Virinoj kaj sekso en la vivo kaj en la verkaro de Borges
Borges kaj grupo de admirantinoj.
La rolo de la virinoj en la vivo kaj en la verkaro de Borges flugis grandan kvanton da inko. Rilate al lia patrino, por ekzemplo, la skota hispanisto Edwin Williamson atribuis al ŝi fundamentan gravon en sia biografio pri Borges.[46][47] Tiu kvalito de «subpremanta patrino» estis neita de la propra Borges, kiu rekonis ĉiam la aŭtoritaton de lia patro, kiu diference de la «malklera familio de lia patrino» (laŭ lia propra aserto) heredigis al li «mondon intelekte pli kompleksan», la anglan lingvon kaj sian bibliotekon, la plej grava fakto de sia vivo laŭ lia fama konfeso. Laŭ Emir Rodríguez Monegal, por ekzemplo, la rolo de «Panjo» en la vivo de Borges estis pli malgranda: «la parton kiun Panjo ludas en la persona mito de Borges: ŝi estas ĉiam tie, ĉiam menciita ĝentile, sed ĉiam plutenita (subtile) en pozicio subigita.» Praktike ĉiuj biografiistoj koincidas en tiu interpreto de la pli malgranda gravo relativa de Leonor Acevedo en la vivo de ŝia filo, escepte Estela Canto kiu estis viktimo de ŝia malaprezo.
Markis lian vivon detaloj de lia estado en Ĝenevo kaj Hispanio dum la adolesko, kiam li havis sian unuan kaj laŭ ĉiuj biografiistoj traŭmatan seksan esperton, sed kiam li konis sian unuan amon, Emilie, kaj trovis novan literaturon kaj novajn amikojn kun kiu kunhavi ĝin. La surpriza kaj krimfikcieca «pruvaĵo» de la granda amo de Borges —kies identeco estis ĉiam tialo de spekulativado — estas la ŝajna duaranga Norah Lange. Al ŝi, por ekzemplo, laŭ Williamson, estus dediĉitaj la Two English Poems kaj, ĉefe, Historia universal de la infamia. La profunda spuro kiun okazigis ŝia malakcepto kaj la supozita rivaleco kun la stentora Oliverio Girondo por la favoroj de Norah evidente vundigis lin. Tiel, variaj virinoj svarmis ĉirkaŭ la vivo de Borges: Emilie, Concepción Guerrero, Norah Lange, Estela Canto, Elsa Astete, María Kodama, al kiuj oni devus aldoni la nomjon de tiuj al kiuj li estus montrinta sian simpation sensukcese: Ema Risso Platero, Marta Mosquera Eastman, Cecilia Ingenieros, Wally Zenner, Sara Diehl, Beatriz Bibiloni, Delia Ingenieros, María Esther Vázquez, Luisa Mercedes Levinson, Esther Zemborain…
Sekso kaj virinoj estas du problemaj ingrediencoj de la fikcio de Borges: la foresto de tiuj du elementoj, kio povas aspekti hazarda, reale ege strangas.[48] Por ekzemplo, la scenoj de seksa agado estas preskaŭ tute forestaj en la verkoj de Borges (la hazarda seksa amoro de Emma Zunz kun sennoma maristo estas la plej elstara escepto) kaj eĉ la plej vualitaj sugestoj de amora agado estas limigitaj al malmultaj rakontoj. Tiom foresta kiom tio antaŭe menciita en la verkaro de Borges estas la inaj roluloj kiuj ludas centran rolon en la rakontaro kaj havas personecon sendependan. Ĝenerale hegemonias ties foresto aŭ esto simple ornama.[49] La fikcia mondo kreita de Borges estas loko kie la virinoj, se ili aperas, ŝajnas ekzisti kiel duarangaj estaĵoj kun la celo havigi al la viroj oportunon por sekso. Sekso kaj virinoj estas uzataj ĉefe kiel negoceroj en la rilato inter viroj, neniam por la generado aŭ la plezuro. La sekso en la fikcio de Borges, estas nur taktiko, strategio, kiu havigas sencon kaj dinamismon al la interagado inter viroj.[48][50][51]
La Biblioteko de Babelo
Jorge Luis Borges
Tradukis Gulio Cappa
Per ĉi tiu arto eblas kontempli la variadon de la 23 literoj. . .
Pri anatomio de melankolio, 2, II, IV.
