Выбрать главу

Сонунъу аддым кимин олурса, ойуну удмуш сайылыр.

Бу ойун пцшк атмаг, йахуд санама саймаьы явяз

едир. Ким сона галса, башга бир ойуна биринъи

башлайыр.

ДИРЯДЮЙМЯ

Дцзянэащ йердя чевря чякирляр. Чеврянин

ичиндя истянилян сайда ушаг ола биляр. Ушаглардан

щярясинин айаьынын уъунда бир тогга олур.

Чеврянин кянарында олан ушаглар ися чалышыб

онларын

айаьынын

алтындан

кямяри

эютцрмялидирляр. Ясас шярт ондан ибарятдир ки,

чеврянин ичярисиндякиляр тогганы йалныз айагла

горусун.

322

Чеврядян кянарда олан ушаглар тогганын

бирини яля кечирярся, щямин тогга иля рягиблярин

айаьына вурмагла о бири тоггалары эютцрмяйя

чалышыр. Ушаг тогганы эютцря билярся, онун

васитяси иля о бири тоггалары да яля кечирмяк асан

олур. Йох яэяр тогганы яля кечирмяк истяйяркян

рягиблярдян бири ону айаьы иля тяпярся (тяпик

вурарса), о заман тяпилян ушаг чевряйя эирир, тяпян

ися гыраьа чыхыр. Сонунъу тоггайа гядяр ойун давам

едир. Чеврядякиляри тогга иля вурурлар. Яэяр

ичяридякилярдян щансы бири тяпмяйи баъарса азад

олур. Сонунъу адам галана гядяр тогга иля

дюйцрляр. Ойун бу ъцр давам едир.

ГОЗ-ГОЗ ОЙУНУ

Бу ойунда бир нечя няфяр иштирак едя биляр.

Ойунчуларын сайына эюря гозлар бир-бириндян 3-5

гарыш аралы бир хятт бойунъа дцзцлцр. Дцзцлмцш

гозлар 3 -5 м аралыдан ялагга иля вурулур.

Ойунчуларын щярясинин айрыъа бир гозу да олур ки,

она ялагга (ялдя олан гоз) дейилир. Ялагга щансы

гоза дяйирся, йийяси щямин гозу эютцрцр, о бири

гозлара атыр. Ким сярраст атырса гоз онунку олур.

Сонунъу гоз вуруланда ойун битир.

ЙУМУРТА ДЮЙЦШЦ, ГАТАР

Адятян бу ойун Новрузгабаьы кечирилир. Бурада

щяря юзцня бир ялагга (ялдя атмаг цчцн йумурта)

эютцрцр. Ялагга бярк олсун дейя яввялъядян дуза,

сцдя, йахуд пейинин ичярисиня гойулур. Тяхминян 10-

дан 50-йя гядяр йумурта гатара дцзцлцр. Пцшк

атылыр. Кимя дцшся, ойунда биринъи олур. Йяни

323

ялагга иля йумурталары сындырыр. Яэяр ялагга

йумурталарын щамысыны сындырарса, йумурталар

щямин иштиракчыйа галыр. Яэяр ялагга йумуртанын

щамысыны гыра билмяся, о бири ойунчу башлайыр.

Сонунъу йумуртаны ким гырарса, йумурта гатарынын

щамысы она чатыр.

* * *

Бязян бу ойуну ялаггасыз да ойнайырлар. Пцшк

атылыр. Ким биринъи олса гатардакы йумуртанын

биринъисини эютцрцб ойуна башлайыр. Кимин

ялиндя саь йумурта галарса, ойуну удур.

«Щарда гырылды-гырылды» мясяли дя бу

ойундан эютцрцлмцшдцр.

* * *

Йумуртаны тяк-тяк дя дюйцшдцрцрляр. Бири

ялдя тутур. О бири вурур. Башы башла, сонра кцня

иля дюйцшдцрцрляр. Ола биляр ки, баш кцняни гыра

билмясин. Онда кцняни дюйцшдцрцрляр. Кимин

йумуртасында саь йер галарса о, удур.

АРТЫРМА

Бир нечя ойунчу бир йеря топлашыр. Ялдя даш

тутмагла дашы тапырлар. Дашы тапмайан ахыра

галыр. Ахыра галан икигат яйилир. О бириляр эялиб

бунун цстцндян щоппаныр, кечир. Щамысы кечя

бился, хятт чякилир, мясафя артырылыр. Ким кечя

билмяся, щямин адам икигат дайаныр, онун цстцндян

щоппанырлар. Беляликля, ойун давам едир.

Яввялъядян шярт гойурлар ки, данышан

удузаъаг. Бязян беля дя дейирляр:

О йандан бир ит эялир,

Гуйруьу долу бит эялир.

324

Ким данышса аьзына.

Ким данышса, мяьлуб щесаб олунур. Гаршы

тяряфин ямрляриня, тялябляриня сюзсцз ямял едир.

ЯЛ ЧЯКИШМЯ

Ики ушаг шящадят бармагларыны бир-бириня

кечириб чякир. Чякишмянин мцяййян шяртляри олур.

Мясялян, ад чякмяк, яля бир шей вермяк вя с. Щяр

ким шярти позурса, удузур.

СЮЙЛЯЙИЪИЛЯР ЩАГДА МЯЛУМАТ

ТОЙ МЯРАСИМЛЯРИ, ОЙУНЛАР ВЯ НЯЬМЯЛЯР

1. Ящмядова Зивяр. Эянъя шящяри 81 йаш.

2.Мяммядова Щцрц Иса гызы. Эоранбой району,

Дялмяммядли гяс. 74 йаш.

3. Гулийева Эцлцстан Иса гызы. Эоранбой району,

Гарадаьлы кянди. 81 йаш.

4. Зейналзадя Щясян Мяммядщясян оьлу, Эянъя

шящяри, 88 йаш.

325

НАЬЫЛЛАР

1. Гийас Ъиловдарлы. Эянъя шящяри, 72 йаш.

2. Гоъайева Сяфа Аббасяли гызы. Газах району

Чайлы кянди 65 йаш.

3. Ъяфярова Илщамя Абды гызы, Эянъя 40 йаш.

ДАСТАН

1. Ашыг Якбяр Бозалганлы, Товуз району,

Бозалганлы кянди, 75 йаш.

ЙАС МЯРАСИМЛЯРИ

1. Мяммядова Зийафят Гяшям гызы. Эоранбой