Ma ne nur relate la etiko, ma anke relate la estetiko, la Buddhismo efikis tre bona influo. en omna landi adube ol penetris, specala Buddhista arto developesis, qua atingis alta grado di perfekteso. Esas neposibla skribar hike detaloze pri ta temo, nam ol bezonus specala libro, me volas nur mencionar ol e dicar, ke la grandioza edifici e monumenti ecitas l'admiro di omna spektanti.
Esas remarkinda, quale la Buddhismo abominas omna koakto e kontree prizas la libereso; mem en la frataro, quan Buddho fondis, ne existas vovo di obedio. La Buddhismo volas facar la homi libera de omna kateni e ligili, korpala, mentala, religiala, sociala. La Buddhisti nulatempe probas influar l'opinioni politikal e religial di lia vicini. Edwin Arnold, qua kompozis la belega poemo pri la vivo e la doktrino di Buddho: «La Lumo di Azia» qualifikas la Buddhismo kom «la maxim granda deklaro di homala libereso irgatempe promulgita.»
On ofte disputas, ka la Buddhismo esas religio o filozofio. To dependas del senco quan on atribuas al vorto religio. Se on komprenas per ta vorto nur la streta Kristana ideo di religio, la kredo ye deo e ye la dogmati, e prenas la vorto en lua literala senco, esar ligita (a deo), lore la Buddhismo ne esas relgio. Ma se on komprenas per religio to quo satisfacas la kordio e la mento ed esas helpilo e konsolaco en omna cirkonstanci dil vivo, lore certe la Buddhismo esas religio, quale demonstresas del sen-nombra adheranti dil pasinta e nuna tempi. - Ma ol esas anke filozofio, pro ke ol postulas ne blinda kredo, ma propra exameno e verifiko, e per to firma konvinkeso; ed ol explikas la fenomeni dil mondo per natural maniero e ne per super-natura ed exter-natura interveno di ula deo o di mistikala forci.
Me opinionas ke la deskripto di vera Buddhismo, quankam kurta e pro to ne-kompleta, demonstras, ke ni povas lernar multo de ol, e ke ol esas ankore cadie vivanta forco, qua povus helpar ni solvar multa problemi, qui desquietigas ni en nia social e politikal relati. Ol esas vera kompletigo e suplemento por nia ciencala e tro materialista mondo-koncepto, nam nura konceptal cienco ne satisfacas nia sentimento, la cienco esante nek etikala nek ne-etikala, Me opinionas anke, ke la Buddhismo apartenas al historio dil filozofio e dil religio e devus esar docata en nia supera lerneyi, tale ke ol divenos parto di nia generala kulturo.
New subscriptions: Zero Hedge, BBC - Magazine, Libération. Subscribe today at
sendtoreader.com/subscriptions
!
Wed, Jul 3rd, 2013, via SendToReader