DASTANIN BAŞLANĞICI
BƏHRAMIN ANADAN OLMASI
Sirlər xəznədarı xəznəni açdı,
Saçdı ətrafına gövhər, nə saçdı.
Asılmış tərəzi göyün üzündə,
Gövhər bir gözündə, daş bir gözündə.
İki rəngli olan bu dünya ki var,
Ondan gah daş alar, gah gövhər alar.
Şahların nəsli də belədir, belə,
Uşaq daş, ya gövhər gələr əmələ.
Elə vaxt olar ki, gövhər daş doğar,
Kəhrəba rənglidən yaqut qaş doğar.
Gövhərlə daşdakı nisbətə misal
Olmuş Yəzdigirdlə Bəhramdakı hal.[103]
O vurar, bu oxşar; nə uçün? Sorma!
Daşda yaqut olar, tikanda xurma.
O şikəst etsəydi kimi nə zaman,
Bundan yetişərdi xəstəyə dərman.
O gün ki, Bəhramın sübhü açıldı,
Qaranlıq gecəyə işıq saçıldı.[104]
Kimya kürəsini göyün yandıran,
Günəşdən, qəmərdən daim dəm vuran
Münəccimlər düşdü dərin heyrətə
Baxdıqca göyləri ölçən alətə,
Qəlp gümüş yerinə qızıl gördülər,
Dənizdən dürr çıxdı, daşdan da gövhər.[105]
Yəqin etdilər ki, təzə doğulan
Olacaq hünərli, şöhrətli insan.
Taleyi Hut idi, Müştəri Hutda,[106]
Zöhrə bir ləl idi sanki yaqutda.
Ay Surda, Cövzada Tir tutmuş qərar,
Mərrix də Əsəddə oldu aşikar.
Möhkəm iradəylə Dəlv dən Zühəl
Düşmənə həd verib qovdu əlbəəl.
Gəlib Zühəlinə Zənəb yanaşdı,
Günəş Həməlinə yaxın dolaşdı.
Bir Müştəri kimi hər parlaq ülkər
O xoşbəxtdir deyib verdi xoş xəbər.
Bəhramın taleyi belə düzəldi,
Xoş bir iqbal ilə dünyaya gəldi.
Görüb taleyini, öz iqbalını
Atası tərk etdi xam xəyalını.
Bildi bişirdiyi çiydir ya boyat,
Zulmün toxumundan göyərməz nabat.
İyirmi ildi ki, onun övladı
Olantək ölərmiş, qalarmış adı.
Münəccimlər baxıb gecə göylərə,
Gəldilər qərara belə bir kərə.
Dedilər: – Şahzadə gərək İrana
Vida edib getsin Ərəbistana.
Səadət bəxş edər ömrünə bəlkə
Ərəb məmləkəti, o qədim ölkə.
Hər kəsə bir diyar şərafət verər,
Bəlkə o yurd ona mal, dövlət verər.
Hərçənd el içində belə məsəl var:
"Ölkə şah əlindən var-dövlət tapar".
Ata öz övladı yaşasın deyə,
Razı oldu getsin başqa ölkəyə.
O zaman ki, Süheyl ulduzu durdu,
Yəmən ölkəsində taxtını qurdu,
Şah xəbər yolladı dərhal Nemana,
Laləni tapşırdı bağa, bostana.
Neman güllər səpsin, daim keyfi çağ,
Laləyi-Nemani olsun o yarpaq.[107]
Xosrov qaydasını ona öyrətsin,
Şahlıq ədəbini qoy təlim etsin.
Neman şahzadəni apardı, getdi,
Aya öz qoynunu kəcavə etdi.
Dənizlərdən məşhur çeşməni, bilsən,
Saxladı çox əziz iki gözündən.
Dolandı dörd bahar, ötdü dörd xəzan,
Bəhram dönüb oldu bir gur, bir aslan.
Dedi ürəyini Neman bir kərə,
Sevib xoşladığı oğlu Mənzərə:
– Bəhramın yolunda ürəyim dustaq,
Bu torpaq istidir, bu hava quraq,
Nazikdir, incədir bizim şahzadə,
Bir elə yer gərək ona dünyada,
Ucalsın göylərə başı, qəlbi şad,
Açsın asimanda ta ki qol-qanad,
Şimal nəsimindən pərvəriş alsın,
Bir lətif havada yerləşib qalsın.
Rahatlıq içində yaşasın hər an,
Nə quru torpaqdan, nə də buxardan
Qoy fitrət gövhəri zərər görməsin,
Daim təmiz qalsın, xətər görməsin.
вернуться
103
Yəzdigird – Bəhramın atası
вернуться
105
Bəhram anadan olan sübhçağı qaranlıq gecəyə bənzəyən Yəzdigirddən bədnamlığı apardı. Münəccimlər tez üstürlablarını götürüb ulduzları təftiş edərək Bəhramın taleyini axtarmağa başladılar. Onlar elə bilirdilər ki, onun taleyi yarı qızıl, yarı mis, aşağı əyarlı Yəzdigird kimi bir adamın taleyinə rast gələcəklər. Lakin gördülər ki, Bəhram yüzdə-yüz qızıldır və gələcəyi də saf qızıl kimi parlaqdır.
вернуться
106
Bəhram Hut bürcündə doğulmuş, Müştəri səyyarəsinin isə Hutda olmağı Bəhramın xoşbəxt və qüdrətli olmağına dəlalət edir.