанова.
Адкаваў радкі, нібы падковы.
Плакаў і смяяўся, як дзіця.
...Пра адчай забыўся канчаткова.
Л і р ы ч н а е а д с т у п л е н н е
Пабочная тэма
Пакуль няма сямі гадзін,
Зганяй у краму...
Паэт на свеце не адзін —
I ў гэтым драма.
Ёсць
у паэта
канкурэнт —
Паэт таксама.
I ў тым паэзіі сакрэт
Таемны самы.
Паэтаў, як травы ў аўсе.
З іх кожны —першы.
I, славы прагнучы, усе
Складаюць вершы.
Грызуць адну і тую ж млосць,
Куды ім дзецца...
Таму і ў крамах чэргі ёсць
I ў выдавецтвах.
Калі паэт на белы свет
Глядзіць пахмура,
То гэта значыць: канкурэнт
На верхатуры,
Калі на вадапой паэт
Ідзе да квасу,
То гэта значыць: канкурэнт
Ачысціў касу.
Калі паэт, нібыта прэнт,
Ляжыць на ложку,
То гэта значыць: канкурэнт
Зрабіў падножку.
Калі ж паэт разбіты ўшчэнт
(Як кажуць: выпаў),
То гэта значыць: канкурэнт
З кім трэба
Выпіў.
I тут ужо не шах, а мат,
Пішы прапала...
Адсюль выснова акурат:
З кім піць не трэба — гэтых шмат,
З кім трэба — мала.
I канкурэнцыя расце,
Паэт
Цясніцца,—
Бо маладзейшыя ў хвасце
Не хочуць віцца.
Яшчэ не ўмеюць гаварыць,
А пішуць, пішуць...
Ну як тут жыць? I як тварыць?
Не жыць тут, хай яно гарыць,
А хоць бы выжыць.
Пара суняць паэтаў раць,
Што рвуцца ў бойку:
Усіх іх пранумараваць,
Па рангах іх рассартаваць
I па абоймах.
Хто геній — геній. Не — дык не.
Не геній, значыць.
(Я сартавальнікам
Мяне
Прашу назначыць.)
Навошта рваць у бойках поўсць?
Ёсць для дзяльбы парадак, ёсць
Законы неба.
Закон дзяльбы: чым болей ёсць,
Тым болей трэба.
А хто не хоча паспытаць
З дзяльбы навару,
Тым прывілею даць:
Пісаць
Без ганарару.
Няхай пакажуць свой імпэт!
Няхай крычаць пасля:
Паэт
Не прадаецца!..
А хто паэт? А той паэт,
Хто выдаецца.
Ці раз, ці два разы на год...
Бяда якая,
Чытае там яго народ
Ці не чытае!
Звіняць хай словы пустатой —
I той паэт, і той, і той...
Усе — паэты.
...Ускоч на пастамент —
I стой
Да скону свету.
Ч а с т к а ч а ц в ё р т а я
Імя
Не так і наеты паэты,
Не так і напіты,
але ж
Пасады,
Аклады,
Партрэты...
Хоць музу зарэж.
Я сам не святы перад словам.
Напісана досыць лухты.
Таварыш мой — мех праваты.
З высокіх пазіцый, сурова
Ён судзіць... А позірк —пусты.
На зайздрасць здаровыя нервы
Ні боль не грызе, ні віна.
Я грэшны, а ён прававерны.
I глуха.
Сцяна.
Ад шчырасці —ножкі ды рожкі.
Нібыта ў паэзіі ўсёй
Мы з ім падзялілі дарожкі
I кожны бяжыць па сваёй.
Таварыш мой, што гэта з намі?
Што ў нас адбываецца, брат?
Страшней за цунамі
Развал і разлад.
Душа па душы лямантуе,
Прабітая плачам да дна,
I ад самагубства ратуе
Святая надзея адна.
Хоць што там надзея... Радзее
Кагорта паэтаў, ірдзее
У небе іх шлях праз вякі...
Учора ўскладалі надзеі —
А сёння ўскладаюць вянкі.
Як жыць, калі не спадзявацца?
Не страшна з жыццём развітацца,
Сканаць на крыжы за яго,
Адно толькі страшна: баяцца...
Таварыш! Каго і чаго?
Засцелем сталы абрусамі,
Успомнім у горасны час,
Якія імёны за намі
Стаяць
і ўзіраюцца ў нас!..
Таварыш!
Калі называюць паэтам
! пішуць у кнігах
П а э т —
Няёмка,
нібыта ўвайшоў без білета
Туды, дзе спытаюць білет.
Я ведаю: я вінаваты,
Віна мая — не навіна,
I ўзнята дзясніца расплаты...
Пакайся! I ты вінаваты,
Таварыш мой, толькі віна
Хаваецца ў норы, у спраты.,,
Якія балючыя страты!
Якая глухая сцяна!
Мы ўсе вінаваты! Павальна!
За чыстым сталом памінальным
Давай спавядацца ў віне...
Ты —не. Ну, вядома, ты не.
Выносіш чарговыя труны.
На сходах
з высокай трыбуны
Шпурляеш маланкі і гром.
Ты зблытаў з трыбунай
Трыбуна,
Паэта — з гаваруном,
З якой недаступнай парыльні
Ты гэтакі выйшаў стэрыльны —
Хоць рві на бінты?
Не кожны там мыўся, дзе ты.
Чакай, не хавайся ў кусты.
З брыдоты крычу, з бруднаты:
Паэзія — не гаварыльня
Малой ці вялікай лухты.
Паэзія — не апяванне
Айчынных дубоў і балот,
Паэзія — адчуванне
Адказкасці за народ.
Народ— не трыбунная помпа.
Не шырма для ўласных выгод.
Народ — гэта кожны, хто помніць,
Што ён, а не хтосьці,— народ.