Выбрать главу

Ган. А з вамі як ён пазнаёміўся?

Алена Яўгенаўна (адразу памяняўшы гнеўны тон на гуллівы, усміхаючыся). Выпадкова… Захварэў неяк, хадзіў у паліклініку на ўколы. Я маладая была, халацік белы, белыя туфелькі, а ён — абношаны, чаравікі старэнькія…

Васіль Васільевіч. Ну, хопіць, разаўспаміналася!

Ган. Я, канечне, не маю права сунуць нос, куды не просяць… Але…

Алена Яўгенаўна (перабівае). Ды вы нам цяпер свой чалавек! І што вы такога асаблівага выпытваеце?

Ган. Я пра іншае крыху… Не ведаю нават, як пачаць…

Алена Яўгенаўна. Пытайце, і ўсё.

Ган. Скажыце, у Наташы былі хлопцы? Вы разумееце, што я маю на ўвазе.

Невялікая паўза.

Далібог, мне няёмка гаварыць пра такія рэчы з бацькамі…

Алена Яўгенаўна (усхвалявана). Не было! Пабажыцца гатова — не было ніякіх хлопцаў! (Пераглядаецца з мужам.) Яна, самі, Алесь, бачыце, дзяўчынка прыгожая, шустрая… Вядома, былі розныя там дыскатэкі, танцы, провады да пад'езда… Можа, нават пацалункі — у шчочку, вядома! А так — нічога больш! Як маці кажу!

Ган (пасля таго, як перадаў Алене Яўгенаўне грошы, робіцца больш самаўпэўнены, раскаваны). А бацька як думае?

Васіль Васільевіч (кашляе). Тое ж думаю… Ні з кім нічога ў нашай дачкі не было…

І яму, і жонцы непрыемна. Ган заўважае гэта.

Алена Яўгенаўна. Аднак, дзе яна? Рэдка так позна вяртаецца… Выйду, хоць ля пад'езда пастаю, да прыпынку прайдуся…

Ган. Дык давайце лепш я! З Васілём Васільевічам!

Алена Яўгенаўна. У мяне галава чамусьці разбалелася, трэба пабыць на паветры. (Выходзіць.)

Васіль Васільевіч шэпча нешта Гану на вуха, той згодна ківае, выходзіць. Васіль Васільевіч пацірае рукі, дастае з буфета ладную чарку, ставіць на стол, рыхтуе бутэрброд. З'яўляецца Ган з пачатай пляшкай гарэлкі, налівае ў чарку, пляшку затыкае і ставіць пад стол.

Васіль Васільевіч (хутка выпівае і закусвае). Эх, Алесь!.. Што ж ты так разварушыў мяне? Усю душу развярэдзіў! Напомніў… Я ж і цяпер кахаю тую, першую, забыць не магу, шкадую яе, сніцца мне ўсё часцей і часцей… Гэта я быў вінаваты! З-за мяне разышліся, я яе давёў! Я ж не дзяўчынкаю яе ўзяў, вось і даводзіў. Даставаў, як Наташа сказала б. Плакала яна і каялася, — а я яшчэ больш распаляюся, яшчэ больш дабіваю, ледзь не кожную ноч: расказвай, хто быў той? Ды як у вас з ім было? Ды што ты адчувала тады? Ах, успамінаць брыдка, сябе ненавідзіш толькі…

Ган налівае зноў, Васіль Васільевіч выпівае і ўжо нават не закусвае.

Я ведаю, чаму ты пра Наташу спытаў! І правільна спытаў! Можа, Алена і выйшла знарок, каб мы з табою як мужчына з мужчынам пагаварылі. Падабаецца табе Наташа?

Ган. Падабаецца.

Васіль Васільевіч. Жаніцца думаеш, ці…

Ган (цвёрда). Жаніцца. Калі пойдзе. І калі вы аддадзіце яе за мяне.

Васіль Васільевіч (расчулена). Вось гэта мужчына, гэта хлопец! (Уздыхае, апускае галаву.) Алесь, а цяпер паслухай. Алена не скажа, яна маці… І я мог бы зманіць! Але табе не хачу. (Ускідае галаву.) Алесь, Наташы дваццаць гадоў! Дваццаць! Табе колькі?

Ган. Дваццаць пяць.

Васіль Васільевіч. Дзе ты цяпер захацеў знайсці дзяўчынку ў дваццаць гадоў?! Ты ж бачыш, якая Наташа — красуня, усё пры ўсім… Вядома, былі хлопцы, вядома, яна не дзяўчынка! Але, дурань ты, прабач, — гэта для цябе так важна?! Ды яна цябе толькі больш любіць будзе!

Ган. Я пытаўся пра іншае. Я пытаўся, ці ёсць у яе на цяперашні момант хлопец?

Васіль Васільевіч. Няма ў яе нікога!

Ган. А тое, дзяўчынка яна ці не, — мяне гэта цікавіць у апошнюю чаргу.

Васіль Васільевіч (расчулены, абдымае яго). Які ты ўсё ж разумны хлопец!.. Бяры яе — і будзеце жыць, як у Бога за пазухай! Толькі ніколі, ніколі не паўтарай маіх памылак — не мучай яе! Ніколі ні пра што не распытвай! Яна — светлая, цудоўная, яна будзе адданая табе… (Расчульваецца яшчэ больш, выцірае слёзы.) Аднойчы, зусім маленькую, узялі яе ў Крым, на мора, і там хваля каля самага берага збіла яе з ног, пацягнула за сабою, у мора… Ледзь не ўтапілася. А бабка жыла, дык Наташа так любіла яе! Кожны дзень пасля школы ў бальніцу ездзіла… Бабка хворая, месяцамі па бальніцах ляжала… А сабак, катоў як любіла! Заўсёды, ідучы ў школу, набярэ аб'едкаў, вынесе, а яны ўжо ведаюць, чакаюць яе каля пад'езда… А аднойчы зрабілі аблаву на гэтых бяздомнікаў, прыехала машына, палавілі ўсіх. Яна ў школе была, прыйшла, як даведалася — істэрыка!.. Ледзь адратавалі. А адзін кот, стары, самы хітры, змог неяк схавацца і ацалеў; дык яна на другі дзень прыцягнула яго сюды, у кватэру, і ён тут жыў. А потым раптоўна знік, сышоў — адчуў смерць і не захацеў паміраць у кватэры, рабіць людзям лішнія клопаты…