Пакуль Півавараў ішоў па ягоным следзе да хвойніку, Іваноўскі адшпіліў рамяні лыж і сышоў на снег. Напэўна, тут можна было не баяцца, у пустым сасонніку не было нікога. Ён зморана прысеў на невысокі абсыпаны снегам пянёк, выцягнуў у бок нагу. Трэба было рашыць, што рабіць далей. А галоўнае — сцяміць, як гэтую няўдачу растлумачыць байцам. Ён не мог пазбавіцца ад прыкрага адчування нейкай сваёй віны, нібыта ён выдумаў усю гэтую гісторыю з базай і кагось ашукаў. Хоць, калі разабрацца, дык болей за іншых ашуканы быў ён сам.
Хаця, разважыўшы, рабілася ясна, што тут не было ашуканства, а была вайна з яе тысячамі хітрасцяў, тонкасцяў, выпадковасцяў, з усёй рознанакіраванасцю яе фактараў.
Півавараў ціха падышоў па яго лыжні і моўчкі спыніўся насупраць. Баец няўцямна азіраў хвойнік, зрэдку кідаў на лейтэнанта недаўменныя лозіркі. Нарэшце ён здагадаўся аб нечым.
— А што... Хіба тут была?
— Вот іменна — была.
— Халеры! Вывезлі, ці што?
— Вывезлі, канечне! — Іваноўскі ўскочыў са свайго пянька.— Пакінулі нас у дурнях!
На здзіўленне лейтэнанта, Півавараў вельмі стрымана адрэагаваў на яго запальчывыя, поўныя гневу словы.
— Відаць, спазніліся.
— Ну. Два тыдні мінула. Было калі.
— А цяпер як жа? Прыйдзецца шукаць.
— Што шукаць?
— Ну, базу. Загад жа...
Вядома, базы не было, але загад знішчыць яе заставаўся. Ці даўно лейтэнант сам дабіваўся ў штабе гэтага загаду, які нарэшце і атрымаў на сваю галаву. «Што ж, цяпер давай выконвай загад, лейтэнант Іваноўскі, шукай сваю базу»,— злосна падумаў пра сябе лейтэнант. Аднак тон, з якім Півавараў упамянуў пра загад, усё ж спадабаўся лейтэнанту, і ў душы ён нават узрадаваўся. У выпадку чаго, напэўна, байцам доўга тлумачыць не прыйдзецца — калі гэта зразумеў Півавараў, дык, пэўна, зразумеюць і астатнія.
Бяда, якая спярша так прыдушыла лейтэнанта, памалу пачала меншаць, хоць вядома, ён не мог не разумець, што клопату і яшчэ прыбавілася. Відаць па ўсім, базу перамясцілі на ўсход, бліжэй да лініі фронту — там яе і трэба будзе шукаць. Калі ісці ўздоўж шашы, аглядаючы кожны лясок,— магчыма, і ўдасца на яе наткнуцца. Але тут ён успомніў пра тых, за дарогай, пра небараку Хакімава і падумаў, што, пэўна, шукаць яе не прыйдзецца. Напэўна, гэта запатрабуе вялікага часу, болей прыпасаў, чым тыя, што мелі яны. Зноў жа, ці доўга пройдзеш з Хакімавым? Ды і ці лёгка адшукаць у гушчары лясоў замаскіраваны, старанна абкладзены аховай аб’ект, які цяпер стаў для іх іголкаю ў стозе сена? Зрэшты, зусім можа быць, што базы і наогул ужо няма — развезлі па частках і расстралялі ў баях усё, да апошняй міны.
Тады што ж — вяртацца з цэлай узрыўчаткай, з поўным запасам гранат? Зноў цягнуць на сабе чортавы бутэлькі з КС і дрыжэць, каб які-небудзь фрыц, запусціўшы па дурноце чаргу, не пацэліў у іх куляй? I гэта, страціўшы палову групы! 3 цяжкапараненым у валакушы. I, нарэшце, у агідным становішчы поўнага няўдачніка з’явіцца перад генералам? Што генерал скажа яму?
— Да-а...
Іваноўскі чарпануў жменю снегу, пажаваў і плюнуў. Як заўжды, пасля бяссоннае ночы ў роце доўга не мінаўся агідны металічны прысмак. Чамусьці трохі хіліла на ваніты. I нават быццам бралі дрыжыкі. Хоць дрыжыкі, магчыма, бралі ад стомы і страты крыві.
— У цябе бінт ёсць? — запытаўся лейтэнант у Піваварава. Той зняў рукавіцу і пачаў мацаць кішэні, а лейтэнант падняўся з пянька.
— Давай памажы во,— сказаў ён, расшпільваючы штаны. Ён падумаў, што ц'япер ужо няма ніякага сэнсу ўтойваць недарэчнае сваё раненне.
— Што, параніла?
— Ды зачапіла ноччу. Во чорт, усё сочыцца...
Не дзіва, што Півавараў спалохаўся — белыя споднікі лейтэнанта і яго ватныя штаны былі густа запэцканы падсохлай ужо крывёй. Са знешняга боку сцягна з невялікай ранкі хутка споўз да калена цёмна-буры струменьчык крыві.
— Давай. Абматай. Ды мацней каб.
— Доктара трэба.
— Які там доктар. Вось ты і будзеш доктарам.
Было відадь, што Півавараў устрывожыўся раненнем камандзіра больш, чым знікненнем базы. Прысеўшы побач, баец не надта ўмела абкруціў бінтамі сцягно і туга звязаў канцы сабачым вузлом.
— Не спаўзла каб.
— Ладна. Пакуль патрымаецца.
Стары, скрываўлены бінт Іваноўскі кінуў на снег, падцягнуў штаны, завязаў матуз запэцканых маскіровачных шаравараў. Півавараў прывязаў лыжы. Мяркуючы па ягоным спакойным выглядзе, няўдача з базай ніяк не адбілася на яго роўным настроі, і лейтэнант у душы пазайздросціў ягонай вытрымцы. Зрэшты, ён проста баец, а байцу што — з байца шмат не возьмеш.