La universo (kiun aliaj nomas Biblioteko) konsistas el nedifinita, kaj eble infinita, nombro da sesangulaj galerioj, kun meze vastaj ventumaj putoj ĉirkaŭitaj de tre malaltaj balustradoj. De kiu ajn sesangulo oni vidas suprajn kaj malsuprajn etaĝojn: senfine. La distribuo de la galerioj ne varias. Dudek longaj bretoj, po kvin en faco, kovras ĉiujn facojn krom du; ilia alteco estas sama kiel tiu de la etaĝoj kaj apenaŭ superas tiun de normala bibliotekisto. Unu el la liberaj flankoj direktas al mallarĝa vestiblo, kiu kondukas al alia galerio identa kun la unua kaj ĉiuj. Maldekstre kaj dekstre en la vestiblo estas du malgrandaj kabinetoj. En unu eblas stara dormado; en la alia, la plenumado de elpelaj bezonoj. Tie pasas la spirala ŝtuparo, kiu enabismiĝas kaj leviĝas ĝis la foro. En la vestiblo estas spegulo, kiu fidele duobligas la ŝajnojn. La homoj kutimas dedukti de tiu spegulo ke la Biblioteko ne estas senfina (se ĝi vere estus, kial do tia iluzia duobligo?); mi preferas revi ke la poluritaj surfacoj bildigas kaj promesas infiniton . . . Lumo venas de sferaj fruktaĵoj nomitaj lampoj. Estas po du en sesangulo: transverse. La lumo eligita estas nesufiĉa, senĉesa.
Kiel ĉiuj homoj en la Biblioteko, mi vojaĝis, dum juneco; mi pilgrimis serĉante libron, eble la katalogon de la katologoj; nun, kiam miaj okuloj preskaŭ ne kapablas deĉifri mian propan skribaĵon, mi prepariĝas por morto nur malmultajn mejlojn for de la sesangulo kie mi naskiĝis. Poste, ne mankos kompatemaj manoj, kiuj ĵetu min mortintan trans la balustradon; mia tombo estos nesondebla aero: mia korpo longe profundiĝos kaj putros kaj dissolviĝos en la vento naskita de la falo, kiu estas senfina. Mi asertas ke la Biblioteko estas infinita. Idealistoj argumentas ke la sesangulaj salonoj estas necesa formo de la absoluta spaco aŭ almenaŭ de nia intuo de spaco. Ili rezonas ke salono triangula aŭ kvinangula estas nekonceptebla. (Mistikuloj pretendas ke ekstazo rivelas al ili cirklan ĉambron, kie estas granda cirkla libro kun kontinua dorso, okupanta la tutan vandan rondon; sed ilia atesto estas suspektinda; iliaj vortoj, obskuraj. Tiu cirkla libro estas Dio.) Al mi sufiĉu nun ripeti la klasikan sentencon: La Biblioteko estas sfero, kies vera centro estas ĉiu ajn sesangulo kaj kies cirkonferenco estas nealirebla.
Ĉe ĉiu muro de ĉiu sesangulo estas kvin bretoj; ĉiu breto enhavas tridek du samformatajn librojn; ĉiu libro konsistas el kvarcent dek paĝoj; ĉiu paĝo el kvardek linioj, ĉiu linio, el okdeko da nigrokoloraj literoj. Estas ankaŭ literoj en la dorso de ĉiu libro; tiuj literoj ne indikas nek anoncas tion kion diros la paĝoj. Mi scias ke tia nerilato ŝajnis iam mistera. Antaŭ ol resumi la solvon (kies malkovro, aparte de ĝiaj tragikaj postsekvoj, estas eble la ĉefa okazintaĵo en la tuta historio), mi volas memori iujn aksiomojn.
Unue: la Biblioteko ekzistas senkomence. Pri ĉi tiu vereco, kies direkta korolario estas la estonta eterneco de la mondo, neniu racia menso povas dubi. La homo, neperfekta bibliotekisto, povas esti kreaĵo de hazardo aŭ de malicaj demiurgoj; la universo, kun sia eleganta provizo da bretoj, da enigmaj volumoj, da nelacigeblaj ŝtuparoj por la vojaĝanto kaj da latrinoj por la sidanta bibliotekisto, povas esti nur verko de dio. Por percepti la distancon inter dieco kaj homeco, sufiĉas kompari ĉi tiujn rudimentajn, tremajn simbolojn, kiujn mia erariva mano skribaĉas en kovrilo de libro, kun la organaj literoj en ĝia intemo: akurataj, delikataj, plej nigraj, neimiteble simetriaj.