Ня меў свабоды ён ад іх ніколі.
Шукаў, пытаў — нічога не знайшоў.
Глядзеў на ўсё зь нявычарпаным болем
I піў ваду зь гліняных гладышоў.
Суцішыў смагу з рэк Дняпра і Сожа,
Дзьвіны і Нёмну, безьлічы крыніц.
А ці душу пакрыўджаную зможа
Ён перазвонам струнаў напаіць?
Навакол людзі быццам скамянелі.
Ці-ж будуць слухаць сьціплую ігру?
А тут яшчэ і старасьць стогне ў целе,
Ламае косьці ў золкую пару.
Няўжо ляжыць жалоба на пачуцьцях,
I ты адзін адкінуты людзьмі,
Навошта думкі горкія снуюцца?
Зайграй ты перамогу, загрымі!
Яшчэ па струнах спрытна ходзяць рукі,
Ты іх з цымбальнай радасьцю зрадні!
I за табою пойдуць твае ўнукі,
I загарацца восенскія дні.
Няхай зямля абсыпаная лістам,
I голы сад у холадзе заснуў.
Ідзі ў жыцьцё вясёлым цымбалістам,
Іграй пра ветласьць, вусны і вясну.
1927
Вершы з Капры
НА ТЭРАСЕ
На шырокай тэрасе —
Радасьць звонкай гітары.
Нехта сэрцам стараўся
Дагадзіць маёй мары,
Дагадзіць маёй песьні
На сулад, адмыслова.
I спляталіся цесна
Гукі струнаў у слова.
I я слухаў той голас —
Сілу тонкай прынады.
На жыцьця майго полюс
Паплылі сэрэнады,
Паплылі нада мною,
Над маёю самотай
Хараством, цяплынёю
I салодкай пяшчотай.
Я ў пакуце пакора,
Засмучоны салоўка.
Непазбытае гора,
Як на горле вяроўка.
Боль праходзіць праз прызму,
У пачуцьцях — замова.
I на Капры капрызна
Ў песьню просіцца слова.
АГАВА
Выразаеш сэрца на агаве
I гаворыш любай пра пачуцьці...
Ты разьбою памятку паставіў,
Як разбой эротыка ў закуцьці.
Ты красу зялёную параніў
Беднай жыцьцярадаснай расьліне.
I стаіць яна ў набожным стане,
Чуе ў садзе музыку Расьсіні.
I свае мясістыя далоні
Разьвінае, молячыся сонцу.
Вось любоў у залатым палоне,
А твая палошчацца ў палонцы!
Лёгкадумнасьць. У руцэ сьцізорык.
Сок густы і сьмяга маладая...
Колькі розных літараў і зорак
3-пад ляза на зеліва спадае!
Калі маеш сэрца, дык навошта
Выразаеш сэрца на агаве?
Усёроўна гэтым дзікім коштам
Не заслужыш прыязьні і славы.
НА ПЛЯЖЫ
Мы з табою ляжам
Блізу хвалі.
Над бязьлюдным пляжам
Сінь, каралі...
Гэта твае вочы,
Твае вусны,
I твой сьмех дзявочы
Так спакусны.
Ці ня раз плячыма
Паціскала:
Тут усё магчыма
Ў гордых скалах.
Тонкі шоўк бікіні
Скраў твой сорам...
Мора пену ўськіне, —
Мы паўторым,
Лясьнем даланямі
Па тэй хвалі,
У якой мы днямі
Пал хавалі.
* * *
Даўно завялі анэмоны...
Чужая прыйдзе — ў сьвет пакліча.
У Рафаэлявай Мадоны
Зазьзяюць вочы таямніча.
А я зірну і усьміхнуся,
I позірк мой спляту зь дзявочым,
I мы ў сьпякоце і спакусе
Напэўна шмат чаго захочам...
I разам радасьць, боль і мукі,
I ўсё, што ёсьць на белым сьвеце,
Адзіным рухам схопяць рукі
Ў гарачым поціску, прывеце.
* * *
Цыкады ў перазвоне.
I яшчаркі на скале.
Ля выспы Фаралёні
Пяюць, сьмяюцца хвалі.
Круты ўзьбярэжжа выступ
У мокрай парусіне...
Навокал урачыстасьць
Зямлі і чыстай сіні.
I небасхіл і мора
Зьвязала сонца гужам.
Дармо ад сьпекі змора —
Я выглядаю дужым.
Басонаж на каменьні,
На войстрым і шчарбатым,
Стаю, і ў захапленьні
Пяю з блакітным сьвятам.
НА ЛЁГКІМ ЧОЎНЕ
Я раніцою ў белай вілі
Адчуў усё: і кветак пах,
I рыбы смак, што налавілі,
I сілу сьвежасьці ў руках,
I кіпень песьні ў кіпарысе,
I ў сонным моры сонца ўсход...
Душа, жаданьням пакарыся,
Вядзі мяне ў блакітны грот.
На лёгкім чоўне зь сіньёрынай
Мы паплывем паўз берагі,
Зь імкненьнем, з мэтаю адзінай
Убачыць сёньня сьвет другі,
Прыгожы сьвет, гульню прыроды,
Пячору з казачным сьвятлом,
Дзе па вадзе, здаецца, бродам
Пайшоў-бы зь любай за чаўном.
Там дно глыбокае паднялі
Праменьні дзіўнай сінявы.
Там цішыня празрыстай хвалі,
Там шлях губляецца крывы.
СІНЬЁРЫНА
Даўней харошая мая
Цьвіла ў маёй краіне.
А сёньня рыхтык, бачу я, —
Сястрыца ў сіньёрыне.
I саламяны капялюш,
I ў гэткі-ж колер кудры;
I у вачох — лясная глуш,
Пагляд спакойна-мудры.
Я перайшоў вялікі мост
Адлегласьці і часу.
I падымала песьня тост
За дзень вясельля шчасных.
Так зразумелай мовай мне
Сьпявала сіньёрына.
Ласкавы голас зазьвінеў
Далёкім успамінам.
I маладосьць ізноў са мной,
I сонца ў кіпарысе...
I ў сьне стаяла пад сасной
Вясёлая Марыся.
АЗАЛІЯ
Вясна ў цябе, Італія!
А Капры — сьветлы кут.
Цьвіце, гарыць азалія —
Пунсовы гэты цуд.
Вунь краскамі вясёлымі
Штурмуецца гара.
Пялёсткаў іхных полымя,
Як раньняя зара.
I сонца над азаліяй,
I морскі вецер дзьме:
— Азалія, — сказалі ёй, —
Ты ў залатым вязьме.
Цьвет ружаў, радасьць гэтая
Прынесена вясной.
Цьвіці, цьвіці, сагрэтая
Паўдзённай цяплынёй.
Пясьняр з ваколіц Случчыны
Нязнаным тут хадзіў, —
Вясёлы, і засмучаны,
I ўзрушаны наўзьдзіў...
Я ўсё тут бачу іншае —
Садоў інакшы строй,
Над Капры неба сіньшае...
I песьні нада мной
Пяшчотнымі ды звонкімі
Зьліваюцца ў салют.