Arda lasta kiso sekiĝi ne povis,
ĉar jam Uraŝima sin sur bordo trovis.
III
Pompis ĉerizarboj, brilis suno maja,
birdotrilo sonis korkarese gaja.
Fore de l' vilaĝo sur la mara bordo
jen kabano staris en mizera korto.
Sentpelate kuris nia Uraŝima
al gepatra hejmo, kara kaj intima.
Nur tie li vidis, ke en tiu domo
reton nun riparas iu fremda homo,
juna virineto ĉe l' fajrujo staras,
sur la korto knaboj argilturon faras…
Al li Uraŝima salutvorte tretis,
pri gepatroj siaj li informon petis.
La fremdulo miris, ĉesis la riparon:
«Mi neniam konis la nomitan paron…
Eble en vilaĝo ili trovis lokon».
Uraŝima kriis: «Lasu nun la mokon!
Depost infanaĝo en ĉi dom' mi loĝas».
«Knabo, vin pri stulto rajte mi riproĉas».
«Antaŭ tagoj tri mi iris al la maro.
Tie ĉi min konas ja ĉiu najbaro…
Ĵus rerajdis mi sur dorso de l' testudo!»
Li aserton sekvis milde post konkludo:
«Knabo, do komprenu, diros la najbaroj,
en ĉi kabaneto loĝas mi de jaroj».
Sed en la vilaĝo Uraŝima pene
eĉ de dom' al domo ire kaj revene
vane demandadis pri si ĉiun homon;
ili lin ne konis, eĉ ne lian nomon.
Fine al la pastro li decidis iri,
al li la aferon konsilpete diri.
La maljuna pastro, eĉ centjara eble,
en ŝim-ranca domo, eĉ miljara meble,
sidis inter libroj murmarante preĝojn
kaj en kap' tenante diajn, terajn leĝojn.
Uraŝima dece kline lin salutis;
li responde al li pastrajn benojn ŝutis.
«Ho, saĝulo sankta, premas min ĉagreno,
ĝi venenas tute ĝojon de l' reveno.
Sciu, nur tri tagoj, ne pli, povis pasi,
kiam la vilaĝon devis mi forlasi,
tamen la reveno strangan sperton donas:
min neniu konas, mi neniun konas».
La bonvola pastro mire kaj atente
post tia rakonto pensis eĉ momente,
ke la juna knabo volas lin priŝerci,
tamen li ekprenis libron — nomon serĉi.
Libro libron sekvis, fine en tro ŝima,
en la centa staris nomo Uraŝima.
Li eklegis mire, legis surprizite
kaj relegis kiel estis ja skribite
«Brava juna knabo, nome Uraŝima,
fiŝkaptadi iris al la mar' senlima,
sed li ne revenis, tie havis faton,
ondoj borden portis sen li la boaton».
Mire li plu gapis al la ŝima paĝo,
eĉ momenton pensis «min forlasis saĝo
aŭ spiriton vidas, ĉar ĉi knabo juna
antaŭ mi aperis dum la tago suna…»
Fine liajn lipojn fakta vero lasis:
«Ne tri tagoj, sciu, tri mil jaroj pasis!»
Estis la momento gorĝopreme peza.
Nedirante dankon por bonvol' kompleza
Uraŝima pasis for el pastra domo,
vagis tra la stratoj kiel la fantomo.
«Ve al mi», li ĝemis, marŝis svene, fale,
«havi du patrujojn estas ja fatale!»
Uraŝima kuris al la bordo mara,
tie li kriadis al edzino kara,
eĉ la testudeton voki vane provis,
nun la maro mutis, sin nenio trovis.
Tuj terura penso, sentis li, lin premas,
ke li al la mondo ne plu apartenas.
Uraŝima sentis sin tre orfa, sola,
pro funebro sia tute senkonsola.
Dum li vokis helpi la edzinon foran,
lia mano tuŝis la kesteton oran.
Tuj li rememoris pri ŝia deziro;
ĝin li pugne rompis post sigelforŝiro.
El kesteto flugis nubo formomanka:
lia animeto, pura, neĝe blanka.
Suprenflugis ĝi kaj ju pli suprenflugis,
des pli li junecon perdis kaj kadukis…
Kiam la nubeton glutis spaco norda,
polvo li fariĝis sur la sablo borda.
Milda vent' ekblovis ĉe la Fuĵijama,
ĉerizflorojn portis for de l' bord' japana.
Milda vento kirle, eble fari solvon,
miksis bordan sablon, blankan homan polvon.
Kriĉis nur la mevoj, muĝis nur ondaro,
milda vento blovis, blovis al la maro.
Zanahari kaj Zatovo
madagaskara fabelo
Pro stelplovo brilas vesto kaj ŝuplando;
mi zigzage vagis tra l' mirinda lando,
kien fabloj falas rekte el la astroj,
kie venton, fulmon estras monstraj mastroj;
kie pro vulkana fajro tero varmas,
en rivero, lago la kajmanoj svarmas,
kriĉas mil simioj, mil papagoj vete,
mil serpentoj siblas murde mordi prete;
kie dense pompas plantoj ekzotikaj,
el grajnetoj sorĉas pastroj, la mistikaj,
kie ĉiu aĵo foje estis — homo,
nun tentanta kiel ombro aŭ fantomo,
kies malbenvortojn ĉiam nokte tage
fabelnaske sekvas plenumiĝo plage.
(Mi rakontos, kion la prapatroj diris;
se mensogis ili, min mensog' inspiris.)
En komenco regis — dio Zanahari…
Foje li decidis nian Teron fari;
sekve ĉio preta, fakte tre perfekta,
el la humo kreskis kurba, krispa, rekta.
Ĉion vento movis kaj ne propra volo,
ĉar radikoj ĉenis ĉion al tavolo…
Zanahari-n distris lia verko granda
(kiel ĉiu dio, estis li tre vanta);
li rigardon sian sur la Tero paŝtis,
sunon, pluvon donis kaj nenio fastis…
Foje li ekvidis el ĉiela lumo,
io sin ekmovas, venas el la humo
kaj — je lia miro — tute plenlibere
ŝanĝas lokojn, pasas tien reen vere.
Jen estaĵo stranga, tian li ne vidis
ekde kiam Teron el Ĉielo gvidis.
Ĝi ja ŝajnis esti por li mensosprona,
eĉ ridinde nova, korpe nur duona,
Havis ĝi okulon kaj orelon unu,
manon kaj piedon, sed el ĉiu unu;
ĝi nur salti povis, do neniam paŝis
tamen sin tre lerte movis, kiam pasis,
skulptis el argilo bovojn, ŝafojn are
kaj kreskigis herbojn, same proprafare,
eĉ ĝi parolpove gloris sin pri tio:
«Ne nur Zanahari, mi mem estas dio!»