Юля прабегла вачыма па пісьме, зноў пачала чытаць, удумваючыся, стараючыся разабраць кожнае слова; прачытаўшы, зразумела ўсё, жахнулася i схапілася ад страху, жалю за галаву, сціснула яе рукамі, зажмурыла вочы, чула, як моцна стукае кроў у скроні...
Нешта дапытваўся ў яе сын, тузаў за рукаў, але яна не магла пачуць малога: такое было нечаканае гора, што звалілася на яе...
— Мама, i гэта тата наш прыслаў?
— Тата,— не сваім, нейкім глухім голасам адказала яна.
— Баба, тата пісьмо прыслаў! — заскакаў Пецька, схапіў ліст i панёс бабулі.— А ты казала, што ён не напіша нам, не прывязе мне веласіпед.
Наталля ўзяла пісьмо, паднесла да вачэй, але не магла разабраць літар. Тады яна спаўзла з печы, дзе драмала нядаўна, дастала з шафы свае старыя, падрапаныя Пецькам, з ніткамі замест дужак, акуляры, пачапіла ix на нос, паднесла ліст да акна i пачала голасна чытаць. Прачытала, зняла акуляры i паглядзела на Юлю, але тая не падымала ад стала галавы. Цяжка было разабраць: яна плакала ці так, без слёз, бедавала. Наталля падышла, палажыла ля Юлі пісьмо, села паблізу i глядзела на нядаўна вясёлую, цяпер такую нярадасную дачку.
— Захварэў, з'язджаць надумаўся... Хай едзе, косіць сабакам сена,— сказала маці.
— Гэта не ён пісаў,— азвалася Юля, не падымаючы галавы.
— Дзе ж ён сам напіша, сорамна, сабаку, было. Вось i папрасіў некага.
— Што вы, мама, гаворыце: сам ён можа напісаць, але другіх не папросіць, я яго ведаю,— сказала Юля i падняла галаву, на шчоках яе былі слёзы.
— Ведаеш ці не ведаеш, дзіця, але ссушыў ён цябе.— Маці ўстала, чамусьці не магла глядзець у вочы Юлі.— I цяпер во чарнець па ім будзеш.
— Паеду я, мама.
— Дзеўка, ён хворы, можа, які,— абярнулася, холадна бліснула вачыма маці. Юля аж сцялася ад гэтага халоднага позірку.— Не ведаў ён цябе дагэтуль, з дзіцём у свет пусціў, столькі гора табе прынёс, забудзь i ты пра яго.
— Што вы, мама, гаворыце? Хіба вытрываю я? — вымавіла Юля, а сама падумала са страхам: «Божа, што я ўчора нарабіць магла...»
— З тваім характарам лепш не радзіцца,— сказала Наталля.— А другая паказала б яму. Ужо як за такім жыць, дык лепш ніякага не мець. Чалавек сам учора да цябе прыходзіў, ды добры чалавек...
— Паеду я, мама,— сказала Юля.— Не будзе мне шчасця, нішто не будзе міла...
— Едзь,— згодна сказала маці.— Хіба я цябе трымаю? Я век патурала табе. Каб меней патурала, стражэйшая крыху была, i ты шчаслівейшая была б.
...Юля прыбралася, апранула, што мела лепшае, падвяла бровы, пафарбавала вусны, пакруцілася ля люстэрка, паўглядалася на сябе з сумам i затоенай радасцю.
Ля грубкі стаяла i ўважліва глядзела на яе Наталля, дробненькая, сівая, з парэпанымі рукамі. Ёй, непрыгожай ад старасці ды i ў маладосці не надзеленай красою, сціналася, балела сэрца, што дачка яе такая яшчэ маладая, прыгожая, як адзелася чыста, дык i ў горадзе, здаецца, такой красы не знойдзеш. Але старая не сказала пра гэта дачцэ, паказвала, што злуецца, не хваліць, што тая надумалася рабіць па-свойму.
— Ну, будзьце здаровы! — Юля завязала хустку, яшчэ раз паглядзелася ў люстэрка.— Слухайся, сынок, бабулю.
— Вазьмі хлеба, каўбасы, з'ясі ў дарозе.
— Дзякуй, мама! — пасвятлела тварам Юля i пацалавала маці ў шчаку,— Добрая вы!
— Добрая! — змахнула фартухом слёзы маці.— Я ніколі, дзіця, табе ворагам не была. Едзь, калі надумалася.
— Паеду, мамачка!
Юля пацалавала сына i пайшла на аўтобус.
Суседзі трапіліся негаваркія, маўклівыя: старэнькі сівы дзядок прыхінуўся да сцяны i драмаў, i маладзенькая дзяўчына ўвесь час глядзела ў акно ці чытала.
Юля сядзела i думала; у дарозе, калі няма з кім пагаварыць, хораша i ясна ўспамінаецца, што было ды прайшло, ацэньваецца, якім яно было ці магло быць; таксама цягне памарыць, пагадаць, уявіць сваё жыццё i сябе лепшым, шчаслівейшым.
Юля думала пра Генадзя. Прачытаўшы ліст, яна крыху здзівілася, што ён не забыў яе, i па-жаночы спагадала: як ні злавалася, але не жадала чалавеку гора. Падумала, чаму Генадзь сам не напісаў ёй, не папрасіўся: верыў у сваю ранейшую выдумку ці пасаромеўся? Прасіў знаёмую напісаць ці яна сама даведалася, вышукала неяк яе адрас i напісала? Пасля падумалася, што, можа, ён цяжэй захварэў, чым як піша знаёмая.
...Звялі ix сцежкі неспадзявана, на танцах, як часта цяпер бывае гэта ў маладых. Генадзя, высокага, шырокага ў плячах, Юля бачыла ўпершыню ў клубе.
Анька таго ж вечара пайшла дамоў з сябруком Генадзевым. Юля не падала за хлопцамі, нават баялася ix, помніла перасцярогі маці.