– З Чарнобылем здорава пашэнціла, – растлумачыў Сашок. – Пайшоў у армію, з Хойнікаў – усё нармальна, вяртаюся – ёперны цеатр, ужо радыяцыя. Ну, Марынка як ільготніца паступіла ў Мінск вучыцца, я таксама паехаў, у ментуру ўстроіўся. А потым бацькоў выселілі, і Мінск выпаў, уяўляеш?
– Халява, – пазайздросціў Цімур.
Выпілі яшчэ. Ужо і Сашок не закусваў. Цімур, расчырванелы, расшпіліў бушлат, смаліў цыгарэту, глядзеў, звузіўшы вочы, на Сашка, але, здавалася, не бачыў яго, думаў пра штосьці сваё.
Сашок, хоць і ап’янеў, ніяк не мог расслабіцца. Чаго ён тут тырчыць, гэты вузкавокі, чаго ўставіўся, дапіваў бы хутчэй ды зматваў адсюль… I не выжанеш – дужэйшы. Сашок крадком зірнуў на гадзіннік. Пара б ужо і тым прыйсці… Ці хоць бы кліента нарад даставіў…
– Халява некаторым, – задуменна паўтарыў Цімур. Ён перагнуўся цераз стол, паківаў пальцам, каб Сашок прысунуўся бліжэй, і зашаптаў ледзь не ў вуха: – Дык табе, значыць, напляваць, хто ты? I правільна! Бо заўтра, калі ўсё, можа быць, зменіцца, з цябе ні за што не папытаюць, ты іхні, свой, адна кроў, ды яшчэ ў цёплым куточку, пры п’яніцах адсядзеўся… I заўтра ты ўжо не будзеш саромецца акцэнту, а будзеш, можа, крычаць, як гэтыя сёння: «чамадан – вакзал – Расія»…
– Ды ты што? – адхіснуўся Сашок. Ён нічога не разумеў: што можа змяніцца заўтра? Навошта змяніцца? Хто з яго будзе за што пытаць? Ён бачыў і разумеў толькі, што гэты вузкавокі ўсё больш раздражняецца, усё больш шукае выйсця нейкай злой энергіі, якая гняце яго. І Сашок па сабе ведаў, чым гэта можа скончыцца. Проста яму, Сашку, могуць даць зараз па зубах – вось чым. – Цімур, ты…
– Што?
– Нічога… Давай дап’ем.
– Паспеем. А вось мне не напляваць, хто я! Мне нельга забываць на такое, бо мне першаму – адразу! – усё прыпомняць, – Цімур раптам засмяяўся, заблішчэлі вузкія вочы, яшчэ больш, здалося, выпнуліся, заігралі азіяцкія скулы. Ён склаў дулю: Толькі не дачакаецеся! Ні храна ў вас не будзе, – усё ж паказаў дулю не Сашку, а некуды ўбок, камусьці, хто за гэтымі сценамі. Тады сціснуў кулак, аж пальцы хруснулі: – Вось дзе вы будзеце? Згодзен?
Сашку падалося, што Цімур зараз ударыць яго, і ён ускочыў з-за стала:
– Згодзен…
– Сядзь, не бойся. Не верыш ты мне, не згодзен, па вачах бачу. А калі верыш – тады ты проста тупы, – спакойна сказаў Цімур. – Ты што, верыш, што мы «парадак наводзім»? Верыш, што мы не злачынцы? – насмешліва спытаў ён.
Сашок, прапусціўшы міма вушэй «тупога», прамычэў штосьці няўцямнае, баючыся не дагадзіць.
Цімур ізноў перагнуўся над сталом, зашаптаў:
– Дзеўка, што мы прывезлі, цвярозая была! – і падміргнуў Сашку. – Толькі гарланіла дужа… Гучней за ўсіх. Голас малады, звонкі… Абкруцілася сцягам, а харошанькая сама, ды і ногі… Мяне камандзір штурхнуў у бок – прыглядай, а я і без яго прыглядаюся, – шаптаў Цімур, не спускаючы з Сашка бліскучых звужаных вачэй. – Ну, канчаецца заварушка, а яна, дурніца, зазявалася, вазьмі ды і адстань ад сваіх крыху. Сама вінавата – ідзі сюды, дарагуша, ручкі за спіну, кінулі ў «уазік»… I тут мне крыўдна стала. Разумееш? Так крыўдна, што не перадаць! – Цімур стукнуў сябе кулаком у грудзі. – Ах, думаю, вы на сваёй зямлі? Ах, у вас правы ёсць? Я ж вам пакажу, якія ў вас правы… Усё адно ж, думаю, вы, сволач мітынговая, як бы і за людзей не лічыцеся, супраць улады йдзяце, таму не спадзявайцеся, што ўлада вас пашкадуе… Ну, заехалі мы, значыць, у дворык, – шаптаўЦімур, – тут мне і прыйшла мысля, стоп, кажу хлопцам. Заскочыў у магазін з двара, там міталем вадзяры бутэльку прынеслі, яны ўжо ведаюць, як мы стрэсы здымаем… Пагуляйце, пакурыце, кажу хлопцам. У машыне цёмна, ды і дворык глухаваты, «ментавозка» стаіць – які нармальны чалавек блізка падыдзе?.. Ды і малая спалохалася, амаль не супраціўлялася, спачатку толькі дрыгнулася пару разоў, а тады прыціхла, самой, відаць, спадабалася… Вось табе, авечка, твае правы, ведай сваё месца. Адвёў душу, пакуль хлопцы курылі… Адкаркаваў бутэльку – пі, кажу. А яна як так, дык маўчала, а гарэлку ўбачыла – бы звар’яцела, крычыць, матляе галавою, зубы сціснула… Я бяру, вось так, – Цімур яшчэ больш перагнуўся і дужымі пальцамі націснуў Сашку каля вушэй паміж сківіцамі. Рот у таго ад болю сам сабою раскрыўся. – I ўліў амаль поўную, а рэшткі дапіў. Пакуль давезлі, дзяўчынка гатовая, сам на руках занёс, вось сюды, на гэтую лаву.
– Але навошта… ты ж кажаш, самой спадабалася? – Сашок зглытнуў сліну. Здагадка, што прыйшла яму на розум, як толькі Цімур пачаў расказваць, не адступала, а з кожным новым словам толькі мацнела, перарастала ў дзікую, неверагодную рэальнасць.
– На ўсялякі пажарны. П’яная, на мітынгу – ідзі цяпер даказвай свае правы каму хочаш, свабодная, як сапля ў палёце… А ты кажаш, сястра, а ты кажаш, студэнтка, – закончыў Цімур нечакана цвярозым голасам і ўжо без іроніі.