“Пра Жлобін пісалі нядаўна ў некалькіх нашых газетах. Сэнс і пафас асабліва ўсхваляваных артыкулаў “Міраж” і “Грэхападзенне” зводзіўся да таго, што астравок часовага гарадка іншаземцаў ператварыўся ў прытон, вакол якога бушуюць страсці мясцовых і заезджых куртызанак. Да смачных, з “клубніцай”, апісанняў оргій аўтары дадалі характарыстыкі: “за прывабнай знешнасьцю хаваецца подленькая душа”, “усю іх мараль можна змясціць на адным банкноце”… Гэта пра ўдзельніц тых оргій. З’яўляюцца слушныя пытанні: што гэта вытвараюць іншаземцы на нашай тэрыторыі? Дзеля чаго мы цярпім гэты шалман?..”
Такія вось жлобінскія жарсці часоў перабудовы. Да гонару аўтара таго нарысу, ён тлумачыць, што насамрэч рабілі іншаземцы ў Жлобіне. Будавалі завод. А яшчэ выраблялі ў Жлобіне каўбасу – было там такое сумеснае прадпрыемства “Аўстрабел”. І дагэтуль знайсці жлобінца або жлабінчанку, якія валодаюць нямецкай, не праблема. Аўстрыйскі след. Не аўстра-венгерскі, вядома, але ўжо нешта, што лучыць усходні Жлобін з мілай майму сэрцу Еўропай. Хто ведае, можа, у нейкім Лінцы або Грацы, а мо і ў самой Вене сядзіць цяпер які-небудзь Ёзэф фон Бёзэн і ўздыхае, пераглядаючы старыя фотаздымкі:
“Шлопін, майнэ лібэ…”
Другая галоўная славутасць Жлобіна і галоўная нацыянальная меншасць – гэта, ясная рэч, звяры са штучнага футра. Іх у горадзе, бадай, не менш, чым беларусаў. На месцы тых звяроў я б зарэгістраваў грамадскае аб’яднанне і вылучыў бы ад гэтых бухматых нацменаў дэпутата ў гарадскую раду. А лепш двух. Зялёнага Льва і Сінюю Зайчыху. Чаму? Бо менавіта яны былі першымі жлобінцамі, якіх я пабачыў у сваім жыцці.
Памятаю як сёння: цягнік, у якім мы ехалі ў Крым, спыніўся на нейкім вакзале. І проста ў акно купэ палезлі яны – зялёны леў, які засланіў сваёй кіслотнай грывай назву станцыі, і сіняя зайчыха, вушы якой выраслі над галовамі пасажыраў, як лісце крымскай пальмы. Нехта прыкрыкнуў на іх – і звяры неахвотна пакінулі купэ. На пероне пад вокнамі стаяў цэлы натоўп такіх істотаў, паміж якімі заклапочана бегалі мясцовыя жыхары. Гэта цяпер вядома, што ў гісторыі горада былі такія часы, калі заробак жлобінцам і жлабінчанкам выдавалі футрам. І вось нехта з жыхароў здабыў выкрайкі – і бізнес расцвіў.
“А где твоя мама работает?” – пыталася ў сярэднестатыстычнага жлобінскага школьніка настаўніца, якая збірае звесткі пра сваіх апекаванцаў.
“На ігрушках”, – адказваў школьнік.
“На ігрушках” – у гэтым адказе было ўсё. Надзеі, расчараванні, цынізм, любоў, вера: цэлая філасофія жыцця, а наастачу і прыхаваная іронія, без якой не выжыць.
Хто б мог падумаць, што тыя пульхныя стракатыя звяры з ГУМаў і ЦУМаў, якіх у дзевяностых модна было дарыць дзяўчатам, – родам са Жлобіна, строгай, стрыжанай налыса сталіцы беларускай металургіі?
Сюды добра прыязджаць раніцай, калі ўсё падаецца такім павольным: рухі, словы, час… У Жлобіне прыгожы вакзал. Чыгунка – гэта тое, што не дазволіла Жлобіну падзяліць лёс большасці беларускіх мястэчак. Але сам ён – горад з нашых васьмідзясятых. Там і застаўся, там яго і трымае дзяржава. Калі думаеш пра Жлобін, неяк шкадуеш, што савецкая перабудовачная журналістыка адышла ў нябыт. Што ніхто ўжо не напіша пра гэты горад звяроў і людзей так, як ён гэтага заслугоўвае:
“Стаіць на прывакзальнай плошчы Жлобіна алебастравы помнік Леніну, пакрыты пазалотай. І калі па рэйках праходзіць цяжка нагружаны састаў, з трэшчын пазалочанай скарынкі сочыцца шэры пыл…”