Выбрать главу

— Ты, дарагуля, дзе ні з’яўляешся, дык абрастаеш мітынгамі. Бо сама любіш памітынгаваць.

— А што я пад канвоем яе павязу? Дайце міліцыю.

— Я табе дам міліцыю. Добра. Прыедзем. Папярэдзь жанчын — міністры едуць. Каб не вельмі яны там…

— Нам ехаць? — зноў спалохаўся міністр культуры.

— Хіба вам не хочацца пагаварыць з народам? Між іншым, культурны інтэрнат — фабрыкі музычных інструментаў.

— Гэта не мая фабрыка.

— Не твая — не мая. А чыя? Вось так i дзелім. A людзі нашы. I бяда наша!

— Паедзем, паедзем, — ахвотна згадзіўся міністр здароўя.

Пыльчанка сам трохі баяўся, што каля інтэрната сабраўся натоўп, i мужчыны ўжо, безумоўна, пад градусам. Але, сустракаючы спачатку «штурхачоў» з вобласці i з Мінска з гумарам, ён паступова раздражняўся супраць ix: навошта едуць? Без інфармацыі, больш шырокай i глыбокай, чым тая, якой валодаюць яны, абарыгены, без інструкцый — што рабіць i як рабіць, без прыбораў i тэхнікі; хаця б ліш ні аўтобус падкінулі… Сваімі сродкамі прыходзіцца вывозіць дзяцей. I ён зларадна намерыўся кінуць гэтыя дзве высокія персоны ў натоўп — няхай пагавораць. Таму i запрасіў міністраў. Праўда, выпусціўшы ix з кабінета, пазваніў Дунцу, каб прыслаў нарад міліцыі на ўсялякі выпадак.

Але ніякага натоўпу ля барака не было. Дар’я згусціла фарбы. I яны ўвайшлі ў цёмны калідор змрочнай будыніны, архітэктурнага шэдэўра першых пасляваенных гадоў, струхнелай да таго, што i звонку на вуглах барак падпіралі слупы, a ў доўгім калідоры, як у забоі, стаялі стойкі, падтрымліваючы правіслую столь. На слупах гэтых, на цвіках i круках вісела рабочае адзенне i ўсялякі хлам — ад ночваў да дзіцячай каляскі. Густое паветра было напоўнена такой гамай пахаў, што любому парфумнаму дэгустатару забіла б нос на ўсё жыццё. Чым толькі там не пахла! Дзіцячымі пялёнкамі i пракіслай бражкай, памыямі i апетытнай смажанінай, бруднымі шкарпэткамі i духамі, няхай сабе i не вельмі тонкімі.

Пыльчанка наведваўся сюды i раней, у тым ліку да тае ж Галі, увогуле барак гэты нельга было абмінуць, тут жылі такія шумныя прасіцельніцы, што паднялі б самага зачарсцвелага бюракрата, а ён, на шчасце сваё, такім не зрабіўся, ён бачыў людскія беды, толькі сілы не меў памагчы ім.

Рашуча, праз пахі, пад жаночымі панталонамі ў калідоры, правёў міністраў у пакой мнагадзетнай сям’і. Карціна ім адкрылася жывапісная, такую не напісаў пэндзаль ніводнага генія-перадзвіжніка, а савецкі мастак i не мог напісаць: не тыпова для савецкай рэчаіснасці.

Пакой быў вялікі, інтэрнацкі, раней у ім жыло чалавек дзесяць дзяўчат, якія клеілі, наладжвалі вясёлыя гармонікі. Пасярод стаялі дзве шахтныя стойкі — падпіралі столь, — абвешаныя, як i калідоры, адзеннем, пераважна дзіцячым.

Але не гэта ўразіла наведвальнікаў. Паміж стойкам! на вузлах сядзела мадонна з дзіцем на руках, паўтарагадовым хлопчыкам — анёлам, толькі што без крылаў. З бакоў да мамы туліліся яшчэ трое малых, дзве дзяўчынкі i хлопчык, самая старэйшая, школьніца пятага класа, стаяла каля акна з пакутлівым выглядам — нясцерпна сорамна было ёй, піянерцы, за ўсё, што тут адбываецца. Ёй, малой летуценніцы, якраз хацелася паехаць хоць куды — куды павязуць. A ў куце за стал ом сядзелі трое мужчын і… пілі самагонку. Міністра культуры ўразіла, што ніхто тут не здзівіўся нечаканым няпрошаным гасцям i не збянтэжыўся, акрамя хіба школьніцы.

За спіной у Пыльчанкі невядома адкуль — з-за завалаў калідорных, ці што? — з’явілася Дар’я. Не даўшы павітацца як мае быць, абурана прадставіла:

— Во, Уладзімір Паўлавіч, палюбуйцеся на яе! Забастоўшчыда!

— Ты не будзеш забастоўшчыдай, бо купаешся, як сыр у масле.

— Я купаюся?

— Ша! — па-бацькоўску супакоіў ix старшыня i да гаспадыні проста, лагодна, добразычліва: — Галя, трэба ехаць. Павер мне, сітуацыя такая, што дзяцей трэба вывезці пакуль што… пакуль ачысціцца… Ды i цябе… маці…

— Не паеду! — абняла дзяцей, прытуліла да сябе, як быццам ix гвалтоўна адбіралі, загаласіла. — Дзетачкі мае родныя… Во i дачакаліся мы хаткі! Во i пажылі ў ёй!

Уладзімір Паўлавіч узлаваўся.

— Не ламай камедыю! Не палохай дзяцей! Вузлы сабрала? Дар’я! Дзе аўтобус?

— Стаіць аўтобус. З дзецьмі. Пад сонцам пякуцца.

— Чула, колькі дзяцей цябе чакае?

— Не паеду! I дзяцей не пушчу. Не аддам! Знаю я вас! Вам хочацца вывезці нас, каб кватэры не даваць. А дзе хто нас чакае?

— Ды дам я табе кватэру. Прыйдзе ўсё ў норму…

— Вы да Першага мая абяцалі.

— Абяцаў. Але ж, бачыш, не да таго было.

— Вам не да таго. А мне да таго? Куды я дзенуся з дзецьмі? Няхай ужо лепш памруць ад етай праклятай радыяцыі,— i разжалобіла сябе — залілася слязамі, а за ёй i дзеці. Старэйшая падышла, насмела папрасіла: