СЕМЯ
...I сціраўся лягчэй,
чым сціраецца след ад алоўка,
На імклівай вадзе чаратамі запісаны лёс...
Ён ішоў наўздагад;
да хрыбта прыкарэла ватоўка.
У хусцінцы шаўковай ён семя таемнае нёс.
Як ад смерці ратуюцца,
ён ад жыцця ратаваўся,
I жыццё абмінала, і смерць не шукала яго.
Тры разы пакідаў,
тры разы да каханай вяртаўся,
На чацвёрты вярнуўся —
ды ўжо не было да каго.
Ён на полі пустым
тры начы прастаяў нерухома,
На чацвёртую ноч
кінуў семя з хусцінкі ў раллю.
I зямля скаланулася,
быццам ад нізкага грому,—
I адрынула семя... Тады ён пакінуў зямлю.
У чатыры канцы
ён ляцеў у здабытай прасторы —
I нікога за ім, і нічога прад ім не было.
...На абражаным полі зраселі апалыя зоры,
I паўночнае ззянне
паўліным хвастом расцвіло...
ПАКІНУТЫ ВЕРАГ
Перад зярнятамі, што прападалі,
Схілімся долу.
Не выпадае, не выпадае
Вылічыць долю.
З берага ветрам пакошаных траў
Цягне да неба.
Толькі ў вышынях, куды прарастаў,
Цёмна і нема.
...Зорка зрываецца, як з далані
Кропля блакітная...
Не падмані, не падмані,
Бераг пакінуты.
ТУРАЎ
Дзе храм калісьці быў — цяпер піўная...
Цыган вясёлы скача і спявае,
Удала ўкраў каня — удала збыў
I грэх запіў!
Тут храм калісьці быў...
Правінцыя!
Люблю твае кантрасты!
Люблю твой люд скуласты і гарласты,
Прастор, прапахлы небам і зямлёй!..
Але нашто, скажы мне, калі ласка, ты,
Крышыць муры гісторыі сваёй?..
Цыган шалее! Млеюць мужыкі.
Гісторыя мая. Палешукі.
Нальюць па шклянцы — сціснуць кулакі.
Як піларамы, ходзяць жаўлакі.
— Ты, можа, расстараўся б, га, Сымонка?
За першай і гамонка не гамонка...
Сымон не зломак —
За другой,
За трэцяй
Пайшла размова пра жыццё на свеце.
— А што жыццё?..
Ідзе, якое ёсць.
Мы госці ўсе — і ты таксама госць.
Адзін швейцар вунь, як у горле косць.
Дурны мужык...
Давай, яму на злосць...
Швейцар цікуе — вокам не міргне,
Ён знае сам, што ісціна ў віне,
Але на службе прэ з яго натура
Барацьбіта за сервіс і культуру.
«Панас! Давай да нас, швейцарскі цар!..»
Усмешкай, як маланкай, блісне твар
З той цемры, дзе схаваны ад людзей
Сузор'і і галактыкі надзей.
Рагоча жартаўнік —аж стогнуць міскі.
Да Гомля — го!..
Яшчэ далей да Мінска...
Цыган танцор і праўда не благі!
— Чаго сядзіш?!
Устаў не з той нагі?..
Правінцыя!
Пранізлівасць тугі,
Глухія каля Турава снягі,
А некалі... Але было даўно,
Правінцыя! Прагорклае віно,
Правінцыя! Маленства сон чароўны!..
Я толькі тут сабе самому роўны,
Правінцыя! Як быць мне, як мне жыць —
Не выказаць, што на душы ляжыць...
Смяецца дзеўка, поўная грудзей.
У круг яе!
Да люду!
Да надзей!
І-эх, шкада, што кашы з ёй не зварыш
— Ты што, таварыш?..
— Захмялеў таварыш.
— Ды не чапайце, хай сабе паспіць...
Правінцыя! Як соладка баліць!
Качаю па стале змакрэлы мякіш:
Ёсць, дзякуй богу,
Тураў, Зэльва, Мядзель!..
Цыган крычыць:
— Ты не гароцься, госць!
Не прападзём! Яшчэ, брат, коні ёсць!
СУСТРЭЧА
...Як зрэз на дрэве, набрынялы сокам
Цяжкім, што кроў...
«Мой ясны сокал!
Мой высокі сокал!»
А галубы ляцелі з рукавоў,
I зіхацелі пацалункі ў дзюбах —
Пярсцёнкі залатыя вуснаў любых.
Накормлены — брывом не зварухнуць!
На спіны галубятнікі валіліся...
А я не мог бязбоязна дыхнуць
Паветрам тым, гпто ля цябе свяцілася.
Той дождж, што пырскаў у тваю далонь,
Я піў набожна, як ваду святую,
I як паганцы верылі ў агонь,
Паверыў цёмна ў навальніцу тую,
Калі з-за хмар, бы ў меднае вядро,
Грамы шпурлялі за ядром ядро,
I мы ўдваіх лавілі ўратавана
Маланкі асляпляльнае пяро,
Бліскучы меч Ізольды і Трыстана!