“Ой, яшчэ ж і сена!” Давялося вярнудца, каб узяць граблі. Пакос быў за вёскай, якраз у тым напрамку, куды павінны былі ісці група Хабірта і рэкон Мутант. Хабірт не мог прыняць самастойнага рашэння, але пасля таго як атрымаў ад Атэна загад дзейнічадь па абставінах, вырашыў, што не будзе парушэння, калі ён і яго група дапамогудь аноферу выканадь яго місію: “паварушыць сена”.
Па лініі экстраннай сувязі прыйшло паведамленне пра блакіроўку свядомасці аднаго з жыхароў Ажарцоў групай Клаліта.
НА ЗВАЛЦЫ
Участковы Уладзімір Пятровіч не паехаў туды, дзе фермер Прахарэнка бачыў Хабірта. Паступіў сігнал, што “серабрыстыя” ўжо за мехдваром, на звалды спісанай тэхнікі.
Рэкон Берсерк стагнаў ад захаплення, абмадваючы праржавелыя касілкі і сеялкі, калі Клаліт паведаміў яму пра набліжэнне абарыгена на механічным транспартным сродку.
- Стаяць, дзе стаіце, і не варушыцца!
Пятровіч заглушыў матадыкл, злез з яго, на хаду расшпіліў кабуру і падышоў да “серабрыстых”.
Функдыі Берсерка не ўключалі завязванне кантактаў з прадстаўнікамі Эорты, а навязаныя кантакты прапаноўвалася разглядадь як цікаўнасць ці агрэсію. Несумненна, тут была агрэсія.
- Аддай мне сваю жалязяку, прапанаваў ён участковаму.
- Я табе, блін, аддам! Рукі ўгору! Хэндэ хох, можа, так зразумееш.
Берсерк і яго група паднялі рукі.
- Навошта? - спытаў рэкон.
- Не размаўляць! У калону па аднаму - і наперад! У мяне будзем разбірадца.
Берсерк, а за ім і астатнія, апусцілі рукі.
- Атэн не казаў, што цяпер камандуеш намі ты. Значыцца, ты вораг. Цябе трэба нейтралізаваць.
Участковы зняў “макарава” з засцерагальніка і стрэліў у паветра.
Берсерк правёў позіркам кулю і сказаў:
- Свінец, бескарысны метал. З яго толькі цадкі рабіць.
Пятровіч ліхаманкава прыкідваў, як жа яму весці гэтых
прыдуркаў у вёску: матадыкл кінуць ці што? Раскурочаць яшчэ якія піянеры.
Раптам свядомасць яго пакацілася з усё большай хуткасцю назад і асобнымі эпізодамі: развод з Наташай; курсы павышэння кваліфікацыі ў сталіцы; чамусьці зімовая ноч з поўняй; школа МУС; войскі сувязі; бойка ў пятым класе з сямікласнікам Блыхой. Вось ён, васьмігадовы Валодзька, на дыбачках бяжыць праз пожню ў кукурузу; вось, чатырохгадовы, саромеецца ісці ў калгасную лазню з жанчынамі, і бадька абяцае, што возьме яго з сабой; цёплыя маміны грудзі і лямпачка, што прымушае зажмурыць вочкі; бэзавая цемра.
Рэкон Клаліт, які блакіраваў свядомасць участковага, звязаўся з галоўнай групай і атрымаў указанне даставіць агрэсіўнага абарыгена на базу і трымадь там да адлёту. Берсерку было загадана ўтрымлівадь тэрыторыю мехдвара і чакаць мясцовых рэконаў для сумеснай работы.
КАВАЛЬЧЫК І СТРУНЕВІЧ
Галоўны інжынер і галоўны механік выйшлі на ганак канторы. Струневіч, якому да пенсіі заставалася пяць гадоў з хвосцікам, быў не толькі азадачаны, а нават прыгнечаны. Кавальчык, наадварот, пачуваў сябе спакойна і весела.
- Ну што, Анатоль Іванавіч, якія планы?
Струневіча ў прынцыпе раздражняў Шурык, хлопчык-мажор. “Зялёны, як гусінае г.”, - так часам завочна характарызаваў галоўны інжынер галоўнага механіка. Сам Анатоль Іванавіч працаваў у калгасе больш за чвэрць стагоддзя, а гэты толькі і чакае, як бы зліняць з Ажарцоў. Быццам у іншых месцах мёдам намазана. Галоўнаму інжынеру ўспомнілася армія, калі ён, дваццацігадовы старшына Струневіч, ездзіў на танку па бруку Прагі і, седзячы на вежы, пстрычкай адкідваў недакуркі. “Напэўна, і чэхаславакам тады не вельмі прыемна было. А гэтыя таксама нейкі доўг выконваюць, трасца іх мадеры!”
Аднак тут была свая зямля, дом, жонка Лена, унучак Андрэйка на канікулах.
- Ты вось што, мэн. Так проста мы ад гэтых рэконтаў не адмажамся. Таму - цягнем час. Ты ідзі на мехдвор, дакладней, на звалку. Вазьмі газарэзчыка з пастом, пару слесараў і ўвесь гэты металалом рэжце падіху, як бы рыхтуйце да здачы. Калі што, будзе як апраўдадца, а забяруць - ніхто не заўважыць. Тэхніку не чапай ні пры якіх абставінах: здымудь галаву і з мяне, і з цябе - не паглядзяць, што малады. А калі “бліскучыя” паспрабуюць табой камандаваць, пасылай на хрэн, кажы, што іхні камандзір на цябе адказнасць усклаў. Старэйшы, як яго, Антэн іхні, чапляць будзе - растлумач, што добрая тэхніка патрэбная, каб транспартаваць металалом. І не спяшайся, цягні час.
- А вы куды, Анатоль Іванавіч?
- Паспрабую прарвацца ў раён. А што ім казаць, не ўяўляю. Па дарозе прыдумаю. Пачнуць марсіяне мяне шукаць - скажаш, што захварэў, напрыклад. Цягні час, карадей. Калі мужыкі лішнія пытанні задавадь будудь, растлумач, што ўказанне з раёна, і дадай, што пасля работы аванс павінны даць. Гэта заўсёды дзейнічае. Пра ўсё забываюць. Не павераць - спашліся на мяне.