Выбрать главу
Не зніклі песні, што пяяў калісь для нас на дудцы пасярод начы... Алесь паціху дудачку ўключыў — i песня-думка паляцела ўвысь.
Выводзіць чыстым голасам Алесь, i падпявае рэчанька-дачка. Мужчыны песню ведаюць... Але няма між ix Мацея Бурачка.
З выгнання ён вярнуўся. Не памёр на стыку двух вякоў. Яго пара заўсёды... Але як спявае хор? Ці ў лад з настроем сумным дудара?
Toй песняю-душою не крыві! Хоць трэсйі, ды не кідайся ў адчай... I як не стане, сапраўды, крыві, знайдзі Алеся,— гранне не канчай.
СЛОВЫ
Веру словам — дзіцячым слязам, што кладуцца на сэрца цяплом. Можна словам смяротна ўкалоць. Легкамысным паколешся сам. Словам чыстай крыніцаю плыць, у птушыных звінець галасах. Паспрабуйце на словы злавіць кракадзіла ў тутэйшых лясах! Не занось у захмарную высь... Камяком у грудзях не замры... Быць я марыла словам калісь, што загоіць пакуты зямлі.

Неспадзяванкамі радуе лес

* * *
Як гушкануць мяне, не модную, вачэй шчаслівых каруселі: між горада — раку маркотную, каля ракі - як на вяселлі.
Слязы адчыненыя весніцы— хай птаха-бура залятае. Заглядваюць святыя грэшніцы — замоўлю грэшная святая.
Мяне, нібы шрацінкай граду, пратне чужая таямніца. Што ў каляровых снах сасніцца, прыму за праўду.
Праз недарэчлівую змору спраў да канда не давяду. Але за песенную мову я спражу сэрца на ляду.
ПРАГУЛКА З БОНКАЙ ПАД ДАЖДЖОМ
Шчэрыцца з гушчы галля гром ненажэрны, галодны. Хораша з Бонкай гуляць па старажытнай Гародні. Хораша чыстыя вулкі міткай дажджу цыраваць. Грому спякотныя вусны будуць дамы далаваць.
Дождж палівае, нібы з карца. Бонка дае са стромы нырца. У хованкі з громам гуляе маланка. Неба стракатае, бы маляванка.
Вылезла Бонка з Нёмнавай плыні, як страсянулася — лівень як хлыне!
Нёман, i горад, i дрэвы, i неба ліўнем памыюцца да чыстаты. Толькі патопу баяцца не трэба — вельмі высока ў Гародні масты.
ДРАЖНІЛКА
Бегла за ценем паўднёвым кароткая ноч, зоры ў каралі нізала дзяўчынцы адной, каб шчабятала дражнілку такую за мной: «Хочаш пацешную песню, пад неба падскоч. Гром аглушыў чаравальніцу, грому зашмат. Між частаколу прамення увязла яна. Толькі крынічка не мае ні стомы, ні дна...»
«Што ж мне з крынічкі звіць у нябёсы канат?» Песню сябры падпяваюць званчэй i званчэй. Дзень працавіты стамляе, а ноч для сустрэч.
«Каб не было паміж ix завідушчых вачэй! Песні пырнуць вельмі зручна між рэбрамі меч». Світка ахоўная! Выткаў давер мне яе з добрых настрояў на беразе шчырай ракі. Нават калі застануцца толькі шматкі, будуць служыць мне шчытом, покуль сэрца пяе.
* * *
Нябачны мастак з дзёрзкаю рызыкай закрэсліў неба белаю рыскай.
Але звінела неба высока, зацягнутае на заходзе імглой. Трымала яго на лапках сасонка. Але злучалася неба з зямлёй.
НЯМНІШЧА
Нямнішча, парослае борам, за вёскаю Гожай. Страчаўся там Нёман з вясковай дзяўчынай прыгожай.
У роспачы маці: дачка адаб'ецца ад рук. Хіба ж гэты Нёман-вірутнік прыстойны дзядюк?
«Не дам!» I знайшоўся жаніх пры поўным гумне, які падабаецца маці, дачцэ яе — не. Як з хаты ўцякала, пасталі ў вачах тарапы. Пабегла за Нёманам... Што ёй чужыя тарпы? Вандроўных пацёмкамі страшыць за Гожай нямнішча. I маці ігрушай вартуе чужое гумнішча...