Не чакаючы згоды, Дзяніс Пятровіч апрануў паліто. Вольга чула, як па лесвіцы разносіцца дробны пошчак, а потым усё сціхла. Ігнат трохі пабольшыў гук у магнітафоне. Па пакоі загойсала песня пра шчасце, якое абавязкова знаходзяць людзі, пра вясёлку, што асвятляе каханне.
Ігнат сеў побач, і яна пакорліва — на нейкае імгненне здалося, што, заплюшчыўшы ад страху вочы, скокнула з высокага берага — прыхінулася да ягонага пляча. Яна адчувала, як знаёмыя рукі лашчаць яе твар, шыю, як уся істота поўніцца трывожным чаканнем чагосьці невядомага і таямнічага, як, нібы ад марозу, схаладнелі кончыкі пальцаў. А голас усё яшчэ ціха спяваў пра шчасце, пра сонца, пра вясёлку — і, здавалася, гэтая песня вырываецца з яе грудзей, быццам птушка з няволі.
Ціха і стомлена Вольга апусцілася на тахту. Як праз смугу ўбачыла, нібы дзве трывожныя зорачкі,— вочы Ігната. Забыўшыся, дзе яна, што з ёй, Вольга абняла Ігната гарачымі, бы адталымі ўжо, рукамі. Ёй пачулася, што Ігнат нешта прашаптаў, але яна не зразумела, што менавіта: толькі ўбачыла, як балюча пакрывіліся ягоныя вусны. Нібы спякотны ветрык падзьмуў ёй у твар: Вольга адчула на сваіх вуснах Ігнатава перарывістае дыханне.
«Навошта гэта? Навошта?..» — маланкай кальнула палахлівая думка.
Вярнуўшыся да явы, Вольга ўбачыла, што Ігнат, абхапіўшы галаву рукамі, моўчкі сядзіць на канапе, і сэрца зайшлося ад перажытага пачуцця, а потым агарнула пагарда. Аднак гэта працягвалася нядоўга. Раптам Вользе захацелася суцешыць Ігната, схаваць ад яго сваю маўклівую і горкую пакуту, каб вярнулася да іх мінулае дзіцячае захапленне, якое нічым не азмрочвалася.
Але Вольга толькі шапнула, як цераз сілу:
— Правядзі мяне…
Тады, калі вярталіся дадому, яны не сказалі адно аднаму ніводнага слова. У пад’ездзе Ігнат, хаваючы позірк, датыкнуўся да яе шчакі, і Вольгу ўразіла, што ў яго такія халодныя вусны.
Яна чакала таго жахлівага імгнення, калі ўзненевідзіць Ігната. Ноччу, хутаючыся ў коўдру, яна баязліва праводзіла далонямі па сваім, здавалася, цяпер мяккім і падатлівым целе і ледзь не плакала ад крыўды. Кожны дзень стаў пакутлівы і доўгі, як і ночы, што не прыносілі заспакаення.
Аднончы Вольга выйшла з клуба і не ўбачыла Ігната. Яна азірнулася па баках, але яго не было. Тады яе агарнуў дзіўны неспакой. Захацелася гукнуць Ігната на ўсю вуліцу, каб пачулі людзі. Сэрца ў грудзях білася няроўнымі штуршкамі. I калі яна ўбачыла Ігната, які бег насустрач па вуліцы, салодкі, але і пакутлівы крык вырваўся з душы «Кахаю…»
I вось цяпер Ігнат не прыходзіў ужо тыдзень.
Вольга дастала з сумачкі паперку, на якой быў тэлефон Дзяніса Пятровіча. Ёй чамусьці здалося, што той павінен ведаць, дзе Ігнат.
Набраўшы патрэбны нумар, Вольга спахапілася: «А што сказаць гэтаму хоць і дабрадушнаму, але амаль незнаёмаму чалавеку?»
Яна павесіла трубку. «Не, трэба самой ехаць у вучылішча. А што, калі Ігнат захварэў і нават не можа пазваніць па тэлефоне? Ляжыць зараз дзесьці ў інтэрнаце, адзінокі і бездапаможны?»
Да шэрага з вузкімі вокнамі будынка, які стаяў на гары, вяла шырокая драўляная лесвіца. Па ёй стужкай плылі ўніз курсанты. Пэўна, скончыліся заняткі. Вольга падымалася па прыступках паволі, апусціўшы долу вочы, але адчувала на сабе цікаўныя позіркі хлопцаў. Яна наўмысна не ўзнімала вачэй. I не таму, што палохалася гэтых бессаромных позіркаў. Проста прыдумала, што нечакана пачуе знаёмы Ігнатаў голас. Але Вольга ўжо дайшла да параднага пад’езда — з белым брыльком над прыступкамі і масіўнай, абабітай узорным каваным жалезам дзвярынай,— а яе ніхто так і не паклікаў.
У вестыбюлі Вольга трохі сумелася: не хол, а ўстрывожаны мурашнік. Хлопцы лёталі па лесвіцы, як па трапе, нецярпліва тоўпіліся ля гардэроба.
Каб не замінаць хлопцам, Вольга адышла да вялікай чырвонай дошкі, на якой белымі квадрацікамі ляпіліся аб’явы. Яна трохі пастаяла, вырашаючы, што рабіць далей, потым машынальна прабегла вачыма гэтыя паперкі. Нечакана позірк спыніўся на знаёмым прозвішчы. Не верачы сваім вачам, Вольга яшчэ раз перачытала аб’яву: «...состоится открытое комсомольское собрание. Персональное дело… члена ВЛКСМ… Соблика И. С. Явка всех курсантов строго обязательна!»
За спіной Вольга пачула няроўнае дыханне, але не павярнулася.
— Такі кампот,— сказаў нехта заклапочана.— Спекулянта будзем судзіць…
Тады Вольга не вытрымала, падалася на голас.
— Каго судзіць? — спытала яна ў маленькага таўставатага курсанта.
— Каго, каго? — павёў плячыма той.— Ведама, спекулянта…
Раздзел дзевяты